Polska branża czekoladowa w dobrej formie.

Polacy kochają czekoladę - z badań wynika, że rocznie zjadają jej nieco ponad pięć kg na osobę. W 2021 roku konsumenci najchętniej wybierali tradycyjną, mleczną czekoladę, ale nie oznacza to, że nie poszukiwali nowych smaków i ciekawych rozwiązań. Na popularności zyskują tabliczki wegańskie, a także z produkcji ekologicznej. Dla wielu producentów - nie tylko czekolad, ale ogólnie słodyczy i produktów spożywczych - dbanie o środowisko w minionym roku stało się ważnym aspektem. Czy ten trend będzie się rozwijał także w 2022 roku? Czy wzrośnie cena czekolady? W jaki sposób producenci będą odpowiadać na coraz większe oczekiwania konsumentów? 

O tym, jak będzie wyglądał rynek czekolady w 2022 roku oraz jakie trendy z 2021 roku zostaną z nami w najbliższym czasie, mówi Krzysztof Stypułkowski z Manufaktury Czekolady Chocolate Story, pioniera na polskim rynku w zakresie produkcji czekolady bean-to-bar.

W ubiegłym roku wartość światowego rynku słodyczy była oceniona na 106 mld dolarów. Mimo okresowego zahamowania związanego z wybuchem pandemii, perspektywy na kolejne lata są bardzo pozytywne. Odwołując się do prognoz rynkowych sporządzonych przez Euromonitor, globalny rynek czekolady osiągnie 133 mld dolarów do 2025 roku - to wzrost aż o prawie 25 proc.[1] Rozwija się także nasz rodzimy rynek, którego wartość - jak podaje Nielsen - w czerwcu 2021 r. wyniosła 7,65 mld zł, co oznacza wzrost o 0,5 proc. rok do roku[2]. W tym czasie produkcja wyrobów czekoladowych wyniosła 189 tys. ton i utrzymała się na podobnym poziomie jak rok wcześniej. Bazując na dostępnych danych, a także na własnych obserwacjach jestem zdania, że czekoladowa branża zarówno w Polsce, jak i na świecie, będzie miała się bardzo dobrze.

W 2022 roku czekolada będzie droższa?

Trwająca nadal pandemia, a także rosnąca inflacja powodują wzrost cen żywności, w tym czekolady. Według raportu przedstawionego przez GUS w listopadzie 2021 r. żywność i napoje bezalkoholowe podrożały rok do roku o 6,4 proc.[3] Wyższe niż rok wcześniej są m.in. ceny cukru i mleka czy ziarna kakaowca. Dodatkowo rosną koszty pracy, opakowań i transportu towarów. Co ważne, ziarno kakao kupujemy w walutach, więc najbardziej niepokoją nas rosnące ceny euro i dolara.

Nadchodzące miesiące przyniosą prawdopodobnie dalszy wzrost cen - także czekolady, ale nie oznacza to, że Polacy przestaną ją jeść. Konsumenci są w stanie zapłacić więcej za wyroby wysokiej jakości[4] i co ważne - kochają czekoladę. Powołując się na wspomniany już wcześniej raport Nielsena, „Światowy i polski rynek czekolady” statystyczny Polak na słodycze z dodatkiem kakao wydaje około 190 zł rocznie. Najczęściej sięga właśnie po tabliczkę czekolady (28,2 proc. rynku) albo praliny (27,2 proc. rynku), a w dalszej kolejności po batoniki, wafelki czy figurki. Mimo ostatnich zawahań na rynku związanych z pandemią, cały czas mamy na rynku tendencję wzrostową. Ceny surowców, owszem będą wyższe i w konsekwencji może to spowodować spowolnienie dynamiki wzrostu rynku, jednak prognozy na przyszłość mimo to są bardzo pozytywne. 

Dla konsumentów ważna jest jakość

Z każdym rokiem rośnie świadomość konsumencka Polaków - przy zakupach zwracają uwagę nie tylko na cenę, ale również na jakość produktu, opakowanie czy kraj pochodzenia. Według badań przeprowadzonych m.in. przez ASM - Centrum Badań i Analiz Rynku od roku 2017 coraz więcej respondentów zwraca uwagę na jakość produktu. W 2021 roku aż 77 proc. badanych uznało ten czynnik za najważniejszy przy zakupach[5]. Według badań wysoka jakość produktów żywnościowych to kierunek przyszłości. Ponad połowa Polaków deklaruje, że to w jaki sposób żywność wpływa na zdrowie jest dla nich istotne. Konsumenci, którzy chcą zdrowych, dobrych jakościowo produktów, czytają etykiety i sprawdzają składy, a ponadto są w stanie zapłacić za taką żywność więcej. Producenci słuchają konsumentów i biorą pod uwagę ich wybory. W 2022 będzie się liczył krótki skład, dobre naturalne surowce, brak ulepszaczy i sztucznych składników. Warto dodać, że czekolada zawiera dużo substancji wpływających pozytywnie na zdrowie, takich jak magnez, potas czy żelazo. Zawarte w niej kakao określa się mianem superfood, ponieważ ma działanie prozdrowotne, ponadto czekolada dodaje energii i podnosi poziom serotoniny, co oznacza, że nas uszczęśliwia. 

