Newsy

Europejskie banki w słabej kondycji mimo dobrej sytuacji w gospodarce. Czekają je duże zmiany

2017-08-11  |  06:50

Mimo coraz lepszych wyników europejskich gospodarek i dobrych nastrojów konsumenckich banki na Starym Kontynencie nie potrafią tego wykorzystać. Bez zmiany podejścia do zarządzania kadrami i zmiany modelu biznesowego po stronie dochodowej nie uda się podnieść zysków. Kolejnym wyzwaniem dla banków jest rosnąca konkurencja ze strony innowacyjnych fintechów. Tym bardziej że unijne prawo już wkrótce umożliwi tym młodym firmom jeszcze szybszy rozwój.

Ubiegły rok był dla banków w Europie rokiem trudnym. Na początku roku wszyscy mieliśmy nadzieję, że w związku z poprawiającą się sytuacją gospodarczą i rosnącym PKB we wszystkich krajach Europy, sytuacja banków będzie dobra, jednak nasze badanie Retail Banking Radar pokazało, że de facto 5 z 6 wskaźników dla banków detalicznych w Europie pogorszyło się – mamy trudną sytuację – mówi agencji i formacyjnej Newseria Biznes Maciej Gawinecki, junior partner w firmie doradczej A.T. Kearney.  

Pogorszeniu uległy wskaźniki takie, jak wynik i zysk na klienta, koszty do wyniku, koszty rezerw do wyniku i wynik z odsetek wobec wyniku. Poprawa nastąpiła jedynie w odniesieniu do wyniku przeliczonego na pracownika, co może świadczyć o skutecznej restrukturyzacji. Banki detaliczne zanotowały wzrost zarówno depozytów, jak i kredytów (o 3,3 proc. i 2,6 proc.), ale wynik z działalności bankowej w porównaniu do poprzedniego roku zmalał.

Mamy wysoki wzrost gospodarczy, bardzo niskie ceny ropy naftowej, co sprzyja wzrostowi gospodarczemu, mamy wzrost dochodu rozporządzalnego w Europie, czyli więcej wydajemy, konsumenci biorą więcej kredytów, lokują więcej depozytów w bankach. Jednak banki nie radzą sobie jeszcze z monetyzacją tego efektu – ocenia Maciej Gawinecki.

W 2016 roku strefa euro odnotowała po raz pierwszy od wybuchu kryzysu finansowego silniejszy wzrost gospodarczy niż Stany Zjednoczone. W I kwartale 2017 roku był to wzrost o 1,7 proc., w poprzednich od 1,6 proc. do 1,8 proc., w całym roku 2016 także 1,7 proc.

Liczba instytucji kredytowych spadła o 6 proc. do niespełna 6,6 tys. (od początku kryzysu to spadek o niemal jedną czwartą). Rentowność kapitału własnego, główny wskaźnik, którym kierują się inwestorzy przy zakupie akcji  banków, spadł w 2016 roku do 3,5 proc. z 4,3 proc. w 2015 roku.

To świadczy o tym, że banki mają wiele do zrobienia jeśli chodzi o wewnętrzną transformację i transformację kosztową, tak aby móc zwiększyć efektywność ­– podkreśla Gawinecki. – Dużo mówi się o podejściu do ludzi. Widzimy wśród europejskich czempionów, że ono się zmienia. Banki stawiają na inny rodzaj kadr, bardziej na project managerów, którzy są w stanie przetransformować banki i szybko reagować na zmiany rynkowe. To kadry, które pracują w modelu agile, w którym są w stanie szybko dostarczyć zmianę, sprawdzić czy ona jest skuteczna i pracować nad nią dalej.

Dodaje, że będzie to oznaczało redukcję poziomu kadr w bankach. Będzie ona związana ze zmniejszaniem wielkości organizacji, centrali i oddziałów, ale z drugiej strony jakościowa zmiana kadr będzie oznaczała, że wynagrodzenia w bankach niekoniecznie spadną, a nawet wzrosną, więc nie odbije się to na strukturze kosztów pod względem wynagrodzeń. W ubiegłym roku w Europie liczba pracowników instytucji finansowych zmniejszyła się o prawie 3 proc.

Choć początek 2017 roku był dla banków lepszy niż 2016 rok, wciąż funkcjonuje wiele potencjalnych zagrożeń dla sektora.

