Technologia w służbie architektów - jak mądrzej projektować?

ZDJĘCIA: https://wetransfer.com/downloads/147abb39bbb66ec95914fa33f975a48e20230531083520/5eea899d8d6a55db2d64a50a5b890c3220230531083649/eaa3fa

Technologia BIM (Building Information Modeling) umożliwiająca stworzenie wielowymiarowych, cyfrowych modeli budynków, pozwala nie tylko efektywnie projektować czy realizować proces inwestycyjny, ale też skutecznie zarządzać obiektem już po oddaniu go do użytku. Wykorzystanie tej technologii niesie więc za sobą szereg udogodnień i korzyści, nie tylko dla architektów, ale też inwestorów. Nic więc dziwnego, że projektowanie przy pomocy BIM wkracza na kolejne segmenty rynku.

Projektowanie

Projektowanie z wykorzystaniem najnowocześniejszych technologii i oprogramowania BIM stanowi dla architektów znaczący skok jakościowy. Obecnie na rynku architektonicznym zastosowanie BIM jest wręcz nieodzowne dla profesjonalistów, pragnących utrzymać przewagę konkurencyjną w branży. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż BIM nie tylko optymalizuje sam proces projektowania, ale też znacznie usprawnia współpracę pomiędzy poszczególnymi zespołami projektowymi oraz otwiera przed architektami zupełnie nowe perspektywy kreatywności. Ogromny potencjał tej technologii sprawił, że obecnie wykorzystuje ją coraz więcej sektorów rynku.

BIM oferuje architektom nieograniczone możliwości, które przekładają się na liczne korzyści zarówno dla twórców, jak i inwestorów – mówi Wojciech Witek z krakowskiej pracowni ILIARD Architecture & Interior Design. Za sprawą tej technologii architekci mogą tworzyć trójwymiarowe modele, dokładnie planować i wizualizować projekty. BIM stanowi również wszechstronne źródło informacji, które umożliwiają doskonałe zarządzanie projektem, zarówno w zakresie konstrukcyjnym, jak i funkcjonalnym. W ILIARD od wielu lat z powodzeniem stosujemy BIM przy projektach zarówno budynków wielkopowierzchniowych, takich jak biurowce i hotele, jak i przy projektowaniu różnorodnych wnętrz, w tym mieszkań na wynajem (PRS), hoteli oraz domów studenckich.

W praktyce, projekt, który jest efektem procesu prowadzonego z zastosowaniem BIM, jest nasycony różnorodnymi informacjami oraz danymi, które mogą być w krótkim czasie analizowane na wiele sposobów. W rezultacie zawiera on dużo mniej błędów, gdyż ich wykrywanie i przeciwdziałanie im staje się po prostu łatwiejsze. Niewątpliwym atutem jest również fakt, że sam proces projektowy jest dużo bardziej przejrzysty, co ułatwia ocenę stanu zaawansowania prac i określenie terminów projektowych i realizacyjnych, niezależnie od złożoności projektu.

Każdy sektor jest w stanie czerpać z projektowania w systemie BIM, ponieważ ta technologia niesie za sobą wiele korzyści – mówi Adam Grudzień z sopockiej pracowni Ideograf. Jednak najbardziej efektywnie system ten sprawdza się  przy projektowaniu budynków specjalistycznych jak szpitale, serwerownie czy elektrownie, gdzie wysoce specjalistyczne i rozbudowane instalacje odgrywają kluczową rolę. BIM doskonale sprawdza się również w projektach o skomplikowanej formie architektoniczno-konstrukcyjnej oraz przy budynkach z komponentów prefabrykowanych. Ciężko wskazać konkretny segment, w którym BIM sprawdza się najlepiej - im bardziej skomplikowany projekt i jego założenia, tym lepiej sprawdzi się tam kompleksowy proces projektowy oparty o modelowanie 3D i nasycony precyzyjnymi informacjami.

Korzyści dla inwestorów

Również inwestorzy coraz częściej zdają sobie sprawę z korzyści wynikających z zastosowania BIM, gdyż mogą na dużo wcześniejszym etapie zapoznać się z ostatecznym wyglądem i parametrami swojej inwestycji. Precyzyjne planowanie, optymalizacja procesów oraz lepsza organizacja pracy wpływają na eliminację błędów, a co za tym idzie - przynoszą znaczne oszczędności dla inwestorów. Uniknięcie późniejszych korekt i napraw również w oczywisty sposób przyczynia się do redukcji kosztów i zwiększenia efektywności realizacji projektów.

