Mówi: | Agnieszka Gajewska |
Funkcja: | wiceprezes zarządu ds. organizacji |
Firma: | Stowarzyszenie Księgowych w Polsce – Oddział Okręgowy w Warszawie |
Profesjonalizacja albo przywrócenie regulacji zawodu. Księgowych czekają niedługo spore zmiany, nie tylko w podatkach
– Mamy dziś bardzo trudną sytuację prawno-podatkową, dynamicznie zmieniające się prawo i otoczenie gospodarcze, a oczekiwania przedsiębiorców w stosunku do księgowych są bardzo wysokie – mówi Agnieszka Gajewska z warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Jak wskazuje, księgowi coraz częściej stają się strategami finansowymi i doradzają zarządom w firm w podejmowaniu decyzji biznesowych. W nadchodzących miesiącach czeka ich zaś szereg nowych wyzwań związanych ze zmianami w podatkach i systemie rozliczeń. Największym może być jednak zmiana, którą analizuje w tej chwili Ministerstwo Finansów, czyli profesjonalizacja branży albo ponowne włączenie księgowych do katalogu zawodów regulowanych. Konsultacje w tej sprawie mają potrwać jeszcze do końca września br.
– Jeszcze kilka lat temu księgowi zajmowali się przede wszystkim księgowaniem operacji gospodarczych. Dzisiaj wymaga się od nich znacznie więcej. W tej chwili księgowy to doradca biznesu, osoba, która ma prowadzić przedsiębiorcę przez niezwykle trudne meandry prawa podatkowego, prawa bilansowego i dynamicznie wprowadzane zmiany, również w zakresie cyberbezpieczeństwa czy informatyzacji procesów biznesowych – mówi agencji Newseria Biznes Agnieszka Gajewska, wiceprezes oddziału warszawskiego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, biegły rewident, prezes kancelarii audytorskiej Makte.
Księgowi tylko w ciągu kilku ostatnich lat musieli się dostosować do ogromu zmian w przepisach prawnych i podatkowych. Jedną z ważniejszych był chociażby Polski Ład, wprowadzony na początku 2022 roku, który od początku wywołał niemałe zamieszanie. Od lipca br. wejdzie w życie jego kolejna nowelizacja, obejmująca m.in. obniżkę stawki PIT z 17 do 12 proc., likwidację ulgi dla klasy średniej i zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców.
– Za kilka dni czekają nas też kolejne zmiany podatkowe, które oznaczają kolejne wyzwania dla księgowych i producentów oprogramowania do księgowości. Niestety dzieje się to w czasie urlopów, w okresie trudnym zarówno dla pracowników działów księgowości, kadr i płac, jak i dla producentów oprogramowania, więc myślę, że to będą bardzo ciężkie wakacje – mówi ekspertka. – Mamy do czynienia chociażby z wdrażaniem Krajowego Systemu e-Faktur. To księgowi będą wspierać biznes we wprowadzaniu tego rozwiązania.
Kolejne wyzwania dla przedstawicieli tego zawodu oraz nowe role, jakie pełnią oni w organizacjach, wymagają od księgowych coraz większej wiedzy, jej ciągłej aktualizacji oraz profesjonalizacji. Między innymi dlatego Ministerstwo Finansów zainicjowało w lutym konsultacje dotyczące przyszłości tego zawodu. Potrwają one do końca września br.
– Zauważono, że deregulacja zawodu księgowego nie przyniosła oczekiwanych efektów. W związku z tym pojawiło się pytanie, czy zawód księgowego powinien być zawodem w jakiś sposób regulowanym, certyfikowanym, czy powinien iść w kierunku profesjonalizacji, czy wiedza księgowych, którzy podpisują chociażby sprawozdania finansowe dla podmiotów gospodarczych, powinna być jakoś weryfikowana. To jest bardzo ważna sprawa, ponieważ obserwujemy spadek jakości usług wykonywanych przez biura rachunkowe w okresie tej deregulacji, co zresztą potwierdziły ankiety przeprowadzane przez Ministerstwo Finansów wśród przedsiębiorców – mówi Agnieszka Gajewska.