Z jednej strony mamy stopy procentowe, które utrzymują się na rekordowo niskim poziomie, stąd banki będą musiały zmienić swój sposób uzyskiwania dochodów na przychody z tytułu opłat i prowizji. Wiąże się to ze zmianą modelu biznesowego po stronie dochodowej – wyjaśnia ekspert A.T. Kearney. – Z drugiej strony mamy czynnik regulacyjny. Regulator cały czas dba o to, by banki były bezpieczne dla konsumentów, ale narzuca też wiele regulacji które zmieniają charakter gry na rynku bankowym. Pierwszą regulacją, jaka wpłynęła na wyniki w 2016 roku było na przykład obniżenie interchange, czyli prowizji z tytułu transakcji kartowych.

Innym przykładem regulacyjnej interwencji jest przygotowywana od dłuższego czasu dyrektywa PSD2. Oznacza ona otwarcie banków na potencjalnych graczy trzecich, którzy będą mieli dostęp do rachunku, jego salda i historii. To spowoduje, że już dziś duża presja ze strony innowacyjnych firm technologicznych stanie się jeszcze poważniejszym wyzwaniem dla tradycyjnych instytucji.

– Podmioty zewnętrzne będą mogły generować płatności, które tradycyjnie były zarezerwowane tylko dla interfejsu bankowego, jaki znamy z bankowości elektronicznej czy mobilnej. Przykład tej dyrektywy pokazuje, jak bardzo banki są pod naporem różnych zmian, jak bardzo muszą przemyśleć swój model biznesowy, by poprawiać efektywność w kolejnych latach – podkreśla Maciej Gawinecki. 

Czytaj także

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

Kongres MOVE

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Infrastruktura

Sektor ochrony zdrowia odpowiada za większe emisje CO2 niż lotnictwo. Zielone zmiany wymagają drastycznego przyspieszenia

Sektor ochrony zdrowia ponosi znaczące konsekwencje wynikające z rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk klimatycznych, ale też poważnego zanieczyszczenia powietrza, a koszty z tym związane będą rosły. Z drugiej strony sam sektor też się przyczynia do zmian klimatycznych – odpowiada za 4 proc. emisji CO2, czym wyprzedza takie branże jak żegluga czy lotnictwo. O potrzebie przyspieszenia zielonych zmian w ochronie zdrowia coraz więcej się mówi, ale to wymaga konkretnych działań. Temu ma służyć powołana właśnie do życia Zielona Koalicja dla Zdrowia, w której uczestniczy prawie 30 podmiotów i której patronuje m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia.

Ochrona środowiska

Nowa kadencja samorządów pod znakiem działań energetycznych i klimatycznych. 15 mld euro z UE może przyspieszyć zmiany w tym zakresie

Do wyborów samorządowych pozostał nieco ponad tydzień. Jak pokazuje nowy raport Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju, na samorządowców nadchodzącej kadencji będzie czekać wiele wyzwań związanych z energetyką i polityką klimatyczną, które wynikają zarówno z regulacji UE, jak i oczekiwań społecznych. Jednak w praktyce możliwości aktywnego działania samorządów w tym obszarze są tak szerokie, jak umożliwiają im to regulacje prawne. – Tutaj pewnych rozwiązań po prostu nie ma albo są w dość dokuczliwy sposób szczegółowe i stwarzają samorządom duże trudności. Dlatego potrzebna jest interwencja rządu, żeby umożliwić samorządom aktywne działania – ocenia dr Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.

Prawo

Postęp technologiczny rewolucjonizuje pracę specjalistów ds. finansów. Stają się strategicznymi doradcami biznesu

Częste zmiany regulacyjne i postęp technologiczny wymuszają na specjalistach ds. finansów ciągłe nabywanie nowych kompetencji, doszkalanie i uaktualnianie swojej wiedzy. Ci, którzy potrafią się dostosować do szybkich zmian i wesprzeć swoimi umiejętnościami rozwój biznesu, mogą jednak liczyć na większe możliwości rozwoju kariery. – Finanse operują w świecie, który coraz szybciej się zmienia. To powoduje, że w przyszłości ludzie z obszaru finansów będą musieli poświęcać dużo więcej energii na to, żeby dotrzymać tempa – mówi Kuba Neneman, head of finance.ai, commercial data science manager w Shellu.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.