Mówi: | Przemysław Żydok, prezes zarządu, Fundacja Aktywizacja Krzysztof Kosiński, wiceprezes Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych Aneta Olkowska, ekspertka ds. doradztwa personalnego, Fundacja Aktywizacja |
Nawet 7 mln Polaków to osoby niepełnosprawne. Dwie trzecie z nich nie ma pracy
Według różnych szacunków liczba osób niepełnosprawnych w Polsce wynosi od 5 do ponad 7 mln. Zaledwie 28 proc. z nich jest aktywnych zawodowo, przy średniej unijnej na poziomie 40 proc. Aktywizacja zawodowa i zmniejszenie bezrobocia w tej grupie jest jednym z najpilniejszych wyzwań. Podobnie jak dostęp do informacji, bo osoby niepełnosprawne nie do końca są świadome, jakie przysługuje im wsparcie.
– Osoby niepełnosprawne na rynku pracy są dziś w dużo lepszej sytuacji niż jeszcze kilka lat temu. Niemniej jednak pracodawcy nadal preferują zatrudnianie innych grup pracowników. Wynika to z faktu, że niektóre przepisy dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych są zbyt skomplikowane – to często powtarzany przez pracodawców argument. Osoby niepełnosprawne są coraz lepiej przygotowane do wejścia na rynek pracy i ci, którzy chcą pracować, odnajdują swoje miejsce na rynku pracy. Olbrzymim wyzwaniem pozostaje aktywizacja grupy osób biernych zawodowo – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes Krzysztof Kosiński, wiceprezes Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
Według danych GUS osób niepełnosprawnych jest w Polsce ok. 5 mln (co stanowi ok. 14 proc. ogółu społeczeństwa). Wyższe szacunki podaje Eurostat, według którego na koniec 2014 roku z niepełnosprawnością borykało się 7,7 mln Polaków (badanie EHIS – European Health Interview Survey). Z szacunków PFRON wynika, że zaledwie 28 proc. osób niepełnosprawnych w Polsce jest aktywnych zawodowo – przy średniej unijnej na poziomie 40 proc. Wśród osób głuchych i niedosłyszących bezrobocie przekracza 70 proc.
– Dużym wyzwaniem dla osób z niepełnosprawnościami jest znalezienie odpowiedniej pracy szytej na miarę niepełnosprawności, bo każdy ma inne potrzeby, kwalifikacje i umiejętności. Znalezienie takiej oferty i przygotowanie pracodawców jest ciągle dużym wyzwaniem – dodaje Aneta Olkowska, ekspertka ds. doradztwa personalnego w Fundacji Aktywizacja.
Obecnie podstawowym instrumentem wsparcia osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy są dofinansowania dla pracodawców. To dość drogi instrument, który kosztuje ponad 3 mld zł rocznie.
– Ten system utrzymuje miejsca pracy, ale raczej nie tworzy nowych. Potrzebne są proaktywne programy, które wyciągną te 1,6 mln osób z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym, które dziś nie są aktywne zawodowo. Potrzeba nowych typów usług, długoterminowych rozwiązań, które spowodują, że co najmniej pół miliona spośród tych osób niepracujących wejdzie na rynek pracy – podkreśla Przemysław Żydok, prezes Fundacji Aktywizacja.
Osoby niepełnosprawne nie do końca są świadome, jakie mają możliwości, jakie przysługuje im wsparcie i gdzie zgłosić się po pomoc. Liczba form wsparcia, narzędzi i programów jest taka duża, że wiele osób się w nich gubi.
– W Polsce system wsparcia osób z niepełnosprawnościami jest bogaty. Istnieje 110 instrumentów wsparcia przez państwo, całość kosztuje rocznie ok. 50 mld zł. Natomiast ten system ma problem ze spójnością. Te instrumenty, takie jak program Dostępność+, są dokładne, ale nie zawsze widzą się nawzajem, brakuje dobrego przepływu informacji, żeby móc maksymalnie uaktywniać osoby z niepełnosprawnościami – mówi Przemysław Żydok.
Eksperci podkreślają też, że systemowe wsparcie powinno być uzależnione od rodzaju niepełnosprawności, z jaką boryka się dana grupa. Część osób niepełnosprawnych może się bez większych kłopotów kształcić i podejmować pracę zawodową, z kolei inni – na przykład ze względu na ograniczenia ruchowe – w ogóle nie mają takiej możliwości.
– Dzisiaj już widzimy pewne symptomy, które zmierzają do tego, żeby rzeczywiście stawiać na aktywizację zawodową. Bardzo dużo programów zwiększających poziom wykształcenia, edukacji osób niepełnosprawnych tutaj odgrywa olbrzymią rolę, ale także same rozwiązania związane z tzw. pułapką aktywności, czyli taką sytuacją, w której bardziej opłaca się być nieaktywnym, bo wtedy mogę korzystać z instrumentów wspierających, niż być aktywnym, bo wtedy te instrumenty przestają być dla mnie dostępne – mówi Krzysztof Kosiński.
– Warto oddziaływać systemowo na obie strony rynku pracy. Na pracodawców, bo tutaj istnieje dużo barier mentalnych i brak jest wsparcia merytorycznego w całym procesie zatrudnienia, od rekrutacji, selekcji, poprzez zatrudnienie danej osoby, przeszkolenie zespołu pracowniczego, przygotowanie HR-ów itd. Z drugiej strony trzeba w jakiś sposób oddziaływać na osoby z niepełnosprawnościami. To nie jest wyłącznie doradztwo czy pośrednictwo zawodowe, ale potrzeba dla takich osób wsparcia psychologicznego, prawnego, trenera pracy, na którego systemowo czekamy od wielu lat w Polsce – podkreśla Przemysław Żydok.
Czytaj także
- 2025-07-03: Seniorzy zyskają na rencie wdowiej średnio 350 zł miesięcznie. Od 2027 roku świadczenie jeszcze wzrośnie
- 2025-07-04: Rośnie liczba i wartość udzielonych konsumentom kredytów gotówkowych. Gorzej mają się kredyty ratalne oraz te udzielane firmom
- 2025-06-30: Do 2029 roku rynek pracy skurczy się o milion pracowników. Przedsiębiorcy wskazują, jak zaktywizować cztery wykluczone dotąd zawodowo grupy [DEPESZA]
- 2025-07-01: Koniec polskiej prezydencji w Radzie UE. Doprowadziła do przełomowego wzrostu wydatków na obronność
- 2025-06-18: Większość Polaków sprzeciwia się wprowadzeniu euro. Problemem może być brak dobrej komunikacji
- 2025-06-25: Polskie przedsiębiorstwa otwarte na transformację w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. Nowa mapa drogowa mogłaby w tym pomóc
- 2025-06-23: E-papierosy i aromatyzowane saszetki nikotynowe mogą zniknąć z rynku. Ministerstwo Zdrowia chce całkowitego zakazu ich sprzedaży
- 2025-06-17: Nowe opłaty za emisję CO2 mogą spowodować wzrost kosztów wielu małych i średnich firm. Eksperci apelują o mądre instrumenty wsparcia [DEPESZA]
- 2025-06-13: Hejt w sieci dotyka coraz więcej dzieci w wieku szkolnym. Rzadko mówią o tym dorosłym
- 2025-06-11: ZUS zatwierdził standardy dofinansowania posiłków dla pracowników. To nowy rozdział w firmowych benefitach
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Bankowość

