Newsy

Tylko co trzeci student na politechnikach to kobieta. Winne są stereotypy i klimat panujący na uczelniach

2021-05-31  |  06:20
Mówi:dr Anna Knapińska
Firma:Laboratorium Baz Danych i Systemów Analityki Biznesowej, Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy
  • MP4
  • Kobiety stanowią 35 proc. studentów na publicznych uczelniach technicznych. Na kierunkach IT i związanych z nowymi technologiami ich udział jest jeszcze niższy i wynosi ok. 15 proc. Dla porównania na uczelniach medycznych to prawie 70 proc. Jedną z barier w upowszechnianiu kierunków technicznych wśród kobiet jest stereotyp, że to mężczyźni mają większe zdolności w tym obszarze. Drugą, równie istotną, jest klimat panujący na uczelniach technicznych i niewielka liczba kobiet w ich strukturach – podkreślają eksperci OPI-PIB. W efekcie panie stanowią większość studentów na kosmetologii czy pedagogice, a mężczyźni dominują liczebnie na automatyce i robotyce czy elektrotechnice.

    Jak pokazał tegoroczny raport „Kobiety na politechnikach” opracowany przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy, w poprzednim roku akademickim kobiety stanowiły 58 proc. ogółu studentów wszystkich uczelni publicznych. Największą popularnością wśród pań cieszą się uczelnie pedagogiczne, medyczne i artystyczne. Udział kobiet w gronie studentów wynosi tam odpowiednio 78 proc., 72 proc. i 68 proc. Zdecydowanie mniej studentek jest na publicznych uczelniach technicznych – udział kobiet wynosi tam tylko 35 proc. W dodatku często wybierają one kierunki nietechniczne. Trzy najpopularniejsze to kosmetologia (99 proc. kobiet), pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna (98 proc.) i zoofizjoterapia (95 proc.).

    Badaliśmy studia na kierunkach związanych z nowymi technologiami oraz kierunkach informatycznych i tutaj jest zdecydowanie gorzej – udział kobiet wynosi ok. 15 proc. Co ważne, w ostatnich pięciu latach, czyli w okresie od roku akademickiego 2014/2015 do roku akademickiego 2019/2020, ten wskaźnik poprawił się tylko o 1–2 pkt proc. Przyrost liczby kobiet na uczelniach technicznych jest zdecydowanie zbyt wolny, by w krótkim czasie doprowadzić do równości płci na nich – mówi agencji Newseria Biznes dr Anna Knapińska, socjolożka z Laboratorium Baz Danych i Systemów Analityki Biznesowej OPI-PIB.

    Wśród uczelni technicznych największy udział kobiet na kierunkach nowo technologicznych w roku akademickim 2019/2020 miała Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, jednak nawet tam tylko nieznacznie przekroczył on jedną piątą ogółu studentów. Z kolei najniższe wskaźniki odnotowano na Uniwersytecie Technologiczno-Humanistycznym imienia Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej oraz na Uniwersytecie Morskim w Gdyni (po 5 proc.).

    Badacze przyjmują, że zrównoważona sytuacja kobiet i mężczyzn ma miejsce, gdy udziały przyjmują wartości od 40 do 60 proc. W gronie uczelni akademickich większą równowagę płci wśród studentów kierunków informatycznych odnotowały w roku akademickim 2019/2020 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu i Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (odpowiednio 60 proc. i 41 proc.). Stosunkowo bliskie tego są również Uniwersytet Jagielloński w Krakowie i Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu (35-proc. udział kobiet w obu przypadkach). Zarządzanie informacją na UJ jest kierunkiem informatycznym z najwyższym udziałem kobiet wśród studentów uczelni badawczych (71 proc.). Krakowski uniwersytet dokonał również największego postępu pod względem zwiększania udziału pań wśród studentów kierunków nowo technologicznych i informatycznych – w ciągu czterech lat wzrósł on odpowiednio z 30 do 36 proc. oraz z 29 do 35 proc. Sześciopunktowy wzrost udziału kobiet na kierunkach informatycznych odnotowała także Akademia Górniczo-Hutnicza imienia Stanisława Staszica w Krakowie (z 18 do 24 proc.).

    – Wśród kierunków, które mają najwięcej studentek, wyróżnia się inżynieria biomedyczna, gdzie studiuje 65 proc. kobiet. Tak jest w zasadzie na wszystkich publicznych uczelniach technicznych. To jest taka dziedzina, która łączy w sobie medycynę, biologię i technikę, a więc jest kierunkiem interdyscyplinarnym. Być może z tego powodu, że jest to też kierunek, w którym można wnosić istotny wkład do społeczeństwa, częściej wybierają go kobiety, bo jak pokazują badania, to rzeczywiście jest dla nich istotna motywacja – podkreśla dr Anna Knapińska.

