Mówi: | Monika Rosa, posłanka, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka Konrad Ciesiołkiewicz, prezes Fundacji Orange |
Prawa dzieci w internecie są ignorowane. Świadomość dorosłych nie nadąża za rozwojem cyberprzestrzeni
Dzieci i młodzież mają określone prawa nie tylko w świecie realnym, ale i w cyberprzestrzeni. To, czy są one przestrzegane, sprawdziła Fundacja Orange we współpracy z 42 ekspertami i ekspertkami, a efektem tej pracy jest opublikowany właśnie raport „Dojrzeć do praw”. Wynika z niego, że stan realizacji praw i podmiotowości dziecka w Polsce w dobie społeczeństwa informacyjnego jest zły, a specjaliści zwrócili uwagę na szereg problemów takich jak cyberprzemoc rówieśnicza czy brak wystarczającej ochrony wizerunku dzieci. – Z pewnością wykorzystamy ten raport w ramach prac zespołu parlamentarnego, który zajmuje się kwestiami praw dziecka i podmiotowości dziecka – zapowiada przewodnicząca tego zespołu Monika Rosa.
– Pierwszym najważniejszym wnioskiem z tego raportu jest dla mnie to, jak bardzo dorośli nie rozumieją świata dzieci i młodzieży, jak bardzo ich rozumienie bezpieczeństwa w internecie różni się od rozumienia tej kwestii przez młodych. Drugi wniosek to jest kwestia samotności, jak bardzo młodzież czuje się samotna. I to nie zaskakuje, ponieważ samotność jest tematem, który młodzi podnoszą w różnych aspektach życia. Nie tylko w internecie, ale w rodzinie, szkole, swojej zwykłej codzienności – mówi agencji Newseria Biznes Monika Rosa, posłanka, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka.
W raporcie „Dojrzeć do praw” eksperci wskazują na deficyt uwagi kierowanej na potrzeby młodych ludzi, ale również zbyt wolne tempo wdrażania przepisów regulujących kwestie ochrony wizerunku dzieci i młodzieży w internecie czy ich narażenia na szkodliwe treści. Zauważają również brak koordynacji działań ze strony poszczególnych instytucji odpowiedzialnych w Polsce za ochronę dzieci i bezpieczeństwo w cybersferze.
– Głównym wnioskiem z raportu „Dojrzeć do praw” jest to, że my, dorośli – wliczając w to rozmaite instytucje, organizacje i przedsiębiorstwa – musimy jeszcze dojrzeć do praw dzieci. Ważne jest także to, aby zrozumieć, że rozwiązanie wielu problemów, które mają przedrostek „cyber”, leży tak naprawdę w inwestycji w kompetencje społeczne i emocjonalne – mówi Konrad Ciesiołkiewicz, prezes Fundacji Orange. – Bardzo zależy nam także na tym, żeby zwiększać świadomość edukacji informacyjnej, cyfrowej i medialnej jako katalogu kompetencji, który jest dzisiaj niezbędny do życia i funkcjonowania w dobie społeczeństwa informacyjnego.
Mowa nienawiści, cyberprzemoc rówieśnicza, brak poszanowania podmiotowości dzieci, niewystarczająca ochrona ich danych i wizerunków, ekspozycja na niebezpieczne treści i reklamy – to tylko część problemów, na które zwrócili uwagę specjaliści pracujący nad raportem. Ogółem 42 ekspertek i ekspertów, którzy brali udział w jego przygotowaniu, oceniło stan realizacji praw i podmiotowości dziecka w Polsce w dobie społeczeństwa informacyjnego jako zły – na raptem 2,6 pkt w 10-punktowej skali analizy.
– Najważniejszą kwestią, jaka stoi dziś przed nami, jest zmiana Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ale to też wymaga zrozumienia, kim jest dziecko w systemie prawnym i systemie edukacji. Natomiast w kontekście bezpieczeństwa ważne jest również to, żeby edukować – nie tylko młodych, ale i rodziców, aby mieli więcej czasu dla dzieci, rozmawiali z nimi, pytali. Musimy też edukować nauczycieli odnośnie do tego, w jaki sposób odpowiadać na wyzwania, jakie pojawiają się w świecie cyfrowym – wymienia przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka.
Jak zapowiada, raport stworzony z inicjatywy Fundacji Orange zostanie wykorzystany w ramach prac zespołu parlamentarnego, który zajmuje się kwestiami praw dziecka i podmiotowości dziecka.
– To musi się zmienić nie tylko w ustawodawstwie, ale i w świadomości nas, dorosłych, że dzieci mają takie same prawa i taką samą podmiotowość jak my – podkreśla Monika Rosa.
W opublikowanym właśnie raporcie eksperci podkreślają, że podmiotowość dziecka – związana m.in. z szacunkiem, wolnością wyrażania własnych przekonań i samostanowienia – oznacza rezygnację z protekcjonalnego podejścia do dzieci oraz wolę poznania ich opinii i potrzeb. Wiąże się z partycypacją, tak aby młodzi ludzie mieli wpływ na rzeczywistość, która ich otacza. Według specjalistów to właśnie podmiotowość dziecka jest kluczem do właściwego reagowania na zjawiska powodowane rozwojem usług cyfrowych i do unikania negatywnych jego konsekwencji, takich jak alienacja, polaryzacja, osłabienie więzi czy kryzys zaufania społecznego. Aby im przeciwdziałać, potrzebny jest w tym zakresie wspólny wysiłek instytucji publicznych, przedsiębiorstw i organizacji.