W Polsce jeszcze osiem lat temu usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych było regulowane przepisami prawa – takie czynności mogły wykonywać wyłącznie osoby uprawnione, czyli posiadające certyfikat księgowy lub świadectwo kwalifikacyjne ministra finansów, oraz biegli rewidenci i doradcy podatkowi. Jednak w sierpniu 2014 roku miała miejsce deregulacja, której celem było ułatwienie dostępu do zawodu. Badanie ankietowe ministerstwa z 2019 roku wykazało, że księgowi w ciągu ponad czterech lat odczuli zwiększenie konkurencji na rynku, a ich klienci zwiększenie dostępności usług. Obie grupy oceniły także, że spadła jakość tych usług. Prowadzone w tej chwili konsultacje mają pomóc w ocenie skutków deregulacji i wyznaczeniu kierunku rozwoju zawodu księgowego. Jednym z możliwych kierunków działań jest ponowne włączenie zawodu księgowego do katalogu zawodów regulowanych.
– Trudno odpowiedzieć na pytanie, czy nastąpi powrót do licencjonowania tego zawodu – mówi wiceprezes oddziału warszawskiego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. – Raczej myślałabym o profesjonalizacji, weryfikowaniu wiedzy księgowych, wprowadzeniu obowiązku stałego dokształcania się osób, które zajmują się szeroko rozumianą księgowością. Niestety to oczywiście będzie miało związek z wprowadzeniem nadzoru nad takimi osobami.
Jednocześnie takie rozwiązanie nie ograniczałoby możliwości wykonywania czynności z zakresu księgowości przez osoby nieposiadające takich uprawnień. Zatem to klient (osoba zatrudniająca księgowego) decydowałby, z czyich usług skorzystać. Kolejna rozważana opcja to oparcie się na systemie certyfikacji rynkowej. Wprowadzenie ewentualnych zmian odnośnie do zawodu księgowego może determinować decyzje zawodowe tysięcy osób.
– Zawód księgowego jest wymagający. Dzisiejsza młodzież może wolałaby zawody, w których nie ma aż tak dużej odpowiedzialności. Jednak biorąc pod uwagę liczbę chętnych na rachunkowość i finanse w szkołach wyższych czy w Szkole Głównej Handlowej, to widać, że młodzi chcą się w tym kierunku kształcić – mówi Agnieszka Gajewska. – Księgowy to nie tylko osoba, która sporządza sprawozdania finansowe. Księgowy zajmuje się też kadrami i płacami, kontrolingiem, często to również dyrektor finansowy. Mamy tu więc całe spektrum zawodów związanych z księgowością. I cały problem jest w tym, aby ten zawód zdefiniować.
W lutowej analizie pt. „Zawód księgowego – kierunki rozwoju” Ministerstwo Finansów wskazuje, że w tej chwili pojęcie „księgowy” nie ma przypisanej jednej spójnej definicji. Ta profesja jest niejednorodna, m.in. z uwagi na różnorodny zakres obowiązków, kwalifikacje, umiejętności, szczebel zatrudnienia etc. Terminem „księgowy” określa się dziś przede wszystkim osobę, która wykonuje czynności księgowe lub wchodzące w zakres rachunkowości.
Z raportu „Doradca i analityk czy może jednak rachmistrz?”, opracowanego przez Symfonię i warszawski oddział Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, wynika, że zmian wymaga ścieżka kształcenia księgowych, która w tej chwili nie przystaje do wymagań rynku i dynamicznie zmieniających się realiów. Z badań przeprowadzonych na potrzeby raportu wynika, że prawie 55 proc. osób zajmujących się rekrutacją w firmach zdarza się zatrudniać młodych księgowych, tuż po szkole. Jednak ich przygotowanie do zawodu na sześciostopniowej skali ocenione zostało na niecałą trójkę (2,95).
W ocenie pracodawców młodzi przedstawiciele zawodu wykazują się najsłabszym przygotowaniem w zakresie wiedzy o finansach i księgowości, wiedzy z zakresu prawa, ogólnej wiedzy o biznesie i matematyki. 70 proc. pracodawców nisko ocenia też przygotowanie młodych absolwentów w zakresie cyfryzacji podatków, a 75 proc. twierdzi, że nie są oni przygotowani do pełnienia ról związanych z doradztwem i konsultingiem, brak im umiejętności formułowania wniosków i przygotowywania ekspertyz na podstawie zebranych danych. 40 proc. badanych pracodawców twierdzi również, że młodym brakuje znajomości programów komputerowych. Tymczasem ponad 56 proc. pracodawców w sektorze księgowości uznaje to za kluczową kompetencję absolwentów.
