Mówi: | Marcin Krupa, prezydent Katowic Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii |
Od kopalni węgla do kopalni pomysłów. Katowice i metropolia chcą być liderami innowacji
Jeszcze dwie dekady temu Katowice i inne miasta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii kojarzyły się głównie z przemysłem wydobywczym węgla kamiennego i licznymi problemami związanymi z transformacją gospodarczą, które bardzo mocno dotykały kopalnie i cały przemysł ciężki. Od tego czasu wiele się zmieniło. Największe miasto aglomeracji górnośląskiej stawia na innowacyjne trendy w gospodarce, m.in. branżę gamingową, i kreuje się na miejsce spotkań. Dobrym przykładem może być Europejski Kongres Gospodarczy, który odbył się w Katowicach już po raz 16.
– Spokojnie możemy powiedzieć, że jesteśmy wzorem godnym do naśladowania, ponieważ wiele dziedzin tej spuścizny przemysłowej, w szczególności wydobywczej, zmieniliśmy w zupełnie coś nowego. Między innymi Międzynarodowe Centrum Kongresowe to przecież tereny dawnej kopalni węgla kamiennego Katowice. Dzisiaj nawet się śmiejemy, trochę parafrazując, że kiedyś tu była kopalnia węgla kamiennego, a dzisiaj jest kopalnia ciekawych pomysłów, dyskusji, rozmów, właściwie przemysł spotkań – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Oprócz znanych w skali kraju, ale również Europy konferencji oraz wydarzeń o charakterze kongresowym miasto realizuje Hub Gamingowo-Technologiczny, który ma się stać miejscem „wydobywania” już nie węgla, ale nowoczesnych technologii. Powstaje dzięki finansowaniu unijnemu w centrum miasta, w budynku byłej kopalni Wieczorek.
– Dla Katowic najważniejszy jest rozwój w branżach nowoczesnych technologii, przede wszystkim w e-gamingu, który się bardzo mocno zaznaczył w Katowicach podczas Intel Extreme Masters, poprzez wielkie wydarzenie e-gamingowe, mistrzostw gier komputerowych. W tę stronę chcemy pójść, bo ta branża to są nie tylko same gry komputerowe, ale to jest cała otoczka wokół tego. Można tu wymieniać w nieskończoność. To m.in. muzyka, sztuka, budowa nowoczesnego sprzętu komputerowego, wynajdowanie coraz nowszych rozwiązań dla graczy, które ułatwiają poruszanie się po przestworzach cyberprzestrzeni – mówi Marcin Krupa.
Władze miasta liczą, że inicjatywy związane z nowoczesnymi technologiami oraz działaniami w cyberprzestrzeni będą czymś, dzięki czemu miasto będzie się wyróżniało nie tylko na mapie Polski, ale także Europy.
– Zastanawiając się, co ma zastąpić przemysł ciężki, górnictwo, hutnictwo, które budowały nasze miasta, myślę, czy takim przemysłem mogłaby być sama nauka w sobie: postawienie na naukę, rozwój uczelni, budowa akademickości naszych miast. Są już przykłady na świecie, że to działa, że tym przemysłem może być właśnie nauka. Kompetencje i zasoby, którymi dysponujemy, są dobrym budulcem, by móc to osiągnąć – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
W 2024 roku liczące obecnie ok. 280 tys. mieszkańców Katowice zostały wybrane Europejskim Miastem Nauki. To wyróżnienie przyznaje organizacja EuroScience w porozumieniu z Komisją Europejską. W ramach tej inicjatywy w mieście zaplanowano różne wydarzenia takie jak Tydzień Nowoczesnych Technologii czy Kosmiczny Tydzień.
– W Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii innowacje widzimy bardzo szeroko, bo sama metropolia jest swojego rodzaju innowacją, niektórzy mówili nawet, że eksperymentem. Pierwsza w Polsce, która działa ponad granicami miast i ułatwia pewne rzeczy dla usług publicznych. Taką usługą na pewno jest transport publiczny i innowacji tam jest mnóstwo. Niedawno włączyliśmy do taryfy transportu publicznego Metrorower, największy w Polsce i trzeci największy system w Europie: 7 tys. rowerów, 700 stacji. Jest dostępny w ramach abonamentu biletu okresowego. Wszyscy nagle otworzyli oczy, że rzeczywiście, to tak powinno działać. To nie jest rower do rekreacji, tylko do przemieszczania się po mieście, do korzystania z tego miasta – mówi Kazimierz Karolczak.
Katowice są największym miastem konurbacji górnośląskiej, która liczy (w zależności od przyjętych kryteriów) od około 2 do 3,5 mln mieszkańców. Prawnie obszar ten od 2017 roku funkcjonuje jako Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Konurbacja to taki typ aglomeracji policentrycznej, która składa się z kilku sąsiadujących ze sobą miast, w których żadne nie dominuje. Władze samorządowe nie ukrywają jednak, że jednym z ambitnych celów jest stworzenie wokół Katowic metropolii monocentrycznej, z wiodącą rolą stolicy województwa śląskiego.
– Można powiedzieć, że metropolia to Katowice, Katowice to metropolia i tego byśmy na pewno oczekiwali, żeby jeszcze bardziej zacieśnić współpracę, stworzyć wspólny program promocji naszego regionu, naszej metropolii, a najlepiej byłoby dążyć do tego, żeby ta metropolia była monocentryczna – mówi Marcin Krupa.