Rośnie liczba i wartość udzielonych konsumentom kredytów gotówkowych. Gorzej mają się kredyty ratalne oraz te udzielane firmom
Rynek kredytowy w Polsce co do zasady rośnie, choć nierównomiernie. Z danych Biura Informacji Kredytowej wynika, że najlepiej rozwija się segment kredytów gotówkowych dla konsumentów. Wartościowo wzrosła też kwota udzielonych limitów w kartach kredytowych. Według prognoz BIK w całym roku wzrośnie wartość zarówno udzielonych kredytów mieszkaniowych, jak i gotówkowych, choć tych pierwszych poniżej inflacji. Wcześniejsze cięcia stóp procentowych przez RPP nie zmieniły tej prognozy.
Transport
37,5 proc. środków z Planu Społeczno-Klimatycznego trafi na walkę z ubóstwem transportowym. Organizacje branżowe apelują o zmianę priorytetowych projektów [DEPESZA]

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej z końcem czerwca zakończyło konsultacje Planu Społeczno-Klimatycznego, który otwiera drogę do pozyskania 65 mld zł (11,4 mld euro) z unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego. Polska będzie jego największym beneficjentem, a 37,5 proc. budżetu zostanie przeznaczone na bezpośrednie wsparcie osób narażonych na ubóstwo transportowe. Organizacje branżowe oceniają jednak, że walka z tym zjawiskiem może się okazać nieskuteczna. W toku konsultacji zgłosiły swoje zastrzeżenia co do priorytetów w wydatkach i sposobu wsparcia inwestycji w transport rowerowy.
Prawo
Firmy będą mogły przetestować krótszy tydzień pracy z rządowym wsparciem. Nabór wniosków ruszy w sierpniu

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej uruchamia pilotaż krótszego tygodnia pracy. Zainteresowane wzięciem w nim udziału firmy będą się mogły ubiegać o wsparcie finansowe ze strony rządu. Politycy Nowej Lewicy, którzy są pomysłodawcami testu tego rozwiązania, przekonują, że finalnie zyskają na nim wszyscy, zarówno pracownicy, jak i pracodawcy, a ostrzeżenia o spodziewanych problemach gospodarki są mocno przesadzone.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.