Czytaj także
- 2025-05-07: Prace nad unijnym budżetem po 2027 roku nabierają tempa. Projekt ma być gotowy w lipcu
- 2025-04-30: Rolnicy z Wielkopolski i Opolszczyzny protestują przeciwko likwidacji ich miejsc pracy. Minister rolnictwa deklaruje szukanie rozwiązań
- 2025-04-28: Niepewna sytuacja zwracanych do Skarbu Państwa gruntów dzierżawnych. To może się wiązać z likwidacją infrastruktury rolniczej i miejsc pracy
- 2025-04-25: Członek RPP spodziewa się obniżki stóp procentowych już w maju, może nawet o 50 pb. Potem dyskusja o kolejnej obniżce możliwa w lipcu
- 2025-05-02: Im bliżej wyborów prezydenckich, tym więcej dezinformacji. Polacy nie umieją jeszcze jej rozpoznawać
- 2025-04-29: Coraz mniej kredytów bankowych płynie do polskiej gospodarki. Przed sektorem duże wyzwania związane z finansowaniem strategicznych projektów
- 2025-04-30: W Centralnym Rejestrze Umów znajdą się wydatki publiczne powyżej 10 tys. zł. Z powodu tak wysokiego progu wiele umów pozostanie niejawnych
- 2025-04-28: Migranci mogą być ratunkiem dla polskiego rynku pracy. Pracodawcy chcą uwzględnienia ich potrzeb w strategii migracyjnej
- 2025-04-23: Rząd planuje dalsze zmiany w opiece wczesnodziecięcej. Ma to pomóc odwrócić negatywne trendy demograficzne
- 2025-04-18: Rzecznik MŚP: Obniżenie składki zdrowotnej to nie jest szczyt marzeń. Ideałem byłby powrót do tego, co było przed Polskim Ładem
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Polityka

PE przedstawił swoje priorytety budżetowe po 2027 roku. Wydatki na obronność kluczowe, ale nie kosztem polityki spójności
Parlament Europejski przegłosował w tym tygodniu rezolucję w sprawie priorytetów budżetu UE na lata 2028–2034. Europosłowie są zgodni co do tego, że obecny pułap wydatków w wysokości 1 proc. dochodu narodowego brutto UE-27 nie wystarczy do sprostania rosnącej liczbie wyzwań, przed którymi stoi Europa. Mowa między innymi o wojnie w Ukrainie, trudnych warunkach gospodarczych i społecznych oraz pogłębiającym się kryzysie klimatycznym. Eurodeputowani zwracają też uwagę na ogólnoświatową niestabilność, w tym wycofywanie się Stanów Zjednoczonych ze swojej globalnej roli.
Infrastruktura
Odbudowa Ukrainy pochłonie setki miliardów euro. Polskie firmy już teraz powinny szukać partnerów, nie tylko w kraju, ale i w samej Ukrainie

Według stanu na koniec 2024 roku odbudowa Ukrainy wymagać będzie zaangażowania ponad pół biliona euro, a Rosja wciąż powoduje kolejne straty. Najwięcej środków pochłoną sektory mieszkaniowy i transportowy, ale duże są także potrzeby energetyki, handlu czy przemysłu. Polski biznes wykazuje wysokie zaangażowanie w Ukrainie, jednak może ono być jeszcze wyższe w procesie odbudowy. Zdaniem wiceprezesa działającego w tym kraju Kredobanku należącego do Grupy PKO BP firmy powinny szukać partnerów do udziału w odbudowie i w Polsce, i w Ukrainie.
Polityka
Europoseł PiS zapowiada walkę o reparacje wojenne dla Polski na forum UE. Niemiecki rząd uznaje temat za zamknięty

Nowy kanclerz Niemiec Friedrich Merz podczas konferencji prasowej w Polsce ocenił, że temat reparacji wojennych w relacjach polsko-niemieckich jest prawnie zakończony. Nie zgadza się z tym europoseł PiS Arkadiusz Mularczyk, który chce do tego tematu wrócić na forum UE. Przygotowana za rządów PiS publikacja „Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej” szacuje straty na ponad 6,2 bln zł.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.