Przed czym zabezpiecza klauzula trzech siódemek? Hipoteka odwrócona bez tajemnic

Klauzula trzech siódemek (czyli art. 777 § 1 pkt 4 Kodeksu postępowania cywilnego) stosowana jest najczęściej w umowach sprzedaży. Warto jednak pamiętać, że przepis ten można wykorzystać również w umowie o dożywocie, na mocy której senior przenosi prawo własności do nieruchomości w zamian za świadczenia pieniężne. Dzięki klauzuli trzech siódemek emeryt może lepiej zabezpieczyć się na wypadek, gdyby świadczeniodawca nie wypłacał należnych mu kwot. O tym dlaczego warto dodać odpowiednie zapisy do umowy o dożywocie mówi Małgorzata Rosińska, Kierownik Działu Prawnego Funduszu Hipotecznego DOM.

Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w ubiegłym roku zawarto w Polsce ok. 14 tys. nowych umów o dożywocie (zarówno z osobami prywatnymi jak i profesjonalnymi instytucjami). Umowy o dożywocie mogą dotyczyć zarówno nieruchomości rolnych, jak i nierolniczych. Na mocy takiego kontraktu senior (zbywca nieruchomości) przekazuje prawo własności lokalu lub domu świadczeniodawcy, który w zamian będzie wypłacał emerytowi świadczenia pieniężne w ustalonej kwocie. I tutaj pojawia się pytanie jak zabezpieczyć się na wypadek, gdyby świadczeniodawca uchylał się od płacenia ustalonych kwot?

Przypomnijmy, że art. 777 § 1 pkt 4 Kodeksu postępowania cywilnego najczęściej znajduje zastosowanie w umowie sprzedaży. Może być jednak stosowany również w kontraktach, w których dłużnik zobowiązał się do uiszczenia wierzycielowi oznaczonej sumy pieniężnej. Przykładem może być akt notarialny obejmujący umowę o dożywocie lub umowę renty odpłatnej, w której nabywca nieruchomości (świadczeniodawca) może poddać się egzekucji w zakresie zapłaty comiesięcznych świadczeń, w kwocie uzgodnionej ze zbywcą. Co to oznacza w praktyce? Jeśli nabywca nieruchomości (świadczeniodawca) spóźni się z wypłatą renty dożywotniej, chociażby o jeden dzień, jej dotychczasowy właściciel może wystąpić do sądu o nadanie aktowi notarialnemu tzw. klauzuli wykonalności (zgodnie z przepisami sąd nadaje taką klauzulę niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni), po czym zwraca się bezpośrednio do komornika, by ten wyegzekwował należne mu pieniądze. Jest to najprostszy i najszybszy sposób dochodzenia roszczeń. Atrakcyjne – z punktu widzenia wierzyciela – są również koszty tzw. postępowania klauzulowego. Zgodnie z art. 71 ustawy z dnia z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłata sądowa wynosi w tym przypadku 50 zł.

Warto zadbać o to, by w umowie o dożywocie (niezależnie od tego, czy podpisujemy ją z osobą prywatną, czy z funduszem hipotecznym) znalazła się klauzula trzech siódemek. Jeżeli świadczeniodawca, który zobowiązał się do wypłaty np. comiesięcznych świadczeń (w zamian za przekazanie prawa własności do nieruchomości) będzie spóźniał się z płatnością lub wypłacał mniejszą kwotę, warto skorzystać z tego paragrafu i podać sprawę do sądu.