Pusta faktura to taka, której nie towarzyszy transakcja w niej wskazana

Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec
ul. Maciejki 13
02-181 Warszawa
sekretariat|kancelaria-skarbiec.pl| |sekretariat|kancelaria-skarbiec.pl
22 586 40 00
www.kancelaria-skarbiec.pl
Spór pomiędzy przedsiębiorcą a organem podatkowym dotyczył ustalenia momentu dokonania korekty podatku naliczonego. Organ uznał, że skoro przyczyna korekty była znana wystawcy faktury już w chwili jej wystawiania to w konsekwencji przedsiębiorca nabył od niego pustą fakturę. Takie ustalenia są niedozwolone i pozbawione jakiegokolwiek uzasadnienia, orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku.
Prowizja za pozyskanie klienta
Spółka z branży energetycznej współpracuje z agentami, którzy pozyskują dla niej klientów w zamian za prowizję. Prowizja wypłacana jest raz w miesiącu na podstawie umów zawartych przez spółkę z pozyskanymi przez agentów klientami. Zdarza się, że umowa nie może zostać wykonana, nie dochodzi do skutku. Wówczas agent otrzymuje za tego klienta niższą prowizję.
Problemy z korektą wynagrodzenia
Spółka planuje rozwiązać tę sytuację wprowadzeniem do umowy z agentami aneksu zobowiązującego ich do wystawienia korekty faktury. Agent będzie zobowiązany dokonać korekty swojego wynagrodzenia w terminie 90 dni liczonych od dnia otrzymania od spółki zestawienia. Brak reakcji agenta w tym terminie będzie oznaczać akceptację korekty wynagrodzenia w wysokości dokonanej przez spółkę. Złożenie przez niego ewentualnej reklamacji nie będzie go zwalniać z obowiązku wystawienia faktury korygującej, opiewającej tylko na kwotę bezsporną wynagrodzenia, w terminie 14 dni od upływu wskazanego w umowie 90-dniowego terminu. Dalej agent będzie mógł złożyć reklamację do konieczności wystawienia korekty wynagrodzenia w kolejnym, 30-dniowym terminie.
Wśród proponowanych rozwiązań spółka zamierza po upływie ww. 90-dniowego terminu potrącać skorygowaną kwotę prowizji agenta z przyszłych wynagrodzeń przysługujących mu w najbliższym okresie rozliczeniowym, także w ratach w kolejnych miesiącach rozliczeniowych, jeśli w najbliższym kwota potrącenia okazałaby się niewystarczająca na pokrycie korekty. Czyli spółka będzie wykorzystywać system potrąceń w sytuacji, gdy agent nie wystawi faktury korygującej.
Spółka chciała odliczać pełny VAT z faktur od agentów
Zdaniem spółki, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w przywołanych okolicznościach będzie jej przysługiwać prawo do odliczenia pełnej kwoty VAT naliczonego, jaka zostanie wykazana na fakturze pierwotnej wystawionej przez agenta. Przepis ten stanowi, że w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Dopiero później – w miesiącu, w którym dokona potrącenia z przysługującej agentowi wierzytelności, spółka będzie zobligowana do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe.
Zdaniem organu, w opisanym stanie faktycznym, z uwagi na niezrealizowanie głównego celu współpracy między przedsiębiorcami – czyli nie zawarcia ze wskazanym przez agenta klientem umowy sprzedaży energii przez spółkę, agent de facto obniża cenę swojej usługi. Jednak wbrew stanowisku spółki korekta taka powinna nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym faktycznie nastąpiło obniżenie ceny, a spółka dowiedziała się na jakich warunkach dokonano w danym miesiącu transakcji podlegających zafakturowaniu.
Jednak konkluzja organu podatkowego była o wiele dalej idąca. Jak skonstatował, skoro powodem obniżenia ceny usługi były okoliczności powstałe z winy agenta, istniejące już w dacie wystawienia pierwotnej faktury, to należy uznać, że w chwili wystawiania faktura była nieprawidłowa. Ergo, taka faktura pierwotna, wykazująca rozliczenie za niewykonaną usługę (niedoprowadzenie do zawarcia przez spółkę umowy z klientem wskazanym przez agenta) w rzeczywistości dokumentuje czynności, które nie zostały dokonane. Organ zarzucił więc występowanie w ramach rozliczeń między przedsiębiorcami zjawiska pustych faktur.
Pusta faktura, to faktura nie dokumentująca rzeczywistych zdarzeń gospodarczych
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku 30 listopada 2021 r. uchylił zaskarżoną przez przedsiębiorcę interpretację Dyrektora KIS. Stwierdził, że organ podatkowy bez jakiegokolwiek uzasadnienia dokonał zmian w opisanym przez spółkę stanie faktycznym w sposób niedozwolony.
- Sąd zgodził się z przedsiębiorcą, że podatnicy zachowują prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług dokonanych przez innego podatnika na potrzeby prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej VAT, a prawo to ulega podważeniu tylko w przypadku gdy podatek wynika z faktury niedokumentującej rzeczywistego zdarzenia gospodarczego, czyli z tzw. pustej faktury, co w omawianym przypadku nie zachodzi – zaznacza Paweł Chmielowiec z Kancelarii Prawnej Skarbiec. - Warto wspomnieć, że obok procederu wystawiania faktur za niewykonane świadczenia drugim przykładem występującej w obrocie pustej faktury jest wystawienie faktury przez jeden podmiot podczas gdy usługę w rzeczywistości wykonuje zupełnie inny podmiot. Jak orzekł sąd, w omawianej sprawie żadna z tych sytuacji nie wystąpiła – dodaje.
Co do ustalenia momentu właściwego do dokonania korekty faktury WSA uznał, że wydana przez Dyrektora KIS interpretacja jest bezużyteczna, bowiem w żaden sposób nie wyjaśnia spółce, jak powinna postępować w opisanym stanie faktycznym.
„Sąd podziela pogląd strony skarżącej, że organ dokonał jednak całkowicie niezrozumiałego wywodu prawnego (…) z jednej więc strony organ podatkowy powtórzył główną tezę stanowiska skarżącej, z drugiej uznał je za nieprawidłowe” (sygn. akt SA/Gd 1152/21).
Podsumowanie
Jestem za, a nawet przeciw. Słowa klasyka doskonale pasują do zachowania organu podatkowego wobec przedsiębiorcy. Fiskus jak suweren, interpretuje i stosuje prawo według własnego uznania. Jeśli ktoś się sprzeciwi, to zawsze można zarzucić mu wykroczenie lub przestępstwo, np. nabywania pustych faktur. Zarzucić w sposób niedozwolony, bez jakiegokolwiek uzasadnienia.
Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.

