Przez podróbki producenci tracą miliardy dolarów rocznie. Możliwość dochodzenia swoich praw dają im patenty

Na świecie sprzedaż podróbek przynosi miliardy dolarów strat rocznie. Posiadanie patentów daje przedsiębiorcom możliwość dochodzenia swoich praw. W lutym funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej z Augustowa ujawnili blisko 40 tysięcy sztuk podrobionych perfum, odzieży, obuwia i galanterii. Rzeczy były bezprawnie oznaczone znakami towarowymi znanych marek. Takie sytuacje nie należą do rzadkości. 

Jak wynika z danych OECD i EUIPO, na globalnym rynku około 2,5 proc. wszystkich towarów stanowią podróbki. Import podrabianych produktów to ponad 460 mld dol. rocznie. Z kolei wśród artykułów importowanych do Unii Europejskiej nawet 5 proc. mogą stanowić podróbki. Handel tego typu towarami oznacza straty przede wszystkim dla producentów, a to znajduje odzwierciedlenie także w mniejszych podatków do budżetów państw.

Prym w wytwarzaniu podrobionych artykułów wiodą państwa azjatyckie. Według danych OECD blisko 2/3 ujawnionych przez służby podróbek pochodzi z Chin. Straty producentów w wyniku tej działalności sięgają miliardów dolarów rocznie. Aby producent mógł dochodzić swoich praw wyłącznych w przypadku wprowadzenia na rynek nielegalnych produktów, koniecznie jest objęcie wytwarzanych przez niego produktów czy rozwiązań ochroną własności przemysłowej.

– Ochrona patentowa jest w tym wypadku niezbędna do tego, żeby podjąć kroki prawne. Granice są coraz bardziej szczelne, coraz skuteczniej wykrywane są towary podrobione, w ten sposób możemy chronić swoje prawa i przedsiębiorca zabezpiecza swój interes prawny – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Adam Taukert, rzecznik prasowy Urzędu Patentowego RP.

Ochrona patentowa niezbędna jest m.in. w przypadku wynalazków, które można łatwo skopiować i w nieskomplikowany sposób przenieść do produkcji przez inny podmiot. W takiej sytuacji patent zabezpiecza prawa przedsiębiorcy, który może dochodzić roszczeń w przypadku naruszenia jego praw wyłącznych na dane rozwiązanie czy produkt.

– Możliwe są różne strategie ochrony własności przemysłowej i intelektualnej. Patentowanie jest jedną z nich. Możliwa jest też ochrona za pomocą tzw. tajemnicy przedsiębiorstwa, np. przepis Coca-Coli nie jest nigdzie opatentowany i nigdzie ujawniony, bo firma bardzo skutecznie chroni swoje know-how za pomocą tajemnicy przedsiębiorstwa – zauważa Adam Taukert.

W zależności od skali działania przedsiębiorstwa ochrona własności przemysłowej może się odbywać na kilku poziomach. Producenci mogą się starać o patenty w systemie krajowym, regionalnym i międzynarodowym.

– To daje dużo różnorodnych możliwości zabezpieczenia praw wyłącznych w różnorodnych kombinacjach, w zależności od potrzeb danego przedsiębiorcy. Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność na terenie naszego kraju, to logiczne jest, że uzyskuje ochronę patentową w Polsce, wtedy taka ochrona obowiązuje na terenie naszego kraju. Natomiast jeżeli prowadzi ekspansję zagraniczną, chce licencjonować towary na rynkach zagranicznych, to zwraca się o patent unijny albo patent międzynarodowy – dodaje przedstawiciel Urzędu Patentowego RP.

Jak podkreśla Komisja Europejska, dobrze zaprojektowane systemy ochrony własności intelektualnej są istotne dla promowania inwestycji w innowacje i wzrost. Dzięki nim firmy, twórcy i wynalazcy uzyskują zwrot z dokonywanych przez siebie inwestycji w proces wytwórczy. Sektory, w których prawa własności intelektualnej są intensywnie wykorzystywane, odpowiadają za blisko połowę unijnego PKB i 38 proc. wszystkich miejsc pracy.