Odporność – jak wspierać ją skutecznie?

Mogłoby się wydawać, że podczas pandemii COVID-19 Polacy mocno wezmą sobie do serca kwestię wzmocnienia swojego układu odpornościowego. Jednak wyniki ogólnopolskiego badania opinii publicznej pt. „Co Polacy wiedzą o odporności?”[1] pokazały, że tylko ⅓ z nas dba o swoją odporność bardziej niż przed pandemią. Troska respondentów o swoje zdrowie przejawia się głównie poprzez noszenie maseczki oraz mycie i dezynfekcję rąk. Czy to wystarcza? Jaki mamy realny wpływ na nasz system  immunologiczny? Na te i inne pytania odpowiedzą eksperci w ramach nowej, ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej pt. „360° wokół odporności”.

Co Polacy wiedzą na temat odporności?

Wygląda na to, że niestety niewystarczająco dużo, aby móc właściwie zadbać o prawidłowe funkcjonowanie swojego systemu odpornościowego. Badanie przeprowadzone na zlecenie firmy Langsteiner pokazuje, że blisko 90% Polaków uważa, że system ten chroni nas przede wszystkim przed infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi. Wśród respondentów istnieje bardzo niska świadomość zależności pomiędzy odpornością a innymi powszechnymi schorzeniami. Takie choroby jak m.in. alergie, nowotwory, choroby dermatologiczne i autoimmunologiczne, AIDS czy astma, które są ściśle związane z układem odpornościowym, wskazało tylko od 8 do 27% osób. Blisko 60% respondentów nie wie również, że grasica odpowiada za zarządzanie odpornością całego organizmu. Z kolei na pytanie „Co obniża naszą odporność?” ankietowani odpowiadali, że m.in. stres (70%), brak aktywności fizycznej (67%), używki (62%), niedobór witamin i minerałów (62%) i brak snu (61%), co faktycznie pokrywa się z prawdą. Jednak czy ta wiedza ma przełożenie na praktykę? Niestety nie. W większości przypadków Polacy przejawią swoją dbałość o odporność wyłącznie poprzez noszenie maseczek (76%) i dezynfekcję rąk (75%).

- W ramach kampanii „360° stopni wokół odporności”, zbadano, co jako populacja wiemy na temat odporności i w jaki sposób wdrażamy to w życie. Pozytywne jest to, że mamy świadomość, że modyfikacja stylu życia, w tym lepsza dieta, sen i wysiłek fizyczny, dobrze wpływa na naszą immunologię. Jednocześnie ponad 60% z nas nie zrobiło niczego, jeśli chodzi o poprawę swojej odporności. Jest czas, aby zamienić teorię na praktykę. Widzimy też pozytywne rezultaty kampanii dotyczącej suplementacji witaminy D3: prawie 50% z nas ją używa. Czas, abyśmy zaczęli używać także innych witamin, probiotyków czy preparatów grasiczopochodnych. – komentuje Krzysztof Majdyło - lekarz medycyny, zajmujący się przede wszystkim leczeniem chorób przewlekłych (m.in. borelioza), nowoczesną diagnostyką i spersonalizowanymi terapiami wspomagającymi leczenie onkologiczne. Właściciel i szef zespołu medycznego w Centrum Medycznym św. Łukasza w Gdańsku. 

360° wokół odporności

Niska społeczna świadomość dotycząca potencjału systemu odpornościowego skłoniła firmę Langsteiner i Fundację Zostaw Swój Ślad do zainicjowania ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej pt. „360° wokół odporności”. W ramach tego projektu planowany jest cykl spotkań z ekspertami, którzy będą poruszać różne zagadnienia związane z układem immunologicznym człowieka, jak również rozprawiać się z mitami, które wokół tego tematu narosły. Jednym z pierwszych prezentowanych zagadnień będzie rola grasicy w prawidłowym kształtowaniu układu odpornościowego człowieka. Materiały edukacyjne będzie można znaleźć na stronie internetowej projektu pod adresem: www.odpornosc360.pl.

"W moim przekonaniu, obowiązkiem przedsiębiorcy jest nie tylko działalność na najwyższym możliwym poziomie i odpowiedzialność za to, co się klientom proponuje - mówi Alicja Langsteiner, prezes zarządu Langsteiner sp. z o.o. - Istotne jest także, by dzielić się wiedzą i doświadczeniem. Wspierać swoje otoczenie, nie tylko dostarczając wartościowe produkty i usługi, ale także poprzez realne wsparcie osób słabszych, bądź wartościowych idei. Nasza spółka robi to od lat, pomagając licznym organizacjom społecznym, fundacjom, zatrudniając osoby z niepełnosprawnością, ale także angażując się w liczne przedsięwzięcia i akcje społeczne. Dlatego teraz, w czasie pandemii, kiedy naturalna odporność każdego z nas jest szczególnie ważna, staramy się edukować i dzielić się tym, czego nauczyliśmy się przez wiele lat współpracy z ekspertami i wspierania zdrowia naszych klientów i pracowników" – dodaje.

