Młode Miasto w Gdańsku. Przyszłość Dzielnicy. Zakończył się dialog społeczny

Zdjęcia: https://1drv.ms/u/s!Ak6vnk2kpo84ifhqV6wGgeCk3vqHNQ?e=BQePXT Autor Dominik Paszliński 

Zakończył się dialog społeczny związany z Młodym Miastem w Gdańsku.

Dobiegł końca zaininicjowany we wrześniu proces dialogu społecznego w związku z toczącymi się procesami inwestycyjnymi na terenie Młodego Miasta w Gdańsku. Toczące się od września spotkania, których inicjatorem jest prof. Piotr Lorens, Architekt Miasta Gdańska miały formę debat, warsztatów, dyskusji i wykładów, w których udział wzięli architekci, mieszkańcy, miejscy aktywiści, przedstawiciele świata kultury, sztuki i rozrywki, ale również sami inwestorzy. To pierwszy raz, gdy tak różne środowiska miały okazję wspólnie pracować i wyrazić swoje potrzeby w obszarze przyszłego charakteru tworzącej się nowej dzielnicy Gdańska. Wypracowane wyniki bardzo precyzyjnie wskazują jakie są potrzeby mieszkańców wobec Młodego Miasta.

Proces prowadzony był przez gdańską organizację pozarządową Inicjatywa Miasto, która podjęła się zadania przeanalizowania potrzeb i interesów wyjątkowo zróżnicowanych środowisk. Wymagało to stworzenia warunków do otwartej i nieograniczonej dyskusji, z udziałem każdej ze stron dialogu. Konsultacje prowadzone są w kluczowym momencie rozwoju dzielnicy i projektów tę wizję urzeczywistniających. Są zarazem ważnym krokiem w stronę stworzenia uspójnionej, uzgodnionej z wszystkimi interesariuszami, wizji rozwoju dzielnicy i dają szansę na lepszą koordynację procesów, a w efekcie na jakość i przyjazność w na nowo kształtowanej przestrzeni miejskiej.

Postawione przed nami za zadanie polegało na zmapowaniu opinii wszystkich interesariuszy. – mówi Piotr Czyż, prezes stowarzyszenia Inicjatywa Miasto. Wizja Młodego Miasta sprzed 20 lat, gdy krystalizowała się pierwsza wizja zagospodarowania tego obszaru jest znacząco, jeżeli nie radykalnie inna od wizji dzisiejszej. Wynika to zmiany uwarunkowań społeczno-gospodarczych, ale i zmiany w świadomości zarówno mieszkańców jak i inwestorów.

Dominującym wątkiem warsztatów, w czasie których interesariusze zgłaszali swoje postulaty było zagadnienie dostępności, zarówno przestrzennej jak i mentalnej. Według uczestników na Młodym Mieście muszą powstać rozwiązania, które będą zapraszać, a cały kontekst przestrzenny powinien zapewniać otwartość na każdego.

Drugim często pojawiającym się wątkiem była potrzeba ożywienia szlaków wodnych i terenów nadwodnych w formie bulwarów z punktami usługowymi i gastronomicznymi położonymi wzdłuż przyszłego szlaku spacerowego nad wodą. Uczestnicy wskazali, że powinny powstać rozwiązania stanowiące magnes dla środowiska żeglarskiego i sprzyjające rozwojowi kultury żeglarskiej. Równie istotną kwestią wybrzmiałą w trakcie warsztatów jest potrzeba zachowania dziedzictwa i autentycznego charakteru poprzemysłowej dzielnicy. Uczestnicy wskazywali na istotne lokalizacje związane z historią, które powinny zostać zachowane. W dalszej kolejności jako istotne potrzeby zostały określone kwestie kształtowania zieleni oraz sieci infrastruktury społecznej. Interesariusze wskazali na potrzebę stworzenia strategii kształtowania terenów zielonych i rekreacyjnych, która wytyczy standardy łączenia przestrzeni publicznych z układami przyrodniczymi dzielnicy, wspomoże retencję, zapewni zachowanie bioróżnorodności terenu, jak również przyczyni się do zachowania otwartego oraz inkluzywnego charakteru dzielnicy. Uczestnicy warsztatów wskazali na dobrze rozwiniętą w przeszłości na terenach Stoczni Gdańskiej sieć obszarów zielonych, co zostało również zweryfikowane poszukiwaniami w dokumentacji zdjęciowej na temat Stoczni Gdańskiej. Tereny te posiadały celowo zaprojektowane zielone aleje drzew oraz reprezentacyjne zieleńce jak i sieć nieformalnie powstających ogrodów utrzymywanych przez pracowników Stoczni. Problematyka ta nie została dostatecznie rozpoznana i obecnie nie ma na ten temat opracowań, choć jest ona ważna dla budowania wizji rozwoju terenów postoczniowych jako przyjaznych i dobrze przemyślanych przestrzeni miejskich. 

Kolejnym ustaleniem jest potrzeba tworzenia Młodego Miasta jako miejskiej dzielnicy wielofunkcyjnej bez dominującej i skupionej w wydzielonych częściach dzielnicy funkcji. Usługi podstawowe powinny być rozproszone po całym terenie i uzupełnione miejscowymi obiektami o odmiennym charakterze: rekreacji i zieleni, usług ponadpodstawowych i kultury. 

