Mówi: | Jacek Kotas, prezes Narodowego Centrum Studiów Strategicznych Weronika Myck, dyrektor działu programów niemilitarnych w Narodowym Centrum Studiów Strategicznych |
Funkcja: | Szczepan Ruman, dyrektor biura analiz i strategii w Polskiej Grupie Zbrojeniowej prof. Stefan Markowski, Uniwersytet Nowej Południowej Walii w Autralii |
Globalne wydatki na obronność rosną. To szansa dla polskiego przemysłu
Polski przemysł obronny stoi przed dużą szansą. Jeśli do krajowych firm trafi większość ze 130 mld zł, które do 2022 roku zostaną wydane na modernizację armii, to ich konkurencyjność znacznie wzrośnie. Również wśród zagranicznych odbiorców. To o tyle istotne, że w ubiegłym roku po raz pierwszy od pięciu lat wzrosły globalne wydatki na zbrojenia. – Silny przemysł zbrojeniowy będzie gwarantem bezpieczeństwa Polski – przekonują eksperci i rekomendują szereg zmian.
Kondycja polskiego sektora obronnego wymaga poprawy. Dotyczy to zarówno sytuacji finansowej, jak i zaawansowania technologicznego. Eksperci Narodowego Centrum Studiów Strategicznych od listopada 2015 roku badający tę gałąź gospodarki w opublikowanym właśnie raporcie „Bezpieczeństwo i konkurencyjność – rekomendacje dotyczące strategii przemysłowo-obronnej RP” wskazują na przede wszystkim brak długofalowej strategii dla przemysłu.
– Sytuacja sektora nie jest dobra, ale widzimy tu olbrzymie możliwości. Dostrzegamy duże szanse na zbudowanie silnego polskiego przemysłu obronnego, na wdrożenie nowych zasad organizacji, sposobu zarządzania i wsparcia, które da temu przemysłowi taką możliwość, aby został on kołem zamachowym polskiej gospodarki – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes Jacek Kotas, prezes Narodowego Centrum Studiów Strategicznych.
Jednym z czynników kluczowych dla tego sukcesu jest program modernizacji polskiej armii. Do 2022 roku na nowe wyposażenie zostanie przeznaczone 130 mld zł, według zapowiedzi decydentów, w dużej mierze skorzysta na tym polski przemysł obronny.
– Przemysł zbrojeniowy w Polsce ma trzy unikalne cechy w porównaniu do innych gałęzi gospodarki. Przede wszystkim ma strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa kraju. Po drugie, jako jedna z niewielu dziedzin gospodarki jest w polskich rękach, a po trzecie zaawansowanie technologiczne pozwala na tworzenie nowych technologii w przemyśle zbrojeniowym, które później mogą spłynąć do innych gałęzi gospodarki – mówi Weronika Myck, dyrektor działu programów niemilitarnych w Narodowym Centrum Studiów Strategicznych.
Eksperci podkreślają jednak, że aby to było możliwe, konieczna jest zmiana podejścia decydentów i spojrzenia na ten sektor z innej perspektywy. NCSS wspólnie z przedstawicielami firm i ekspertami przygotowało szereg rekomendacji. Jacek Kotas wyjaśnia, że dotyczą one trzech obszarów: organizacji, sposobu zarządzania i wsparcia tego przemysłu.
– Uważamy, że należy dokończyć konsolidację Grupy PGZ, uprościć procedury, ujednolicić i być może zmniejszyć liczbę dokumentów koniecznych do tego, aby nowe produkty były wdrażane i aby wojsko mogło pozyskiwać nowe uzbrojenie i nowy sprzęt – wymienia Jacek Kotas.
Inne systemowe zmiany, które mogłyby wesprzeć polski przemysł obronny, to m.in. ulepszenie systemu zamówień publicznych, poprawa systemu wspierania finansowego podmiotów badawczych i komunikowania im planów zamawiającego, a także rozwinięcie systemu szkolenia kadr.
– Potrzebne jest lepsze dopasowanie systemu. Można to zrobić, wprowadzając bardziej elastyczne formy finansowania badań i rozwoju, poprzez odpowiedni podział kompetencji i przede wszystkim długofalową wizję. Wtedy będzie on w pełni wykorzystywany – podkreśla Weronika Myck.
Z drugiej strony sektor ten wymaga poprawy w zakresie badań i rozwoju. Dziś tylko 2 proc. rezultatów prac badawczo-rozwojowych jest wdrażanych. Dla znaczącej części firm dużym problemem stał się brak ośrodków badawczo-rozwojowych i centrów badawczych. Innowacyjność jest jednym z elementów strategii Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Jej aktualizacja została przedstawiona podczas konferencji NCSS.
– W Polskiej Grupie Zbrojeniowej chcemy stworzyć centrum innowacyjności. Myślimy o tym, żeby w oparciu o rozwiązanie, które już mamy w grupie, czyli towarzystwo funduszy inwestycyjnych, tworzyć fundusze celowe czy fundusze innowacyjne związane z konkretnymi domenami, które są jednym z wielu bardzo dobrych rozwiązań stymulujących innowacyjność – mówi Szczepan Ruman, dyrektor biura strategii w Polskiej Grupie Zbrojeniowej.
Eksperci zaznaczają, że krajowe firmy pracują nad nowatorskimi rozwiązaniami, które mogłyby się stać hitem eksportowym.
– Polska obecność na rynku międzynarodowym jest bardzo niska, cały czas doświadczamy spadku eksportu. Jednakże wierzymy, że przy odpowiednich narzędziach wsparcia, np. poprzez lepszą promocję, poprzez wykorzystywanie polskich technologii przez polskie siły zbrojne uda nam się odbudować zaufanie do naszych produktów i tym samym wypromować je na rynku międzynarodowym – podkreśla Weronika Myck.
Polskie firmy mają potencjał, żeby zaistnieć na zagranicznych rynkach. Eksperci podkreślają jednak, że kluczowe dla tego sukcesu jest znalezienie nisz i skoncentrowanie się na nich. Potrzebne jest określenie produktów, które mają odpowiedni potencjał. To istotne, bo światowe wydatki na obronność rosną. Jak wynika z danych Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem, w 2015 roku wyniosły 1,7 bln dolarów. To wzrost o 1 proc. względem 2014 roku. To wprawdzie nieznaczny wzrost, ale pierwszy po pięciu latach spadków.
Drugą ważną kwestią jest zintensyfikowanie działań promocyjnych różnych agend rządowych i instytucji na kierunkach eksportowych, a także ich odpowiednie skoordynowanie. Specyfika tego sektora powoduje, że w jego rozwój musi być zaangażowane państwo. To armia jest głównym klientem przemysłu zbrojeniowego.
– Na ogół są to produkty przeznaczone dla sił zbrojnych albo agencji obronnych, które są zwykle państwowe. Jeśli państwo chce, żeby na jego terenie był łańcuch usług i produkcji wspierający obronność, to musi go wspierać. Ponieważ na ogół zarówno wydatki na ten cel, jak i popyt są dosyć ograniczone, to koszt jednostkowy takiego wsparcia jest bardzo wysoki. To nie jest dziedzina, która przyciąga wielu producentów prywatnych, tam nie można zarobić. A jeśli już, to tylko wtedy, kiedy państwo da im możliwość bardzo zyskownej produkcji – wyjaśnia prof. Stefan Markowski z Uniwersytet Nowej Południowej Walii w Australii, jeden z autorów raportu.
Celem zaprezentowanego 28 kwietnia raportu NCSS jest analiza dzisiejszej kondycji sektora przemysłu obronnego oraz wskazanie potencjalnych dróg rozwoju i zaproponowanie zmian w strategii i prawie. Po pół roku analiz, dyskusji i warsztatów powstała wizja polskiego przemysłu zbrojeniowego przyszłości. Dokument zostanie przekazany decydentom szczebla centralnego oraz instytucjom państwowym odgrywającym kluczową rolę w sektorze obronnym.
Czytaj także
- 2024-09-27: Zmiany klimatu zagrażają produkcji kawy. Susze pogłębiają trudną sytuację rolników
- 2024-10-01: Miasta stawiają na cyfryzację i inteligentne rozwiązania. To zwiększa ich atrakcyjność dla mieszkańców i inwestorów
- 2024-09-26: Polska prezydencja w Radzie UE będzie szansą na kształtowanie polityki gospodarczej Unii. Przedsiębiorcy mają swoje oczekiwania
- 2024-09-17: Opóźnianie wejścia Ukrainy do NATO zwiększy zagrożenie ze strony Rosji dla członków sojuszu. Trwają dyskusje o możliwych warunkach akcesji
- 2024-10-02: J. Lewandowski: Unijny budżet na lata 2028–2034 jest bardzo skromny, ale inwestycyjny. Oby komisarzowi ds. budżetu udało się go zwiększyć
- 2024-09-16: Ligowe mecze siatkarek w poprzednim sezonie obejrzało na trybunach ponad 210 tys. widzów. Sukcesy polskiej ligi przyciągają sponsorów
- 2024-09-12: Bezpieczeństwo priorytetem dla branży chemicznej. Firmy na własną rękę wprowadzają systemy reagowania kryzysowego
- 2024-09-05: W. Kosiniak-Kamysz: COVID-19 i wojna pokazały nam zagrożenia dla łańcuchów dostaw. Musimy być niezależni w produkcji sprzętu wojskowego
- 2024-09-03: Po 2,5 roku wojny w Ukrainie temat bezpieczeństwa i odporności państwa pozostaje dominującym w debacie publicznej. Nie tylko w aspekcie militarnym
- 2024-09-27: Rośnie liczba wynalazków wykorzystujących sztuczną inteligencję. Za rozwojem technologii nie nadążają przepisy
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Finanse
J. Lewandowski: Unijny budżet na lata 2028–2034 jest bardzo skromny, ale inwestycyjny. Oby komisarzowi ds. budżetu udało się go zwiększyć
Wciąż nie milkną echa po publikacji raportu byłego premiera Włoch i eksszefa Europejskiego Banku Centralnego dotyczącego konkurencyjności UE. Zdaniem byłego komisarza UE ds. budżetu Janusza Lewandowskiego jest to wyzwanie, ale i szansa dla zbliżającej się polskiej prezydencji w UE na zwiększenie środków na inwestycje w nowym budżecie UE na lata 2028–2034, zwłaszcza w obliczu nominowania Polaka Piotra Serafina na komisarza do spraw budżetowych.
Konsument
Z roku na rok rośnie odsetek Polaków segregujących odpady. Nie zawsze jednak robią to prawidłowo [DEPESZA]
Już 97 proc. Polaków deklaruje, że segreguje odpady – wynika z badania SW Research na zlecenie Fundacji ProKarton. To o 5 pkt proc. więcej niż w 2023 roku. Rośnie również świadomość dotycząca recyklingu kartonów do płynnej żywności, a 58 proc. osób deklaruje, że prawidłowo wyrzuca je do żółtego pojemnika. Wciąż jednak pojawiają się wątpliwości co do tego, jak segregować poszczególne odpady do konkretnych pojemników. – Frakcje z poszczególnych pojemników są niekiedy zanieczyszczone innymi odpadami, co utrudnia proces sortowania i obniża jakość surowca do recyklingu – ocenia Łukasz Sosnowski, prezes Fundacji ProKarton.
Konsument
Polacy na bakier z higieną cyfrową. To przekłada się na zdrowie fizyczne i psychiczne, szczególnie młodych
Smartfony, monitory komputera, telewizory podłączone do sieci lub konsoli do gier mogą negatywnie wpływać na zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne – twierdzą lekarze. Dodatkowo nadużywanie elektronicznych gadżetów może niekorzystnie wpływać na nawyki żywieniowe. Między innymi z tego powodu coraz więcej mówi się o potrzebie higieny cyfrowej. Jej brak może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.