Powierzchnia GZM liczy 2,5 tys. km kw., czyli można ją porównać z obszarem Luksemburga. Pod względem liczby ludności, nawet przyjmując minimalne kryteria, konurbacja przewyższa takie kraje europejskie jak Estonia, Łotwa, Macedonia Północna czy Słowenia. Jak przyznaje prezydent Katowic, składająca się z 41 gmin metropolia jest dziś zbyt duża, więc warto rozważyć nowy model współpracy. Do takiego wyzwania potrzebne jest jednak wsparcie władz centralnych.
– Metropolia trochę się rozlała w tym pierwszym projekcie. Ten projekt wypłynął od nas, czyli od samorządowców, to myśmy chcieli tak dużej metropolii. Ale dzisiaj już widzimy, że jednak ta wielkość powoduje wiele różnych problemów organizacyjnych i zarządczych. Dlatego myślę, że może czas pomyśleć o tym, czy aby nie zastosować innego modelu, czy aby nie zmienić struktur tej metropolii. Mamy na to gwarancję ze strony rządu i premiera Donalda Tuska, że jeżeli się dogadamy i przyniesiemy, mówiąc kolokwialnie, na to papiery, to rząd weźmie się za te zmiany, które zaproponujemy – powiedział podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego prezydent Katowic.
W trakcie prac nad nowym modelem pojawił się pomysł utworzenia Metropolii Katowice składającej się z 18 miast, które tworzyłyby coś na kształt dzielnic, zachowując dotychczasowe struktury, nazwy i symbole. GZM nadal by działała jako spoiwo między nową metropolią a pozostałymi gminami. Wiele mówi się także o poszerzaniu zadań GZM jako sposobie na nowe wyzwania stojące przed tym podmiotem.
– Chcielibyśmy więcej kompetencji. Uważamy, że takie efekty jak w transporcie publicznym możemy osiągnąć również w gospodarce odpadami, w ochronie zdrowia. Możemy ze szpitali, które często ze sobą konkurują, być może zbudować z nich pewną sieć metropolitalnych szpitali. To są działania, które uważam, że byłyby naturalnym następnym krokiem dla metropolii, pod warunkiem że zmienimy przepisy – mówi przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Czytaj także
- 2025-07-16: Przedstawienie projektu przez KE oznacza początek dyskusji nad nowym siedmioletnim budżetem. W PE zdania co do jego kształtu są podzielone
- 2025-07-25: Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
- 2025-07-14: W tym tygodniu Komisja Europejska przedstawi projekt budżetu na lata 2028–2034. To będzie pierwsza długoletnia perspektywa czasu wojny
- 2025-07-22: Przemysł chemiczny czeka na szczegóły unijnego wsparcia dla sektora. Najważniejsza jest obniżka cen energii
- 2025-07-18: Były prezes PGE: OZE potrzebuje wsparcia magazynów energii. To temat traktowany po macoszemu
- 2025-07-01: Ruszyła ważna inwestycja przemysłowa w województwie opolskim. Powstanie tu centrum logistyczne dla giganta motoryzacyjnego
- 2025-06-24: Bezpieczeństwo stało się w UE tematem numer jeden. Miała w tym udział polska prezydencja
- 2025-07-10: Nowy raport KE wskazuje pewną poprawę w zakresie praworządności w Unii. Parlament chce silniejszych instrumentów do jej ochrony
- 2025-07-07: Trwa debata o nowych przepisach dotyczących praw pasażerów. Możliwe zmiany w wysokości odszkodowań za opóźnione loty
- 2025-06-20: Polska przeciwna przedłużeniu umowy UE–Ukraina o transporcie drogowym. Uderza ona w krajową branżę transportową
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
W lipcu Parlament Europejski przyjął wniosek o uruchomienie 280,7 mln euro z Funduszu Solidarności UE na wsparcie sześciu krajów dotkniętych niszczycielskimi powodziami w 2024 roku. Polska otrzyma z tego 76 mln euro, a środki mają zostać przeznaczone na naprawę infrastruktury czy miejsc dziedzictwa kulturowego. Nastroje polskich europosłów związane z funduszem są podzielone m.in. w kwestii tempa unijnej interwencji oraz związanej z nią biurokracji. Ich zdaniem w UE potrzebny jest lepszy system reagowania na sytuacje kryzysowe.
Handel
Nestlé w Polsce podsumowuje wpływ na krajową gospodarkę. Firma wygenerowała 0,6 proc. polskiego PKB [DEPESZA]

Działalność Nestlé w Polsce wsparła utrzymanie 45,2 tys. miejsc pracy i wygenerowała 20,1 mld zł wartości dodanej dla krajowej gospodarki. Firma przyczyniła się do zasilenia budżetu państwa kwotą 1,7 mld zł – wynika z „Raportu Wpływu Nestlé” w Polsce przygotowanego przez PwC na podstawie danych za 2023 rok.
Polityka
M. Kobosko: Surowce dziś rządzą światem i zdecydują o tym, kto wygra w XXI wieku. Zasoby Grenlandii w centrum zainteresowania

Duńska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej rozpoczęła się 1 lipca pod hasłem „Silna Europa w zmieniającym się świecie”. Według zapowiedzi ma się ona skupiać m.in. na bezpieczeństwie militarnym i zielonej transformacji. Dla obu tych aspektów istotna jest kwestia niezależności w dostępie do surowców krytycznych. W tym kontekście coraz więcej mówi się o Grenlandii, autonomicznym terytorium zależnym Danii, bogatym w surowce naturalne i pierwiastki ziem rzadkich. Z tego właśnie powodu wyspa znalazła się w polu zainteresowania Donalda Trumpa.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.