Warto także zwrócić uwagę na obecny od kilku lat trend kuchni roślinnej. Zgodnie z najnowszymi badaniami, zwolenników takiej żywności przybywa i już ponad połowa polskich konsumentów od czasu do czasu jada w pełni roślinne posiłki. Zapotrzebowanie na roślinne zamienniki znanych nam produktów rośnie, w sklepach bez problemu dostaniemy wegańskie i wegetariańskie dania gotowe, sery a nawet szynkę. Do oferty produktów tego typu w 2021 roku dołączyły także wegańskie czekolady bio&eco Las Vegan’s. 

Eko produkt w eko opakowaniu

W 2022 roku, tak samo jak w ubiegłym, ważna będzie zrównoważona produkcja. Według raportu “Trendy w ekozakupach Polaków”, ekologiczne produkty spożywcze przynajmniej raz na jakiś czas kupuje 86 proc. Polaków[6]. Wśród nich aż 67 proc. jest w stanie za taki produkt zapłacić więcej niż za podobny nieekologiczny. Oczekiwania świadomych konsumentów nie kończą się jednak na dobrej jakości składnikach - coraz częściej chcą otrzymać produkt w ekologicznym opakowaniu. Współczesny konsument zdaje sobie sprawę z globalnych problemów takich jak kryzys klimatyczny, nadmierna ilość odpadów, a przy tym ogromne zapotrzebowanie na surowce. Jak podaje raport firmy DS Smith jednym z trendów na rok 2022 będą opakowania wykonane w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju[7]. Już 25 proc. respondentów odpowiedziało, że aktywnie stara się rezygnować z produktów wykorzystujących tworzywa sztuczne. Z kolei 90 proc. uznało, że produkty nie powinny być pakowane w tworzywa sztuczne, oraz że świadomie zrezygnowało z zakupu towarów w takich opakowaniach. W odpowiedzi na te zmiany coraz częściej przedsiębiorcy zastępują plastikowe, sztuczne opakowania np. tymi wykonanymi z papieru i wyprodukowanymi w sposób zrównoważony. 

Warto nadmienić, że zmiany poczynione z powodu dbałości o ekologię często przynoszą nie tylko obniżenie kosztów, ale także korzyści wizerunkowe, co moim zdaniem będzie również istotne w najbliższej przyszłości. Jako producenci obserwujemy trendy, ale chcemy także dawać dobry przykład. W Las Vegan’s postawiliśmy na opakowania bez użycia folii i tradycyjnego sreberka. Jest to pierwsza marka na rynku, w której opakowania są papierowe, w pełni kompostowalne w warunkach domowych. Na tym zależy konsumentom dbającym o środowisko, a takich jest coraz więcej i śmiem twierdzić, że w roku 2022 ten nurt nadal będzie rósł w siłę. 

Co więcej, klienci będą wymagać nie tylko deklaracji o etycznych działaniach producentów, ale też realnych i mierzalnych działań firm, które zdecydowali się wspierać. Jest to jeden z trendów konsumenckich na 2022 rok, ogłoszonych przez firmę badawczą Mintel[8]. Przedsiębiorstwa będą musiały jasno określać swoje słabości, przedstawiać planowane rozwiązania problemów oraz dokonywane postępy, tak aby konsument wiedział jakie kroki firma podjęła, by być lepszą. 

[1] Opracowanie KPMG na podstawie danych Euromonitor International

[2] Raport “Światowy i polski rynek czekolady”, wrzesień 2021 (NielsenIQ - Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska z Dyskontami)

[3] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Inflacja-w-Polsce-w-listopadzie-2021-r-Finalne-dane-GUS-8243384.html

[4] Raport “Racjonalny konsument, patriota”, 2021

[5] Jw.

[6] https://www.dlahandlu.pl/detal-hurt/wiadomosci/cena-najwazniejszym-kryterium-zakupowym-dla-7-na-10-polakow,103630.html

[7] Raport “Eko-trendy w opakowaniach 2022. Jak zaprojektować przyjazne środowisku opakowanie?", DS Smith

[8] https://wiadomoscispozywcze.pl/artykuly/7288/mintel-ogosi-globalne-trendy-konsumenckie-na-2022-rok/