Droga Afryki do poziomu zero netto: 7 bln USD na samą energię

• Przejście na zieloną energię jest jedyną w swoim rodzaju szansą dla rozwoju Afryki, szansą na zmniejszenie ubóstwa i zwiększenie potencjału wzrostu. Aby wykorzystać tę możliwość, trzeba pociągnąć za trzy dźwignie: wzmocnienia stabilności politycznej i praworządności, zmniejszenia ryzyka związanego z realizacją projektów poprzez zastosowanie finansowania mieszanego oraz sformułowania jasnych strategii dotyczących zielonej energii, popartych planami transformacji dla całej gospodarki z uwzględnieniem ścieżek dla poszczególnych sektorów. Przedmiotem artykułu, w którym Allianz Trade zawarł wskazówki zarówno dla rządów, jak i dla inwestorów, jest ten ostatni punkt.

• Ograniczenie globalnego ocieplenia do wyznaczonego w Paryżu celu 1,5°C będzie wymagało 200 mld USD inwestycji w afrykański system energetyczny do 2030 roku, a następnie 370 mld USD rocznie do 2050 roku. W sumie, w okresie 2020-2050, możliwości inwestycyjne wyniosą nieco ponad 7 bln USD.

• W tej podróży do poziomu zera netto kluczowe będą dwa podsektory. Po pierwsze, zdolności produkcji energii elektrycznej w Afryce będą musiały wzrosnąć dziesięciokrotnie do 2050 roku, co będzie wymagać 110 mld USD inwestycji rocznie już w 2030 roku, które następnie będą musiały wzrosnąć do 190 mld USD w 2050 roku, aby osiągnąć cel ograniczenia wzrostu temperatury na świecie do 1,5°C. Po drugie, roczne potrzeby inwestycyjne na afrykańskim rynku wodoru będą musiały osiągnąć 2-3 mld USD rocznie w 2030 roku i 4-9 mld USD w 2050 roku. Kraje afrykańskie charakteryzują się obiecującym połączeniem zasobów, dostępu do wybrzeża i korzystnego położenia, co pozycjonuje ten kontynent jako potencjalny centralny ośrodek gospodarki światowej opartej na wodorze. Należy zauważyć, że inwestycje w wodór w Nigerii będą znacznie wyższe niż w większości innych dużych gospodarek afrykańskich i już w 2040 roku osiągną wartość 2 mld USD.

Inwestycje prywatne dla czystej przyszłości Afryki

Globalne ocieplenie jest największym zagrożeniem dla ludzkości oraz główną przyczyną ubóstwa i nierówności, konfliktów i przemocy. Twierdzenie to nigdzie nie jest to bardziej prawdziwe niż w Afryce, która znajduje się w epicentrum kryzysu klimatycznego: chociaż kontynent ten w najmniejszym stopniu przyczynił się do globalnego ocieplenia, jest obciążony największymi skutkami i stratami.

Afrykańska transformacja energetyczna nie tylko złagodziłaby zmiany klimatyczne, ale także zmniejszyłaby ubóstwo poprzez zwiększenie wydajności pracy, produkcji rolnej, dostępności wody, bezpieczeństwa żywności i zdrowia ludzi. Ponadto, chociaż utracone zostałyby głównie miejsca pracy dla osób o niskich kwalifikacjach w sektorach „brązowych”, zyskałaby miejsca pracy wymagające wyższych kwalifikacji w sektorach „zielonych”, co potencjalnie może doprowadzić do znacznego wzrostu poziomu kapitału ludzkiego. Krótko mówiąc, transformacja energetyczna stwarza ogromne perspektywy rozwoju dla krajów afrykańskich.

Scenariusze klimatyczne

Niniejszy raport przedstawia cztery różne scenariusze klimatyczne. Nie są to prognozy, lecz przewidywania, w których rozwój gospodarczy i działalność gospodarcza są zgodne z określonym poziomem globalnego ocieplenia. W przypadku scenariuszy zakładających wyższy wzrost temperatury, szczególne znaczenie ma również okres po roku 2050, który nie został uwzględniony:

• 1,5°C zero netto to scenariusz, w którym z 50% prawdopodobieństwem uda się utrzymać globalne ocieplenie na poziomie poniżej 1,5°C. Budżet węglowy na dodatkowe emisje CO2 po roku 2020 jest ograniczony do 500Gt, a emisje zerowe netto (stan, w którym „ujemne emisje” dzięki działaniom w zakresie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS) równoważą pozostałe emisje resztkowe) zostaną osiągnięte na całym świecie najpóźniej w 2050 roku. Scenariusz ten przedstawia poziom ambicji konieczny, aby uniknąć osiągnięcia progów wartości wywołujących efekty kaskadowe, a w rezultacie urzeczywistnienie zakładanych czynników niepewności w „grubych ogonach” rozkładu, które wiążą się z wystąpieniem katastrofalnych szkód.

• Poniżej 2˚C to scenariusz, w którym globalne ocieplenie utrzymuje się poniżej 1,8°C z prawdopodobieństwem 50%, oraz poniżej 1,9°C z prawdopodobieństwem 67%. Budżet węglowy dla dodatkowych emisji CO2 po roku 2020 jest ograniczony do 1000Gt. Jest to taki poziom globalnego ocieplenia, przy którym szkody spowodowane zmianami klimatycznymi są wyższe niż koszty łagodzenia skutków zmian klimatycznych nawet bez wywoływania punktów krytycznych dla globalnych katastrof.

• NDC oznacza „Nationally Determined Contributions”, czyli krajowe zobowiązania klimatyczne, które zostały złożone przez kraje w procesie związanym z międzynarodowymi negocjacjami klimatycznymi. Stanowią one aktualne zapowiedzi dotyczące realizowanych polityk. W tym scenariuszu globalne ocieplenie jest utrzymywane poniżej 2,6°C z prawdopodobieństwem 50% i poniżej 2,9°C z prawdopodobieństwem 67%. Budżet węglowy na dodatkowe emisje CO2 po roku 2020 jest ograniczony do ok. 2500Gt.

• Bieżąca Polityka to scenariusz, w którym nie wprowadza się żadnej dodatkowej polityki klimatycznej w porównaniu ze stanem polityki klimatycznej w roku 2020. Nie jest to więc odzwierciedlenie polityki, która prawdopodobnie będzie realizowana, lecz zejście z obecnej ścieżki politycznej. W tym scenariuszu globalne ocieplenie jest utrzymywane poniżej 3,0°C z prawdopodobieństwem 50%, a poniżej 4,1°C z prawdopodobieństwem 67%. Budżet węglowy na dodatkowe emisje CO2 po 2020 roku jest ograniczony do około 4300 Gt.