Green Friday. Jak zamienić przyszłość z czarnej na zieloną?

Liczby są nieubłagane: 80% produktów i ich plastikowe opakowania, zakupione podczas Black Friday trafia na wysypiska śmieci lub zostaje spalone. Te, które potraktowano nieco bardziej odpowiedzialnie są poddawane niskiej jakości recyklingowi[1]. Aż 60% konsumentów[2] żałuje zakupu przecenionych tego dnia produktów. Obchodzone pod koniec listopada wielkie święto zakupów, co roku zbiera ogromne, ekologiczne żniwo. Jedną z alternatyw dla zakupowego szaleństwa jest, obchodzone tego samego dnia, Green Friday promujące uważne i bardziej zrównoważone zakupy.

Termin „Black Friday” swoimi korzeniami sięga do lat 60 XX ubiegłego wieku. To właśnie wtedy, dzień po obchodzonym w Stanach Zjednoczonych Święcie Dziękczynienia, filadelfijskie ulice doświadczyły paraliżu i chaosu, spowodowanego tłumami, które wyszły z domów w poszukiwaniu promocji i poświątecznych okazji. Z biegiem lat, Black Friday z lokalnego pomysłu ewoluował do ogólnokrajowej, a w ostatnich dekadach do globalnej sensacji. Ogromne promocje, rzesze konsumentów polujących na okazje – wystarczyło kilkadziesiąt lat, aby przymiotnik „czarny” stracił swoje pierwotne znaczenie. Obecnie, nie kojarzy się już z chaosem, ale z wielkim świętem okazji.

Ekologiczne koszty

¼ całej światowej populacji, czyli prawie 100 tysięcy słoni[3] waży 380 000 ton – to dokładnie tyle, ile dwutlenku węgla, w samej tylko Wielkiej Brytanii, miał wygenerować, obchodzony w 2021 roku Black Friday[4]. To również tyle samo, co ślad węglowy wyemitowany podczas… 385 lotów pasażerskich na trasie Londyn – Nowy Jork. To alarmujące liczby. W czwarty piątek listopada - znów, na samych tylko brytyjskich drogach, pojawi się 82 000 samochodów dostawczych i ciężarówek, aby dostarczyć zakupy setek tysięcy konsumentów. Według analizy Drive Resarch[5], w czasie tegorocznego Black Friday najczęściej kupowane będą odzież i akcesoria (82%) oraz elektronika (73%). Oczekuje się, że tego dnia średnie wydatki w 2023 roku tylko w Wielkiej Brytanii wyniosą 184,55 GBP – w porównaniu z 171,66 GBP w 2022 r.[6]

Zielona alternatywa

Green Friday przebiega równolegle z jego czarną wersją, przypadając w tym roku na 24 listopada. Jego przekaz jest prosty: kupuj świadomie i w sposób zrównoważony. To ruch, który powstał w 2015 roku w kontrze do Czarnego Piątku. Jako główny cel stawia sobie budowanie świadomości na temat negatywnych skutków zwyczajów zakupowych społeczeństwa. Pierwsza wersja tego wydarzenia odbyła się w Kanadzie w 1992 r. i była nazywana „dniem niekupowania”. Współcześnie, ruch zachęca konsumentów nie tyle do całkowitej rezygnacji z zakupów, co do podejmowania etycznych i uważnych decyzji. Zielony Piątek jest wspierany przez wielu interesariuszy, na czele z przedstawicielami Komisji Europejskiej, którzy podkreślają, że istotą jest pogodzenie konsumpcji i zaspokajania wszystkich potrzeb konsumentów z jednoczesnym poszanowaniem środowiska.

Nowe wybory

Według Wunderman Thompson konsumenci zmieniają swoje nastawienie. W tym roku, prawie jedna trzecia konsumentów (30%) zdecydowała się ponownie przemyśleć swoje dotychczasowe nawyki zakupowe związane z Black Friday – właśnie ze względu na kwestie ochrony środowiska. - Green Friday to okazja do refleksji i przyjrzenia się swoim przyzwyczajeniom, a rezultacie do podejmowania lepiej przemyślanych decyzji. To dzień, w którym możemy wybrać dla siebie nową drogę i postawić na zrównoważone zakupy przedmiotów, np. z drugiego obiegu lub dać przykład innym, angażując się w jedną z ekologicznych inicjatyw, takich jak Game4Planet – mówi Sylwester Beekhoven, Game4Planet Business Manager.

Game4Planet to program społeczno-edukacyjny oparty na promowaniu idei gospodarki obiegu zamkniętego. Jego celem jest propagowanie etycznego i odpowiedzialnego podejścia do mody, znajdowanie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie recyklingu i edukacja konsumentów. W ramach Game4Planet konsumenci mogą, nienoszone już przez siebie rzeczy, przynosić do niemal 100 punktów w całej Polsce – dając swoim ubraniom szansę na drugie i kolejne życie. - W Polsce zaledwie 6% rynku tekstylnego jest zagospodarowane, co oznacza, że szansę na ponowne wykorzystanie bezpowrotnie tracą setki tysięcy ton ubrań. Realizując program Game4Planet chcemy to zmienić – dodaje Sylwester Beekhoven.

Green Friday daje możliwość zmniejszenia wpływu na środowisko poprzez zakupy w sposób zrównoważony, zaangażowanie się w ekologiczne inicjatywy czy po prostu – całkowitą rezygnację z uczestnictwa w Black Friday.

[1] https://phys.org/news/2019-11-black-friday.html

[2] https://www.finder.com/black-friday-statistics

[3] https://www.wwf.pl/aktualnosci/od-dzis-wszystkie-slonie-na-swiecie-sa-zagrozone-wyginieciem

[4] https://www.money.co.uk/credit-cards/dirty-delivery-report

[5] https://www.driveresearch.com/market-research-company-blog/black-friday-holiday-shopping-statistics/

[6] https://www.wundermanthompson.com/news/black-friday