Odwołanie stanu zagrożenia epidemiologicznego – skutki podatkowe

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26.04.2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego zakłada, że z dniem 1 lipca 2023 r. zostanie on odwołany. Co się zmienia od strony podatkowej?

Certyfikaty rezydencji

W stanie zagrożenia epidemicznego obowiązują preferencje w zakresie posiadania certyfikatu rezydencji, które niebawem zostaną cofnięte. Chodzi na przykład o korzystne rozwiązania w zakresie certyfikatów rezydencji niezawierających okresu ważności. Zgodnie z art. 31ya ust. 1 ustawy o COVID-19, jeżeli dla takich certyfikatów okres kolejnych 12 miesięcy wyznaczający czas ich obowiązywania upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres obowiązywania tego stanu oraz przez okres 2 miesięcy po jego odwołaniu. W tym zakresie będzie więc trzeba wystąpić o wydanie nowych certyfikatów rezydencji podatkowej.

Kolejna preferencja, która straci moc to możliwość korzystania z kopii certyfikatu. W czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po jego odwołaniu miejsce zamieszkania i siedziby podatnika (PIT i CIT) dla celów podatkowych może być potwierdzone kopią certyfikatu rezydencji, jeżeli informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym. Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemiologicznego konieczne będzie w niektórych przypadkach wystąpienie o wydanie nowego certyfikatu.

Natomiast w zakresie certyfikatów rezydencji przestanie obowiązywać wydłużenie ich ważności. Zgodnie z przepisami ustawy o COVID-19 w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po jego odwołaniu warunek uzyskania przez płatnika certyfikatu rezydencji od podatnika uważa się za spełniony także w przypadku, gdy płatnik posiada certyfikat rezydencji tego podatnika obejmujący 2019 r. lub 2020 r. oraz oświadczenie podatnika co do aktualności danych w nim zawartych.

Ceny transferowe

Kolejny obszar, który ulegnie zmianom od 1 lipca, istotny zwłaszcza dla grup kapitałowych, to ceny transferowe. Ustawy o COVID-19 przewidywały pewne uproszczenia dla podatników, a w kontekście odwołania zagrożenia epidemicznego konieczne jest dopasowanie procesów do zmian w tym zakresie.

Pierwsza preferencja, która przestanie obowiązywać to zwolnienie podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia. Oznacza to, że nie będzie zwolnienia  podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia podmiotu powiązanego potwierdzającego dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik. Dotyczy to korekty dokonywanej za rok podatkowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Polski obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego ogłoszony w związku z COVID-19.

Nie będzie dłużej obowiązywało także zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji lokalnej, w tym także w przypadku poniesienia straty podatkowej. Poczynając więc od roku podatkowego, w którym nie obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego, podatnicy zawierający transakcje, w których jedna ze stron poniosła stratę podatkową, nie mogą korzystać z opisanego zwolnienia z obowiązku prowadzenia dokumentacji lokalnej.

Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych musi podpisać kierownik jednostki.

Dotyczy to oświadczeń składanych za rok podatkowy lub rok obrotowy, w którym nie obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub w momencie, w którym na całym terytorium Polski nie obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego.

Kary umowne

Podatnicy mogą wykazać w kosztach podatkowych zapłacone kary umowne i odszkodowania, jeżeli wada dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoka w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoka w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług powstała w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego. Możliwość ta kończy się zatem w stosunku do wad oraz zwłoki, które powstaną po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego.

Pozostałe zmiany

Po 1 lipca nastąpi także powrót do 7 dniowego okresu na złożenie zawiadomienia o zapłacie na rachunek inny niż wskazany w wykazie podatników VAT.

Powróci też obowiązek raportowania krajowych schematów podatkowych, w tym także za okresy, w których brak było takiego obowiązku. Zatem niezbędne będzie dokładne przejrzenie transakcji w tym zakresie.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego zmienia sytuację podatników (płatników) występujących o ulgę w zapłacie podatku. W przypadku, gdy złożą wniosek o udzielenie ulgi w zapłacie po 30 dniach od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego  w decyzji o przyznaniu ulgi w zapłacie podatku zostanie im naliczona opłata prolongacyjna.

Wnioski o wydanie indywidualnych interpretacji podatkowych złożone po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego powinny być rozpatrzone w terminie 3 miesięcy, zamiast 6 miesięcy jak było w okresie zagrożenia epidemiologicznego.

Autor: radca prawny Robert Nogacki, partner zarządzający Kancelarią Prawną Skarbiec specjalizującą się w doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców