Mówi: | Stanisław Trociuk |
Funkcja: | Zastępca Rzecznika Praw Obywatelsskich |
Rośnie liczba skarg kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich
Najwięcej skarg do Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczy spraw karnych i nieprawidłowego działania prokuratury i Policji, spraw emerytalnych oraz innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W tym roku Rzecznik Praw Obywatelskich skierował już do Trybunału Konstytucyjnego 20 wniosków o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów.
– Wzrost skarg jest spowodowanych w części decyzjami ustawodawcy, które owocują masowym wysypem skarg. Przykładowo, w roku 2011 zmieniono waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych z procentowej na kwotową. Zaowocowało to setkami skarg kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich i zmusiło Rzecznika do tego, żeby tę sprawę przedstawiał Trybunałowi Konstytucyjnemu – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Stanisław Trociuk, zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO).
Dominują skargi pokrzywdzonych na zbyt pochopne umarzanie przez prokuratorów postępowań przygotowawczych. Zdaniem Stanisława Trociuka częste są przypadki, gdy prokuratorzy zbyt powierzchownie oceniają zawiadomienie o przestępstwie i podobnie powierzchownie prowadzą samo postępowanie przygotowawcze, co potwierdza potem prokurator nadrzędny.
Poza sprawami karnymi, wiele skarg do RPO dotyczy świadczeń z ubezpieczenia społecznego.
– Duża grupa skarg obejmuje szeroko pojęte zabezpieczenie społeczne, czyli system emerytalno-rentowy, wszelkiego rodzaju świadczenia socjalne wypłacane przez państwo – podkreśla zastępca RPO.
Część skarżących zgłasza problem odebrania w drodze zmiany ustaw wcześniej posiadanych praw. Przykładem jest nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych, na mocy której odebrano osobom, które zdecydowały się zrezygnować z pracy i podjąć opiekę nad osobami najbliższymi niepełnoprawnymi, prawo do zasiłków pielęgnacyjnych.
– Te osoby czują się teraz oszukane przez państwo, bo zawierzyły państwu, że skoro będą opiekować się swoimi najbliższymi, zrezygnują z pracy, to będą mogły liczyć na to, że mając 55 lat na tym świadczeniu doczekają do emerytury. Tymczasem dzisiaj się mówi: przepraszamy bardzo, ale pomyliliśmy się i od 1 lipca macie wrócić do pracy. Powiedzenie tego osobie, która mieszka w miejscowości, gdzie jest 30-proc. bezrobocie jest nieuczciwe – stwierdza zastępca RPO.Duża część spraw to skutek odmiennej od RPO interpretacji przez dane ministerstwo dotyczącej niezgodności przepisów z konstytucją. W rezultacie sprawa trafia na wokandę Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisów z ustawą zasadniczą.
– W tym roku skierowaliśmy 20 wniosków do Trybunału Konstytucyjnego. Bardzo często te wnioski są kierowane dlatego, że wcześniejsze wystąpienia do odpowiednich kierowników resortów zakończyły się po prostu niepowodzeniem . Dostaliśmy odpowiedź z danego resortu, że nie zgadza się z RPO. Tak było choćby w sprawie kar dyscyplinarnych wymierzanych w schroniskach i zakładach poprawczych, gdzie było najpierw wystąpienie do ministra sprawiedliwości, które nie spotkało się z pozytywnym odzewem, dlatego musieliśmy angażować Trybunał Konstytucyjny – podsumowuje Stanisław Trociuk.
Czytaj także
- 2024-12-23: W lutym zmiana na stanowisku Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Co roku trafia do niego kilka tysięcy spraw związanych z instytucjami unijnymi
- 2024-11-21: Prawa dzieci wciąż nie są wszędzie respektowane i chronione. W Polsce brakuje ważnego mechanizmu ochrony międzynarodowej
- 2024-12-09: Podejście do przemocy wobec dzieci się zmienia, ale wciąż dużo jest do zrobienia. Trwają prace nad uszczelnieniem przepisów
- 2024-11-26: RPD chce walczyć z przypadkami przemocy wobec dzieci neuroróżnorodnych. Powstanie specjalny zespół ekspertów
- 2024-12-17: Zakłady poprawcze i młodzieżowe ośrodki wychowawcze nie spełniają swoich funkcji. Większą rolę w resocjalizacji powinny pełnić rodziny
- 2024-09-09: Coraz więcej młodych ludzi chce zostać rzecznikiem patentowym. Trwa nabór na aplikację rzecznikowską
- 2024-08-09: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich przygotowuje się do nowych obowiązków związanych z ochroną sygnalistów. Ma czas do grudnia na wdrożenie procedur
- 2024-07-22: Przedsiębiorcy czekają na doprecyzowanie przepisów dotyczących Małego ZUS-u Plus. W sądach toczy się ponad 600 spraw z ZUS-em
- 2024-07-17: Sektor MŚP wyczekuje cofnięcia Polskiego Ładu. W 2025 roku mały biznes może liczyć na więcej korzystnych zmian
- 2024-07-18: Organizacje pacjentów borykają się z brakiem finansowania. Ten problem dotyczy całego systemu ochrony zdrowia
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Infrastruktura
Rekordowy przelew dla Polski z KPO. Część pieniędzy trafi na termomodernizację domów i mieszkań
Przed świętami Bożego Narodzenia do Polski wpłynął największy jak dotąd przelew unijnych pieniędzy – nieco ponad 40 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy. Zgodnie z celami UE ponad 44 proc. tych środków zostanie przeznaczona na transformację energetyczną, w tym m.in. termomodernizację domów i mieszkań czy wymianę źródeł ciepła. Od początku tego roku na ten cel trafiło 3,75 mld zł z KPO, które sfinansowały program Czyste Powietrze.
Prawo
W lutym zmiana na stanowisku Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Co roku trafia do niego kilka tysięcy spraw związanych z instytucjami unijnymi
W ubiegłym tygodniu Parlament Europejski wybrał Portugalkę Teresę Anjinho na stanowisko Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Ombudsman przyjmuje i rozpatruje skargi dotyczące przypadków niewłaściwego administrowania przez instytucje unijne lub inne organy UE. Tylko w 2023 roku pomógł ponad 17,5 tys. osobom i rozpatrzył niemal 2,4 tys. skarg.
Problemy społeczne
Przeciętny Polak spędza w sieci ponad trzy godziny dziennie. Tylko 11 proc. podejmuje próby ograniczenia tego czasu
Polacy średnio spędzają w internecie ponad trzy godziny dziennie. Jednocześnie, według badania na temat higieny cyfrowej, jedynie 14 proc. respondentów kontroluje swój czas ekranowy, a co piąty ogranicza liczbę powiadomień w telefonie czy komputerze. Nadmierne korzystanie z ekranów może wpływać na zaniedbywanie obowiązków i relacji z innymi, a także obniżenie nastroju i samooceny. Kampania Fundacji Orange „Nie przescrolluj życia” zwraca uwagę na potrzebę dbania o higienę cyfrową. Szczególnie okres świątecznego wypoczynku sprzyja takiej refleksji.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.