– Zajęliśmy się tematem praw i podmiotowości dzieci w szczególności w środowisku informacyjnym i cyfrowym, bo poważnie traktujemy zobowiązania, jakie wynikają z Konwencji o prawach dziecka, w szczególności z rekomendacji Komitetu Praw Dziecka Organizacji Narodów Zjednoczonych odwołujących się do środowiska cyfrowego i informacyjnego. Mamy ogromne poczucie odpowiedzialności za to, jak przyjazne warunki do życia, przeżycia i rozwoju tworzymy dla dzieci w tej właśnie sferze – mówi Konrad Ciesiołkiewicz.
Dzieci i młodzież to prawie 20 proc. społeczeństwa w Polsce. Środowisko cyfrowe jest naturalną przestrzenią ich aktywności i również tam – podobnie jak w realnym świecie – mają one swoje określone prawa. Jest to m.in. prawo do braku dyskryminacji, prawo do rozwoju czy poszanowania poglądów dziecka, które określa ONZ-owska Konwencja w sprawie praw dziecka w środowisku cyfrowym.
Czytaj także
- 2024-07-18: Sebastian Wątroba: Uwielbiamy wakacje nad Bałtykiem. Aby spędzić je pod palmami, wcale nie musimy wyjeżdżać do ciepłych krajów, wystarczy przyjechać do Międzyzdrojów
- 2024-07-11: Świadomość społeczna na temat ryzyka publikowania wizerunków dzieci w internecie nadal bardzo niska. UODO apeluje o ostrożność
- 2024-07-18: Organizacje pacjentów borykają się z brakiem finansowania. Ten problem dotyczy całego systemu ochrony zdrowia
- 2024-07-19: Sztuczna inteligencja w nieodpowiednich rękach może stanowić poważne zagrożenie. Potrzebna jest większa świadomość twórców i użytkowników oraz twarde regulacje
- 2024-07-12: Coraz wyższy poziom imigracji w Polsce nie zrównoważy mniejszej liczby urodzeń. Najszybciej będą się wyludniać wsie i mniej atrakcyjne miasta
- 2024-06-28: Co 6,5 minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Edukacja dzieci może zapobiec katastrofalnym skutkom i uratować życie dorosłym
- 2024-07-10: Producenci systemów sterowania ruchem kolejowym przygotowani do ochrony przed cyberatakami. Czekają na uruchomienie nowych inwestycji na kolei
- 2024-06-21: Szkoły nie przygotowują uczniów na wejście w dorosłość. Oceny wciąż ważniejsze od kompetencji przyszłości i kreatywności
- 2024-06-19: Ojcowie coraz częściej wykorzystują urlopy rodzicielskie. Wciąż jednak wiele zależy od podejścia pracodawców
- 2024-06-27: Rośnie skala wykorzystywania seksualnego dzieci przez internet. Ofiarami padają nawet kilkulatkowie
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Prawo
Przedsiębiorcy czekają na doprecyzowanie przepisów dotyczących Małego ZUS-u Plus. W sądach toczy się ponad 600 spraw z ZUS-em
Oddziały Biura Rzecznika MŚP prowadzą już ponad 600 spraw dotyczących Małego ZUS-u Plus. Przedmiotem sporu z ZUS-em jest interpretacja, jak długo – dwa czy trzy lata – powinna trwać przerwa, po upływie której przedsiębiorca może ponownie skorzystać z niższych składek. Pod koniec czerwca Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wydał pierwszy wyrok, w którym podzielił korzystną dla przedsiębiorców argumentację Rzecznika MŚP. – Nie stanowi on jeszcze o linii interpretacyjnej. Czekamy na wejście w życie ustawy deregulacyjnej, która ułatwi od stycznia przedsiębiorcom przechodzenie na Mały ZUS Plus – mówi Agnieszka Majewska, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.
Problemy społeczne
Awaria CrowdStrike’a miała podobne skutki jak potencjalny cyberatak. Uzależnienie od technologii to ryzyko wyłączenia całych gałęzi gospodarki
Ogromna awaria systemu Windows, wywołanego błędem w aktualizacji oprogramowania CrowdStrike, doprowadziła do globalnego paraliżu. Przestały działać systemy istotne z perspektywy codziennego życia milionów ludzi. Tylko w piątek odwołano kilka tysięcy lotów na całym świecie, a w części regionów w USA nie działał numer alarmowy. – To pokazuje, że im bardziej jesteśmy uzależnieni od technologii, tym łatwiej wykluczyć wręcz całe gałęzie gospodarki, a podobne skutki mógłby mieć cyberatak – ocenia Krzysztof Izdebski z Fundacji im. Stefana Batorego. Jego zdaniem tego typu incydenty są nie do uniknięcia i trzeba się na nie lepiej przygotować.
Ochrona środowiska
Nowelizacja przepisów ma przyspieszyć rozwój farm wiatrowych. Do 2040 roku Polska może mieć zainstalowane w nich ponad 40 GW mocy
Jeszcze w tym kwartale ma zostać przyjęty przez rząd projekt zmian w ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Nowelizacja zmniejsza minimalną odległość turbin wiatrowych od zabudowań do 500 m. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej ocenia, że zmiana odległości zwiększy potencjał energetyki wiatrowej do 2040 roku nawet dwukrotnie, do poziomu 41,1 GW. – Branża czeka też na przyspieszenie procedur, przede wszystkim procedury środowiskowej i całego procesu zmiany przeznaczenia gruntów – mówi Anna Kosińska, członkini zarządu Res Global Investment.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.