Mówi: | Agata Czarnecka |
Funkcja: | dyrektor w Dziale Doradztwa i Badań Rynku |
Firma: | CBRE |
Duże zmiany na rynku nieruchomości komercyjnych. Przez 10 lat przybyło dwa razy więcej powierzchni handlowej, trzy razy więcej biur i magazynów
Od 2009 roku niemal dziesięciokrotnie wzrosła wartość inwestycji w magazyny na polskim rynku. Liczba biur jest trzykrotnie większa, a powierzchni handlowej jest dwa razy więcej niż 10 lat temu – wynika z analizy CBRE, będącej odpowiedzią na #10yearschallenge. Ostatnia dekada na rynku nieruchomości komercyjnych to przede wszystkim diametralne zmiany. Nie tylko znacznie przybyło nowych budynków w każdym segmencie, lecz także zmieniła się ich jakość. W kolejnych latach na rynek największy wpływ będą miały rosnące oczekiwania użytkowników oraz rozwój nowych technologii.
– Ostatnie 10 lat na rynku nieruchomości komercyjnych to okres przede wszystkim dynamicznych zmian. Ten rynek bardzo się rozwinął, zarówno pod kątem przyrostu nowej powierzchni w każdym z sektorów: biurowym, handlowym czy magazynowym, jak i na nowych obszarach, które jeszcze 10 lat temu nie istniały – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes Agata Czarnecka, dyrektor w Dziale Badań Rynku i Doradztwa firmy CBRE.
Powierzchnia biurowa w miastach regionalnych zajmuje już niemal 4,9 mln mkw. Dekadę temu było jej zaledwie 1,4 mln mkw. Większość biur znajduje się jednak w Warszawie, która notuje rekordowe zainteresowanie ze strony deweloperów i najemców. Dziś stolica może się pochwalić ponad 5,4 mln mkw. powierzchni biurowej.
– Powierzchnie biurowe są też teraz zupełnie inaczej wyposażone niż jeszcze 10 lat temu. Wtedy były to powierzchnie stricte biurowe, które nie zapewniały szeregu dodatkowych udogodnień oraz usług dla najemców. Natomiast teraz najemca i ludzie, którzy pracują we wszystkich firmach, są priorytetem dla właścicieli i zarządców budynków biurowych – tłumaczy Agata Czarnecka.
Zmienia się przestrzeń dookoła budynków i same wnętrza. Według badań ICAN Research dbanie o dobrostan pracowników to jeden z najważniejszych trendów w zarządzaniu personelem. Dlatego równie istotne co przygotowanie miejsc pracy, jest stworzenie przestrzeni do odpoczynku, a coraz silniejszym trendem jest ekologiczne budownictwo.
– Coraz częściej firmy wdrażają elastyczny sposób pracy. W biurach bardzo często są wprowadzane powierzchnie do relaksu czy do pracy koncepcyjnej. Bardzo istotna jest lokalizacja budynków biurowych i dostęp do komunikacji publicznej czy dogodny dostęp komunikacją prywatną. Chodzi o to, by ludzie mogli bardzo szybko i sprawnie dojechać do biura i nie spędzać codziennie kilku godzin na dojazdach – mówi ekspertka CBRE.
Rośnie zainteresowanie przestrzeniami mixed-use, które łączą w jednym miejscu biura, apartamentowce i sklepy. Ze względu na dbałość o pracowników i osoby wynajmujące powierzchnię przy biurach powstają kluby fitness, centra kosmetyczne czy miejsca opieki nad dziećmi. Biurowce wyposażone są w najnowsze technologie mające za zadanie jeszcze bardziej zwiększyć komfort użytkowników budynków i ułatwić korzystanie z nich.
Całkowicie zmienił się też krajobraz powierzchni handlowej, przede wszystkim ze względu na zmieniające się preferencje konsumentów.
– W ciągu ostatnich 10 lat powierzchnia handlowa niemalże się podwoiła. W 2009 roku było to niecałe 7 mln mkw., teraz mamy już ponad 12 mln mkw. Zmieniła się także jakość tej powierzchni. Coraz częściej do standardowych najemców, jak było to obserwowane 10 lat temu, czyli supermarket i galeria handlowa z szeregiem sklepów i usług, teraz doszła też część rozrywkowa oraz gastronomiczna – wskazuje Agata Czarnecka.
Jak wynika z danych CBRE, na rynku działają 524 obiekty handlowe, podczas gdy 10 lat temu było ich mniej niż 300. W ostatniej dekadzie każde z większych polskich miast miało otwarcie przynajmniej jednego nowoczesnego centrum handlowego.
– Zauważyliśmy też zainteresowanie mniejszymi ośrodkami miejskimi, poniżej 50 tys. mieszkańców. Z reguły w każdym z takich miast istnieje już nowoczesne centrum handlowe czy też park handlowy i są to zarówno nowe obiekty, jak i przebudowywane istniejące domy towarowe, z reguły położone w centrach miast – wyjaśnia Czarnecka.
Z raportu CBRE „Market View: Polski rynek logistyczny po IV kw. 2018” wynika, że magazyny zajmują w Polsce już 15,7 mln mkw., czyli trzy razy więcej niż dekadę temu. W 2018 roku przybyło niemal 2,2 mln mkw., a w budowie jest kolejne 2 mln mkw., najwięcej na Górnym Śląsku – 488 tys. mkw., 295 tys. mkw. w Polsce Centralnej i 258 tys. mkw. na wschodzie kraju. Wartość inwestycji dziesięć lat temu wynosiła 173 mld euro, obecnie – ponad 1,8 tys. mld euro.
