Sport, owoce i warzywa – co Polacy myślą o zdrowym trybie życia?

30. kwietnia br. w Paryżu odbyło się spotkanie, będące jednocześnie inauguracją kampanii GOOD MOVE, którego jednym z organizatorów było Stowarzyszenie Polskich Dystrybutorów Owoców
i Warzyw „Unia Owocowa”. Partnerami w tej kampanii są Stowarzyszenie Aprifel z Francji oraz Ailimpo z Hiszpanii. Program ma na celu zachęcenie osób w wieku 18-34 lata do zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności ruchowej. Głównym tematem w dyskusji było pytanie – jak sprawić, by młodzi ludzie chętniej sięgali po owoce i warzywa?

Z badań Kantar Polska, przeprowadzonych na zlecenie Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw wynika, że zaledwie 18 proc. Polaków odżywia się właściwie biorąc pod uwagę ilość warzyw i owoców w codziennej diecie. Większość Polaków (62%) przyznaje, że nie wie, ile warzyw i owoców powinno się spożywać dziennie. Budujące może jednak być to, że licząc te osoby, które mają bardzo wysoki lub wysoki procent spożywanych owoców i warzyw, ich odsetek wynosił w 2023 roku 49 proc. Patrząc z tej perspektywy wydaje się, że coś wreszcie zmienia się w mentalnym podejściu do zdrowego stylu życia.[1]

Jeśli chcemy pomóc danej osobie w przygotowaniu się do podjęcia działań i ich utrzymania - musimy ją poinformować i uświadomić jej korzyści płynące ze spożywania owoców i warzyw, ale także dać jej wskazówki, aby zmniejszyć bariery w konsumpcji i zwiększyć jej wiarę w zdolność do zmiany – mówi Vicky DRAPEAU, Doktor Kinezjologii, Uniwersytet Laval (Québec)

Między innymi z tego powodu powstają różnego rodzaju inicjatywy zachęcające do podjęcia wyzwania i zmiany stylu życia na zdrowszy. Jedną z nich jest GOOD MOVE – Trzymaj formę, czyli europejski program zachęcający osoby w wieku 18-34 lat do prowadzenia zdrowszego i bardziej aktywnego stylu życia. Inicjatorem kampanii są trzy organizacje: Stowarzyszenie Polskich Dystrybutorów Owoców i Warzyw „Unia Owocowa”, Agencja Badań i Informacji na Temat Owoców i Warzyw „Aprifel” oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie na Rzecz Cytryn i Grejpfrutów „Ailimpo”.

Potrzebujemy zabawnych, odpowiednich i stymulujących bodźców, np. platforma Tik-tok, współpraca z influencerami i z youtuberami itp., aby wspierać zmiany nawyków za pomocą nienakazowego, obciążonego poczuciem winy podejścia, które czasami jest postrzegane jako odległe od zwykłej rzeczywistości  – tłumaczyła Sandrine MONNERY PATRIS, Badacz w Centrum Nauki o Smaku i Żywności, INRAE Dijon (France), podczas launchu kampanii GOOD MOVE.

Jak to zatem przekłada się na zdrowy styl życia? Czy faktycznie można powiedzieć, że ludzie zmieniają się pod kątem zdrowych nawyków?

Jak wynika z badań, z owoców najchętniej sięgamy kolejno po jabłko, gruszkę i śliwkę. Sprzedaż tych pierwszych w 2023 roku zaczęła ponownie rosnąć. Na koniec ubiegłego roku wahała się ona
w granicach 28,6 mln. Jest to wprawdzie mniej niż w 2020 roku, gdy wynosiła ona mniej więcej 29 mln, ale widać, na podstawie aktualnego raportu, iż Polacy sięgają po tego typu przekąskę z wielką przyjemnością. Z kolei ilość sprzedawanych gruszek w porównaniu do 2020 roku wzrosła o około 3 mln! Jest to niesamowita różnica, która ewidentnie pokazuje, jak Polacy zmieniają swoje podejście do owoców[2].

Dzięki swojemu składowi odżywczemu owoce i warzywa w znacznym stopniu przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bogate w polifenole, błonnik, witaminy i minerały, a także węglowodany, pomagają zoptymalizować regenerację, regulują metabolizm energetyczny, poprawiają zdrowie kości i zwiększają predyspozycje do wysiłków fizycznych. Regularne, codzienne spożywanie jest najlepszą odpowiedzią na nieuzasadnioną suplementację, która czasami może mieć szkodliwe skutki. Podsumowując, owoce i warzywa przyczyniają się do dobrego samopoczucia
i pomagają poprawić wydolność fizyczną, umożliwiając „zostanie mistrzem samego siebie” – dodaje Mathieu JOUYS, Dietetyk, Francuska Federacja Lekkoatletyczna.

Czy dotyczy to wyłącznie owoców? Nie, gdyż również spożycie warzyw notuje w ostatnich latach widoczny wzrost, który daje nadzieję na ogólną poprawę sytuacji zdrowotnej Polaków. Najchętniej sięgamy po cebulę, pomidory i marchewkę. Ich spożycie waha się w granicach od 28 do 29 mln. Są to naprawdę dobre wyniki[3].

Jednak mimo tak wyraźnego wzrostu spożywanych owoców i warzyw, to niestety nadal stanowią one ułamek tego, co powszechnie Polacy mają na swoim talerzu.

Styl życia oparty na odpowiedniej ilości warzyw i owoców, jak również regularnej aktywności fizycznej, jest nadzieją na zdrowsze i dłuższe życie. Poza tym warto przypomnieć – sport to endorfiny, a te z kolei przyczyniają się do dobrego samopoczucia i bardziej optymistycznego spojrzenia na siebie i otaczający nas świat.

Choć często rozpatrywane osobno i niezależnie, nasze nawyki żywieniowe (i kontrola apetytu) oraz nawyki związane z ruchem i snem są w rzeczywistości bardzo ściśle ze sobą powiązane. Dziś jasne jest, że przyjęcie zdrowszych nawyków ruchowych, w szczególności poprzez ograniczenie siedzącego trybu życia, aktywuje wiele mechanizmów poznawczych i fizjologicznych, które ułatwią przyjęcie lepszej diety, lepiej dostosowanej do moich potrzeb i zdrowia – mówi David THIVEL, Doktor Fizjologii wysiłku fizycznego i żywienia człowieka oraz nauk o zdrowiu, Profesor na Uniwersytecie Clermont-Auvergne.

Warto spróbować podjąć to wyzwanie przy pomocy działań w ramach projektu Good Move – Trzymaj formę. To propozycja dla wszystkich tych, którzy myślą o zmianie stylu życia. Good Move to zachęta, aby na trwałe wgryźć się w dobre nawyki.

Stowarzyszenie Polskich Dystrybutorów Owoców i Warzyw „Unia Owocowa”

Stowarzyszenie „Unia Owocowa” jest największą w Polsce organizacją wspierającą krajowych producentów oraz dystrybutorów owoców i warzyw. Promuje w kraju i za granicą wysoką jakość oraz niepowtarzalny smak polskiej żywności. Kultywuje dorobek, znaczenie i pozycję sadownictwa w Polsce. Działa także na rzecz zrównoważonego rozwoju rynku owoców i warzyw. „Unia Owocowa” swoją działalność opiera na społecznym zaangażowaniu Członków organizacji, a ich interesy reprezentuje nieprzerwanie od 2010 roku.

[1] Badanie Kantar Polska -  pt. Badania konsumpcji warzyw i owoców 2020-2023 – powstałe na zlecenie Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw.

[2] Tamże.

[3] Tamże.