Grasica - co warto o niej wiedzieć?

Układ immunologiczny człowieka składa się z wielu narządów i mechanizmów, jednak to grasica jest uważana za organ zarządzający zwłaszcza odpornością nabytą całego organizmu. 

Naukowcy zainteresowali się grasicą i odkryli jej potencjał odpornościowy dopiero 60 lat temu. Wcześniej uważano ten organ za nieistotny, dlatego np. zmniejszano go za pomocą promieni rentgenowskich czy nawet usuwano chirurgicznie, gdy stwierdzano jego nagły przyrost. Dzisiaj wiadomo już, że jeżeli grasica się powiększa, oznacza to, że w tym momencie jest nam szczególnie potrzebna.   

Grasica nie bez powodu nazywana jest kluczem do odporności. Jej głównym zadaniem jest rozpoznawanie i eliminowanie antygenów chorobotwórczych w naszym organizmie. Jest swoistym centrum dowodzenia dla komórek układu odpornościowego m.in. dla limfocytów, które otrzymują szczegółowe instrukcje na temat tego, gdzie potrzebna jest interwencja i w jaki sposób mają walczyć z zagrożeniem. Jeśli grasica funkcjonuje prawidłowo to cały układ odpornościowy rozwija się poprawnie, a komórki potrzebne do walki z infekcjami sukcesywnie się wzmacniają. Dobrze funkcjonująca grasica zapobiega m.in. rozwojowi infekcji, alergii, pozytywnie wpływa na zdolności rozrodcze, metabolizm, oczyszcza organizm z martwych, uszkodzonych komórek i opóźnia procesy starzenia. Niestety z wiekiem grasica przestaje rosnąć, a po 40 roku życia zaczyna się jej samoistny zanik. W związku z tym organizm staje się bardziej podatny na infekcje i choroby cywilizacyjne. W grupie ryzyka znajdują się jednak nie tylko ludzie starsi, ale również ci, którzy narażeni są na szczególnie negatywne warunki środowiskowe.

"Natura tak zaprojektowała człowieka, aby przedłużył gatunek, a potem zestarzał się i umarł. Tym jednak różnimy się od zwierząt, że stawiamy sobie inne cele i priorytety. Jednym z kluczowych czynników starzenia się jest stopniowy zanik grasicy, a tym samym osłabianie układu immunologicznego, zdolności regeneracyjnych i witalności. Dzisiaj wiemy znacznie więcej na temat możliwości poprawy tego stanu rzeczy, tak, aby starzeć się długo i zdrowo. Ignorowanie tej wiedzy jest odrzucaniem szans, jakie prezentuje nam nowoczesna medycyna molekularna i immunologia. Postępy ostatnich lat wiążą się z obserwacją powiązań pomiędzy poszczególnymi układami człowieka, systemami sprzężeń zwrotnych i homeostazy. Dane sugerują, że układ immunologiczny tworzy wraz z układem nerwowym i endokrynologicznym jeden zrównoważony, zintegrowany system homeostazy – podkreśla dr Gerhard Mikolaiczik – fizjolog, ekspert w dziedzinie substancji mikroodżywczych, członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Prewencji w Medycynie z Wiednia. - Coraz częściej nauka mówi nie o niedoborach, lecz o indywidualnym zapotrzebowaniu człowieka na określone substancje mikroodżywcze i wspomagające. Współczesny człowiek wspiera się okularami, sztucznymi stawami, insuliną, dlaczego więc miałby rezygnować z możliwości wspierania stopniowo starzejącego się kluczowego systemu, jakim bez wątpienia jest układ homeostazy człowieka – dodaje.

Odporność człowieka jest po części uwarunkowana genetycznie, ale w dużej mierze nasz tryb życia ma na nią znaczący wpływ. Dlatego wiedza na temat tego jak skutecznie możemy wspierać nasz system immunologiczny pomoże każdemu z nas dokonywać lepszych wyborów, być zdrowszym i dłużej cieszyć się życiem.

Szczegółowe wyniki badania „Co Polacy wiedzą o odporności” jak również więcej praktycznych informacji na temat funkcjonowania układu odpornościowego człowieka można znaleźć na stronie: www.odpornosc360.pl