Stosowanie BIM w projektowaniu modułowych czy prefabrykowanych budynków oznacza, że architekt i projektanci pracujący nad projektem mają zwizualizowane dosłownie wszystkie elementy budynku, nad którym pracują – mówi Tomasz Balcerowski, prezes zarządu spółki Ekoinbud, firmy specjalizującej się w budowaniu drewnianych budynków kubaturowych dla edukacji i administracji publicznej w technologii modułowej. Co więcej: mogą przejrzeć przebieg każdej instalacji, dokładnie zaplanować otwory pod ich prowadzenie i dzięki temu specjaliści ds. wdrożenia konstrukcyjnego mogą bezbłędnie przygotować pliki produkcyjne, żeby w procesie realizacji nie było żadnych niespodzianek. To znacznie przyspiesza procesy oraz pozwala uniknąć wszelkich niedociągnięć i kolizji. W ten sposób możemy zapewnić klientom najwyższą, jednolitą jakość i dokładność sięgającą 2 mm, co przy zastosowaniu innych form pracy nad budynkiem jest wręcz niemożliwe do osiągnięcia.

Na koniec procesu projektowego inwestor otrzymuje bowiem nie tylko projekt budowlany, techniczny czy wykonawczy, ale także pełny model 3D budynku z informacjami o każdym jego komponencie. Następnie dane te mogą zostać wykorzystane przy ustalaniu, kosztorysów, harmonogramów prac budowlanych czy ich etapowaniu. Co równie istotne – po realizacji model 3D może zostać wykorzystany do zarządzania obiektem czy nawet określania terminów serwisowania poszczególnych elementów.

AI w projektowaniu

Mówiąc o projektowaniu wykorzystującym najnowsze technologie, nie można pominąć możliwości, jakie niesie ze sobą wykorzystanie sztucznej inteligencji. Integracja AI w połączeniu BIM pozwala bowiem jeszcze bardziej zoptymalizować proces projektowania, przyspieszyć analizę danych i generowanie koncepcji. Obecnie jest to obszar, który rozwija się niezwykle dynamicznie i znacząco wpływa na przyszłość projektowania, otwierając bardzo obiecujące perspektywy.

Wraz z rozkwitem uczenia maszynowego do tradycyjnego procesu pracy architekta stopniowo zostają wdrażane drobne usprawnienia, przyspieszające poszczególne zadania – mówi Adam Grudzień. Zwiększają one dokładność rozwiązań projektowych, weryfikują alternatywne warianty projektu, a nawet pozwalają w podobnym czasie przeanalizować znacznie większą pulę rozwiązań i wybrać te najbardziej dopasowane do konkretnej sytuacji projektowej. Zastosowanie tych usprawnień ma miejsce na każdym etapie projektu - od koncepcji po realizację.

Czynnikiem sprzyjającym wykorzystaniu sztucznej inteligencji w środowisku BIM jest również fakt, że aktualnie wykorzystywane oprogramowanie do pracy w BIM już teraz dysponuje narzędziami m.in. Dynamo czy Grasshopper, które są w stanie w prosty sposób współpracować z AI.

Warto jednak zaznaczyć, że w chwili obecnej nie dysponujemy sztuczną inteligencją potrafiącą myśleć całkowicie samodzielnie, ponieważ wymaga to stworzenia specjalnych modeli sieci neuronowych wytrenowanych na ogromnych zbiorach danych. Przykładem może tu być model GPT-3, znany z wykorzystania w aplikacji chat GPT, do którego wytrenowania użyto ponad 10 miliardów słów pochodzących z 8 miliardów dokumentów. Analogiczny zbiór danych dla budynków jeszcze nie istnieje, jednak wraz z rozwojem technologii BIM ta sytuacja się zmieni. Wówczas czekać nas będzie prawdziwa rewolucja w branży projektowej - nie tylko w zakresie projektowania w systemie BIM, ale każdego projektowania „cyfrowego”.