– Zauważyliśmy, że pojawiły się nowe regiony zainteresowania deweloperów. Nie są to już tylko główne ośrodki takie jak Dolny Śląsk czy Warszawa albo skrzyżowanie głównych autostrad. Coraz częściej deweloperzy są zainteresowani mniejszymi ośrodkami, np. przy zachodniej granicy lub też na wschodzie kraju – mówi ekspertka CBRE.
Biorąc po uwagę skalę dotychczasowych zmian, za kolejne 10 lat rynek może wyglądać zupełnie inaczej niż dziś. W opinii ekspertów CBRE na znaczeniu zyskają najmniejsze ośrodki, rynek będzie się też zmieniał wraz z rozwojem nowych technologii.
– W logistyce bardzo duży wpływ może mieć automatyzacja procesów czy też sposoby dystrybucji towarów, np. przez drony. Jeżeli chodzi o centra handlowe, tutaj kluczem są nawyki konsumentów – ocenia Agata Czarnecka. – Także wkomponowanie elementu handlu elektronicznego w tradycyjne centra handlowe będzie dużym wyzwaniem. Z kolei budynki biurowe będą powstawały tam, gdzie będzie najbardziej dogodny dojazd czy dogodna lokalizacja dla pracowników.
Czytaj także
- 2024-07-03: Firmy budowlane wyczekują na harmonogram największych krajowych inwestycji. Problemem mogą być terminy i brak rąk do pracy
- 2024-06-10: Zaawansowane skanery produkowane pod Warszawą pomagają w ochronie granic i walce z przemytem. Są wykorzystywane przez służby we wszystkich krajach UE
- 2024-05-29: Prezes PGE: Energetyka węglowa nie jest w stanie funkcjonować zgodnie z zasadami rynkowymi. Konieczne jest wydzielenie tego segmentu ze spółki
- 2024-06-06: Produkcja prądu z odnawialnych źródeł coraz częściej ograniczana. W ten sposób marnujemy rekordowe ilości taniej zielonej energii
- 2024-06-14: Polska w światowej czołówce najchętniej wybieranych lokalizacji dla centrów usług wspólnych oraz ośrodków BPO. Generują one 4,5 proc. polskiego PKB
- 2024-06-04: Inwestycje w innowacje będą decydować o tempie rozwoju polskiej gospodarki. Obecnie realizuje je 1/3 firm
- 2024-06-12: Banki coraz śmielej wdrażają generatywną sztuczną inteligencję. Podchodzą jednak do tej technologii z dużą ostrożnością
- 2024-06-03: Przewoźnicy kolejowi chcą obniżki stawek dostępu do infrastruktury kolejowej. Pozwoliłoby to im konkurować z towarowym przewozem drogowym
- 2024-05-10: Tylko co czwarta firma planuje inwestycje zagraniczne. Ich zapał osłabia niestabilna sytuacja geopolityczna
- 2024-04-30: Wzrost inwestycji prywatnych przesądzi o rozwoju polskiej gospodarki w najbliższych latach. Sektorami przyszłości są nowe technologie i zielona energetyka
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Prawo
Na rynku kapitałowym brakuje indywidualnych inwestorów. Nowe regulacje UE mają pobudzić ich zaangażowanie
– Rola rynku kapitałowego w rozwoju polskiej gospodarki jest nie do przecenienia – podkreśla Tomasz Orlik, członek zarządu PFR TFI. Jak wskazuje, obecnie kluczowy jest wzrost poziomu inwestycji, a w najbliższych latach przed nami duże wyzwanie w postaci zielonej transformacji. Rynek kapitałowy ma w tym procesie do odegrania ważną rolę, ale do tego potrzebuje aktywnych inwestorów, także indywidualnych. Dlatego pilnie potrzebne są działania, które pobudziłyby ich aktywność i zachęciły do lokowania na rynku oszczędności gospodarstw domowych. Pomóc w tym mają nowe regulacje unijne.
Ochrona środowiska
Rośnie liczba producentów ekologicznych zarówno w Polsce, jak i innych krajach Unii. Wciąż jednak jest to ułamek produkcji rolnej
Rolnictwo i hodowla zwierząt to jedna z głównych przyczyn wycinki lasów na świecie, utraty bioróżnorodności i największy emitent metanu. Sektor ten pochłania ogromne zasoby wody i odpowiada w dużym stopniu za zanieczyszczenie gleby. Ekspansja rolnictwa przyczynia się więc do zmian klimatu, a jednocześnie sektor boleśnie odczuwa ich skutki, co odbija się na produkcji rolnej. Zdaniem naukowców transformacja ekologiczna rolnictwa jest dziś koniecznością w walce z postępującymi niekorzystnymi zmianami klimatycznymi.
Transport
Firmy budowlane wyczekują na harmonogram największych krajowych inwestycji. Problemem mogą być terminy i brak rąk do pracy
W kolejnych latach z jednej strony napłynie do Polski strumień funduszy europejskich z nowej perspektywy oraz Krajowego Planu Odbudowy, z drugiej strony w przygotowaniu są wielkie projekty infrastrukturalne związane z budową Centralnego Portu Komunikacyjnego, kolei dużych prędkości, elektrowni jądrowej czy infrastruktury w obszarze bezpieczeństwa. – Mamy do czynienia z analizą programów po poprzednim rządzie, weryfikacją niektórych inwestycji. Firmy chcą, żeby został podany harmonogram prac – co, kiedy i w jakiej części kraju będzie realizowane, bo one też muszą się do tego przygotować – mówi Adrian Furgalski, prezes Zespołu Doradców Gospodarczych TOR. Wyzwaniem w realizacji tych inwestycji mogą się okazać braki kadrowe.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.