Jak podkreślają organizatorzy dialogu, merytoryczny i szeroki dialog wskazuje, że należy kontynuować dyskusję w odniesieniu zarówno do przyszłego charakteru poszczególnych obszarów Młodego Miasta, jak i sposobu planowania kluczowych inwestycji publicznych. Zakończony proces udowodnił, że przy odpowiedniej koordynacji możliwy jest profesjonalny i merytoryczny dialog, w którym każdy głos jest brany pod rozwagę. Uczestnicy warsztatów także bardzo konkretnie zwrócili uwagę na konieczność zintensyfikowania działań władz miasta na niwie koordynacji procesu rozwojowego Młodego Miasta i obszarów otaczających. 

Obecny na spotkaniu wiceprezydent miasta Gdańska Alan Aleksandrowicz, podsumowując proces podkreślił potrzebę współpracy wszystkich środowisk w celu rozwoju tej części Gdańska: Jeżeli mamy to zrobić mądrze, to musimy to zrobić wspólnie i na zasadzie partnerstwa. Jestem zaangażowany w tematykę Młodego Miasta od wielu lat i widzę, że obecnie procesy inwestycyjne osiągnęły etap, że marzenia o nowoczesnej, żyjącej i przyjaznej dla mieszkańców dzielnicy stają się realne. Zainicjowany proces ma szansę połączyć interesy wszystkich stron i pozwolić lepiej skoordynować toczące się procesy.

W zasygnalizowaną inicjatywę już obecnie włączył się jeden z inwestorów Młodego Miasta. Krzysztof Sobolewski, prezes zarządu Stocznia Centrum Gdańsk zapowiedział uruchomienie otwartych spotkań dla mieszkańców, w ramach których zaprezentowana zostanie im nowa koncepcja zabudowy Półwyspu Drewnica i dawnej Stoczni Schichaua. Inicjatywa Architekta Miasta Gdańska to niewątpliwy sukces – podkreśla Krzysztof Sobolewski. Wiele podniesionych tu wątków uwzględnimy w naszych działaniach. Już obecnie dyskutujemy z gdańskimi ekspertami i ruchami miejskimi jak zagospodarować nasz teren, jakie wprowadzić tu funkcje i szereg ustaleń z warsztatów przekażemy architektom, którzy pracują nad koncepcją zabudowy. Z przyjemnością zapraszam na dialog i warsztaty na skalę naszego projektu, które ruszą już pod koniec stycznia. Będą one realizowane w bardzo zbliżonej formule, jak spotkania organizowane przez Miasto Gdańsk. Liczę, że nasze ustalenia będą równie wartościowe, jak te, z którymi właśnie mieliśmy okazję się zapoznać.

Wypracowane wnioski ocenić należy jako niezwykle aktualne, oddające obecny stan myślenia na temat przestrzeni dzielnicy – mówi prof. Piotr Lorens, Architekt Miasta Gdańska. Zidentyfikowano problemy i zagadnienia do rozwiązania istotne dla obecnych i przyszłych użytkowników tej przestrzeni - w tym odnoszące się do kompozycji funkcjonalnej obszaru, sposobu organizacji jego przestrzeni czy też tak szczególnych zagadnień jak dziedzictwo. Zaskakuje zmiana w zakresie historii miejsca; widać, że coś, co przyjmowaliśmy za pewnik - a mianowicie że dziedzictwo strajków sierpniowych i narodzin "Solidarności" jest niezwykle ważnym dla wszystkich nas - wymaga reinterpretacji i wypracowania nowego podejścia. Może to nieść daleko idące konsekwencje dla kształtowania polityki zagospodarowania obszaru Młodego Miasta – dodaje prof. Lorens.

Różnice pokoleniowe w rozumieniu Młodego Miasta

W dyskusji na temat Młodego Miasta, jego rozwoju oraz ukształtowania pojawiły się różnice pokoleniowe w rozumieniu i odbiorze tego terenu. Odmienne postrzeganie i emocje związane z przestrzenią wybrzmiały w szczególności podczas dyskusji i prowadzonych warsztatów oraz spotkań otwartych. Są one związane nie tylko z różnym odbiorem terenu (kwestie związane z dziedzictwem historycznym), ale również różnym wyobrażeniem na temat tego czym teren powinien się stać w przyszłości, jacy będą jego mieszkańcy i jakie będą potrzeby ich użytkowników. 

Integracja Polskiego Haka

Ważnym wnioskiem płynącym z konsultacji jest to, że obszar Polskiego Haka praktycznie nie istnieje w świadomości mieszkańców Gdańska. Teren postrzegany jest jako niedostępny, niebezpieczny i niestanowiący części Młodego Miasta. Istotnym wyzwaniem dla władz miasta jest podjęcie działań, które pozwolą na zmianę wizerunku tego terenu, przyczynią się do jego zaistnienia w świadomości mieszkańców a z czasem również stopniowej integracji z pozostałymi terenami leżącymi w granicach Młodego Miasta. Zaleca się podjęcie działań zarówno społecznych, kulturowych jak i przestrzennych tak by integracja Polskiego Haka przebiegała wielowymiarowo.