Prosumenci zbiorowi pomogą Polsce w osiągnięciu większej redukcji emisji CO2

Na dzisiejszym spotkaniu Rada Europejska decyduje o przyjęciu nowego, 55-procentowego unijnego celu redukcji emisji CO2 do 2030 r. Polska może przyczynić się do realizacji tego celu przede wszystkim poprzez odejście od wysokoemisyjnego węgla w energetyce na rzecz źródeł zeroemisyjnych. Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi opublikowała raport „Prosumeryzm zbiorowy w USA: Wnioski i rekomendacje dla Polski” wskazujący na znaczny, niewykorzystany potencjał zbiorowej energetyki prosumenckiej w Polsce. W ciągu kilku ostatnich lat liczba indywidualnych instalacji prosumenckich wrosła do ćwierć miliona i ponad 1,5 GW mocy. Instalacje zbiorowe mogą dać kolejne, czyste gigawaty mocy w systemie.

Autorzy raportu korzystając z bogatych amerykańskich doświadczeń w zakresie prosumeryzmu zbiorowego, wskazują na możliwe kierunki rozwoju społecznej energetyki w Polsce oraz zmiany prawne niezbędne do ich realizacji.

– Szczególnie teraz, gdy rosną koszty wytworzenia energii elektrycznej (wprowadzenie opłaty mocowej od stycznia 2021 r.), a także, gdy obserwujemy wzrost zapotrzebowania gospodarstw domowych na energię, na co dodatkowy wpływ ma praca zdalna w czasie pandemii COVID-19, warto skorzystać z doświadczeń zza oceanu – mówi Wojciech Kukuła, prawnik ClientEarth, współautor raportu.

Raport zawiera analizę rozwiązań prawnych w zakresie prosumeryzmu zbiorowego funkcjonujących w Stanach Zjednoczonych, w tym tworzenia wspólnot energetycznych, wirtualnego bilansowana, czy wsparcia dla mieszkańców budynków wielolokalowych zmagających się z ubóstwem energetycznym.

Wnioski z USA są szczególnie przydatne w kontekście konieczności wdrożenia przez Polskę wymogów unijnego pakietu „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”. Pakiet w sposób priorytetowy traktuje inicjatywy związane z prosumeryzmem zbiorowym w ramach krajowych systemów wsparcia.

– Budowa energetyki obywatelskiej w Polsce wymaga nowych sprawiedliwych, przejrzystych oraz efektywnych mechanizmów regulacyjnych, wspierających inwestycje w zbiorowe instalacje OZE. W naszej ocenie istnieje możliwość nowelizacji polskiej ustawy o OZE w duchu rozwiązań sprawdzonych w USA – mówi Anna Frączyk, analityczka ClientEarth, współautorka raportu.

Prace nad wdrożeniem pakietu prowadzi Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, jednak ciągle brak jest konkretnych propozycji legislacyjnych, a nowe prawo unijne wymaga transpozycji najpóźniej do końca czerwca przyszłego roku.

– W pierwszej kolejności powinny zostać zlikwidowane bariery w ramach obowiązującego od ubiegłego roku systemu wsparcia spółdzielni energetycznych, w tym zniesienie kryterium pokrywania minimum 70 proc. zapotrzebowania na energię, górnego limitu 10 MW mocy elektrycznej instalacji wchodzących w skład spółdzielni oraz wykluczającego wiele podmiotów wymogu działalności na terenach wiejskich – dodaje Wojciech Kukuła.

Państwa Unii Europejskiej, w tym Polska, wdrażały już wcześniej rozwiązania prawne z obszaru energetyki powstałe w USA, takie jak rynek mocy, czy system net-meteringu.

--

Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi uczestniczy w pracach Ruchu „Więcej niż energia”. To szeroka społeczna koalicja działająca na rzecz rozwoju energetyki obywatelskiej. Łączy samorządy, instytucje, organizacje pozarządowe i osoby prywatne przekonane, że Polska potrzebuje poprawy efektywności energetycznej i rozwoju energetyki rozproszonej opartej o źródła odnawialne (OZE).