Deklaracja dochodów i zwrot podatku w Europie: odpowiedzi na pytania Polaków

BCC: Podatkowe podsumowanie 2024 roku

Faktura korygująca - poprawienie błędów na dokumencie pierwotnym
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
W lipcu Parlament Europejski przyjął wniosek o uruchomienie 280,7 mln euro z Funduszu Solidarności UE na wsparcie sześciu krajów dotkniętych niszczycielskimi powodziami w 2024 roku. Polska otrzyma z tego 76 mln euro, a środki mają zostać przeznaczone na naprawę infrastruktury czy miejsc dziedzictwa kulturowego. Nastroje polskich europosłów związane z funduszem są podzielone m.in. w kwestii tempa unijnej interwencji oraz związanej z nią biurokracji. Ich zdaniem w UE potrzebny jest lepszy system reagowania na sytuacje kryzysowe.
Handel
Nestlé w Polsce podsumowuje wpływ na krajową gospodarkę. Firma wygenerowała 0,6 proc. polskiego PKB [DEPESZA]

Działalność Nestlé w Polsce wsparła utrzymanie 45,2 tys. miejsc pracy i wygenerowała 20,1 mld zł wartości dodanej dla krajowej gospodarki. Firma przyczyniła się do zasilenia budżetu państwa kwotą 1,7 mld zł – wynika z „Raportu Wpływu Nestlé” w Polsce przygotowanego przez PwC na podstawie danych za 2023 rok.
Polityka
M. Kobosko: Surowce dziś rządzą światem i zdecydują o tym, kto wygra w XXI wieku. Zasoby Grenlandii w centrum zainteresowania

Duńska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej rozpoczęła się 1 lipca pod hasłem „Silna Europa w zmieniającym się świecie”. Według zapowiedzi ma się ona skupiać m.in. na bezpieczeństwie militarnym i zielonej transformacji. Dla obu tych aspektów istotna jest kwestia niezależności w dostępie do surowców krytycznych. W tym kontekście coraz więcej mówi się o Grenlandii, autonomicznym terytorium zależnym Danii, bogatym w surowce naturalne i pierwiastki ziem rzadkich. Z tego właśnie powodu wyspa znalazła się w polu zainteresowania Donalda Trumpa.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.