Newsy

Grecja ponownie walczy z żywiołem ognia. To może być nowa normalność w Europie

2023-08-30  |  06:25
Mówi:dr hab. Zbigniew Karaczun
Funkcja:ekspert
Firma:Koalicja Klimatyczna, SGGW
  • MP4
  • W wakacje byliśmy świadkami klęski żywiołowej: od wysp greckich po wybrzeże Portugalii Europa była w ogniu. Grecja teraz zmaga się z największymi pożarami lasów w historii pomiarów w Unii Europejskiej i po raz drugi w tym roku uruchomiła unijny Mechanizm Ochrony Ludności. – Klimat w Europie ociepla się znacznie szybciej niż w wielu innych regionach świata. W związku z tym zagrożenie pożarowe wzrasta w całej Europie. Możemy się spodziewać wzrostu zagrożeń pożarowych również w naszym kraju – mówi dr hab. Zbigniew Karaczun, ekspert Koalicji Klimatycznej, SGGW. W Polsce najczęstszą przyczyną pożarów jest jednak głównie działalność człowieka.

    – Liczba pożarów lasów czy pożarów na terenach naturalnych wzrasta. Są one spowodowane skutkami zmian klimatu. Jest cieplej, jest większe parowanie, lasy są suchsze, a w związku z tym łatwiej jest wywołać pożar – i to wielkoprzestrzenny – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr hab. Zbigniew Karaczun, ekspert Koalicji Klimatycznej i SGGW.

    Tegoroczne lato było pod tym względem rekordowe. Jak wynika z danych EFFIS, do 26 sierpnia br. pożary zniszczyły ponad 390 tys. ha w całej Europie. Średnia dla poprzednich pomiarów dla tego okresu to ok. 274 tys. Wskutek ekstremalnie wysokich temperatur w lipcu i sierpniu wiele krajów europejskich zmagało się z silnymi i szybko rozprzestrzeniającymi się pożarami. Ogień trawił m.in. greckie wyspy Rodos i Korfu. Mimo szeroko zakrojonej akcji ratunkowej i udziału strażaków z innych unijnych krajów skala pożarów była nie do opanowania przez wiele dni, wymuszając ewakuację ludności i turystów tłumnie wypoczywających w nadmorskich miejscowościach. Pożary dotknęły także Portugalię – w lipcu z Lizbony ewakuowano ludzi i zwierzęta – i Hiszpanię – przez ponad 10 dni w sierpniu z ogniem walczyli strażacy na Teneryfie.

    Rekordowe upały notowane we Włoszech również skutkowały pożarami. Tylko na Sycylii władze odnotowały pod koniec lipca ponad tysiąc pożarów, a płonęły także tereny w Kalabrii i Apulii. Teraz najpoważniejsza jest sytuacja w greckim regionie Aleksandropolis, gdzie spłonęło już ponad 80 tys. ha lasów. Pożar ten jest największym zanotowanym w UE od 2000 roku, kiedy zaczął działać system pomiarów EFFIS. Drugi raz w tym roku Grecja uruchomiła unijny Mechanizm Ochrony Ludności, a do walki z ogniem ruszyły jednostki strażackie z różnych krajów UE.

    – Jeżeli nie powstrzymamy zmian klimatu, jeżeli nadal będzie wzrastała średnia temperatura, jeżeli będzie wzrastało w wyniku tego parowanie, to możemy i powinniśmy się spodziewać, że pożary nie będą czymś, co będzie nas zaskakiwało i będzie czymś nadzwyczajnym, ale będzie to niestety nowa normalność – ocenia ekspert Koalicji Klimatycznej.

    Jak podkreśla, Europa jest szczególnie zagrożona, bo klimat ociepla się tutaj szybciej niż w innych rejonach.

    W związku z tym zagrożenie pożarowe wzrasta w całej Europie, w tym również w Polsce. 80–90 proc. pożarów jest spowodowane działalnością człowieka, więc jednym z działań i skutków tego, co się dzieje, może być dla nas przedłużenie okresu, kiedy wstęp do lasów będzie zabroniony. Już dzisiaj bardzo często, jeżeli jest zbyt sucho w lesie, nadleśnictwa zabraniają wstępu po to, żeby chronić las przed pożarem. Ponieważ będzie dłuższy okres, kiedy będzie gorąco i sucho, w związku z tym tego typu reakcje, czyli zakazy wstępu do lasu, będą występowały znacznie częściej – mówi dr hab. Zbigniew Karaczun.

    Jak wynika z raportu Światowej Organizacji Meteorologicznej, prawie na pewno (prawdopodobieństwo 98 proc.) co najmniej jeden rok spośród kolejnych pięciu lat będzie najcieplejszy w historii pomiarów. W obecnej sytuacji prawdopodobieństwo, że średnia globalna temperatura przy powierzchni ziemi w latach 2023–2027 będzie o ponad 1,5 st. Celsjusza wyższa od średniej sprzed epoki przemysłowej, wynosi 66 proc.

    Czytaj także

    Kalendarium

    Więcej ważnych informacji

    Jedynka Newserii

    Jedynka Newserii

    Polityka

    PE przedstawił swoje priorytety budżetowe po 2027 roku. Wydatki na obronność kluczowe, ale nie kosztem polityki spójności

    Parlament Europejski przegłosował w tym tygodniu rezolucję w sprawie priorytetów budżetu UE na lata 2028–2034. Europosłowie są zgodni co do tego, że obecny pułap wydatków w wysokości 1 proc. dochodu narodowego brutto UE-27 nie wystarczy do sprostania rosnącej liczbie wyzwań, przed którymi stoi Europa. Mowa między innymi o wojnie w Ukrainie, trudnych warunkach gospodarczych i społecznych oraz pogłębiającym się kryzysie klimatycznym. Eurodeputowani zwracają też uwagę na ogólnoświatową niestabilność, w tym wycofywanie się Stanów Zjednoczonych ze swojej globalnej roli.

    Infrastruktura

    Odbudowa Ukrainy pochłonie setki miliardów euro. Polskie firmy już teraz powinny szukać partnerów, nie tylko w kraju, ale i w samej Ukrainie

    Według stanu na koniec 2024 roku odbudowa Ukrainy wymagać będzie zaangażowania ponad pół biliona euro, a Rosja wciąż powoduje kolejne straty. Najwięcej środków pochłoną sektory mieszkaniowy i transportowy, ale duże są także potrzeby energetyki, handlu czy przemysłu. Polski biznes wykazuje wysokie zaangażowanie w Ukrainie, jednak może ono być jeszcze wyższe w procesie odbudowy. Zdaniem wiceprezesa działającego w tym kraju Kredobanku należącego do Grupy PKO BP firmy powinny szukać partnerów do udziału w odbudowie i w Polsce, i w Ukrainie.

    Polityka

    Europoseł PiS zapowiada walkę o reparacje wojenne dla Polski na forum UE. Niemiecki rząd uznaje temat za zamknięty

    Nowy kanclerz Niemiec Friedrich Merz podczas konferencji prasowej w Polsce ocenił, że temat reparacji wojennych w relacjach polsko-niemieckich jest prawnie zakończony. Nie zgadza się z tym europoseł PiS Arkadiusz Mularczyk, który chce do tego tematu wrócić na forum UE. Przygotowana za rządów PiS publikacja „Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej” szacuje straty na ponad 6,2 bln zł.

    Partner serwisu

    Instytut Monitorowania Mediów

    Szkolenia

    Akademia Newserii

    Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.