    W ocenie ekspertów OPI-PIB wciąż istnieją bariery dla szybszego wzrostu liczby kobiet wśród studentów. Jedną z nich są pokutujące stereotypy dotyczące kierunków studiów i zawodów właściwych dla kobiet lub mężczyzn. Dodatkowo niewielka liczba pań na uczelniach technicznych zniechęca kolejne kandydatki.

    Wszystko zaczyna się znacznie wcześniej niż na studiach, już na etapie szkoły podstawowej, a może nawet przedszkola. Trzeba walczyć z negatywnymi stereotypami, uprzedzeniami i tak projektować programy nauczania, aby zachęcać dziewczęta do programowania i podejmowania nauki w kierunku bardziej technicznym – radzi socjolożka.

    Jej zdaniem oprócz zachęcania kobiet do podjęcia nauki na kierunkach technicznych istotna jest zmiana klimatu uczelni, aby stały się bardziej przyjazne dla studentek.

    – Ważne jest także, żeby istniały kobiece wzory do naśladowania, czyli tzw. role models, za którymi dziewczęta i młode kobiety mogłyby podążać. Mam na myśli większy udział kobiet wśród profesorów oraz w kadrze zarządzającej firm technologicznych. To na pewno przełożyłoby się na wzrost udziału kobiet wśród studentek kierunków technicznych – podsumowuje dr Anna Knapińska.

    Czytaj także

    Kalendarium

    Więcej ważnych informacji

    Kongres MOVE

    Jedynka Newserii

    Jedynka Newserii

    Infrastruktura

    Sektor ochrony zdrowia odpowiada za większe emisje CO2 niż lotnictwo. Zielone zmiany wymagają drastycznego przyspieszenia

    Sektor ochrony zdrowia ponosi znaczące konsekwencje wynikające z rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk klimatycznych, ale też poważnego zanieczyszczenia powietrza, a koszty z tym związane będą rosły. Z drugiej strony sam sektor też się przyczynia do zmian klimatycznych – odpowiada za 4 proc. emisji CO2, czym wyprzedza takie branże jak żegluga czy lotnictwo. O potrzebie przyspieszenia zielonych zmian w ochronie zdrowia coraz więcej się mówi, ale to wymaga konkretnych działań. Temu ma służyć powołana właśnie do życia Zielona Koalicja dla Zdrowia, w której uczestniczy prawie 30 podmiotów i której patronuje m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia.

    Ochrona środowiska

    Nowa kadencja samorządów pod znakiem działań energetycznych i klimatycznych. 15 mld euro z UE może przyspieszyć zmiany w tym zakresie

    Do wyborów samorządowych pozostał nieco ponad tydzień. Jak pokazuje nowy raport Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju, na samorządowców nadchodzącej kadencji będzie czekać wiele wyzwań związanych z energetyką i polityką klimatyczną, które wynikają zarówno z regulacji UE, jak i oczekiwań społecznych. Jednak w praktyce możliwości aktywnego działania samorządów w tym obszarze są tak szerokie, jak umożliwiają im to regulacje prawne. – Tutaj pewnych rozwiązań po prostu nie ma albo są w dość dokuczliwy sposób szczegółowe i stwarzają samorządom duże trudności. Dlatego potrzebna jest interwencja rządu, żeby umożliwić samorządom aktywne działania – ocenia dr Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.

    Prawo

    Postęp technologiczny rewolucjonizuje pracę specjalistów ds. finansów. Stają się strategicznymi doradcami biznesu

    Częste zmiany regulacyjne i postęp technologiczny wymuszają na specjalistach ds. finansów ciągłe nabywanie nowych kompetencji, doszkalanie i uaktualnianie swojej wiedzy. Ci, którzy potrafią się dostosować do szybkich zmian i wesprzeć swoimi umiejętnościami rozwój biznesu, mogą jednak liczyć na większe możliwości rozwoju kariery. – Finanse operują w świecie, który coraz szybciej się zmienia. To powoduje, że w przyszłości ludzie z obszaru finansów będą musieli poświęcać dużo więcej energii na to, żeby dotrzymać tempa – mówi Kuba Neneman, head of finance.ai, commercial data science manager w Shellu.

    Partner serwisu

    Instytut Monitorowania Mediów

    Szkolenia

    Akademia Newserii

    Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.