Z mediów
czerwiec
Woda na wagę złota
Przez wieki motywem do prowadzenia wojen były ziemia, zasoby naturalne, potrzeba rąk do pracy, żywność, a nawet wiara. Wydaje się, że w obecnej dobie dobrem pożądanym i bardzo rzadkim, staje się nasza poczciwa woda.
Tak w każdym razie wynika z najnowszego raportu o wodzie na rok 2023, przygotowanego pod auspicjami UNESCO. Mimo że jej spożycie stale rośnie, dwa miliardy ludzi pozbawionych jest dostępu do wody pitnej, którą można by uznać za bezpieczną. Co więcej, wody zaczyna brakować tam, gdzie jeszcze niedawno był jej nadmiar.
Jak prognozuje United Nations World Water Development Report deficyt wody będzie narastał, także w Afryce Środkowej, Wschodniej Azji, części Ameryki Południowej, a więc w rejonach bogatych dziś w wodę. Cóż dopiero w krajach Sahelu, czy na Bliskim Wschodzie. Jakie to rodzi konsekwencje? Woda pitna to jedno. Bezpieczne urządzenia sanitarne to drugie. Tymczasem już dzisiaj 3,6 miliarda mieszkańców Ziemi pozbawionych jest dostępu do tego cywilizacyjnego udogodnienia. W ujęciu statystycznym tylko w bieżącym roku brak wody pitnej przez minimum jeden miesiąc, może dotknąć nawet 3 miliardy ludzi.
Wody gruntowe na granicy wydolności
Jak wspomnieliśmy, spożycie wody stale wzrasta (w ujęciu statystycznym) na przestrzeni minionych 40 lat w tempie 1 proc. rocznie. To z pozoru niewiele, ale rośnie gospodarka, populacja i zmieniają się trendy konsumenckie. Jeśli nawet założyć, że dotychczasowa dynamika wzrostu nie ulegnie zmianie do roku 2050, to problemy z dostępem, a zwłaszcza jakością wody będą systematycznie narastać. Warto o tym pamiętać, że blisko połowa wody zużywanej w gospodarstwach domowych pochodzi ze źródeł podziemnych, a jedna czwarta zasila nawadnianie pól.
O ile w krajach o niskim dochodzie na głowę mieszkańca problem stanowią oczyszczalnie ścieków, to w krajach zamożnych, w tej liczbie silnie uprzemysłowionych, źródłem zanieczyszczenia wód gruntowych pozostaje rolnictwo. Co więcej, ponieważ na polu gospodarki wodnej operuje szereg podmiotów, a ich kompetencje nie tylko się nakładają, ale bywają sprzeczne z racji odmiennych zadań, jakie realizują, brak współdziałania, czy choćby tylko koordynacji sprawia, że lokalnie i globalnie uszczuplamy zasoby wody lub pogarsza się jej jakość. Poczynając od tak banalnej, zdawałoby się kwestii, jak nawadnianie pól, czy ochrona obszarów wodonośnych, zaopatrujących w wodę aglomeracje miejskie. W efekcie np. w Hiszpanii rolnicy na skalę masową wiercą nielegalnie studnie.
Lepiej późno…
Wedle konferencji debatującej do minionego piątku w Nowym Jorku nad raportem, dostęp do wody i urządzeń sanitarnych stanowi prawo człowieka. Szkoda tylko, że ONZ obchodzący od roku 2023 dzień 22 marca jako „Światowy Dzień Wody”, ostatni raz debatował o wodzie w roku 1977! Tymczasem nawet 10 proc. mieszkańców planety doświadcza wysokich bądź krytycznych niedoborów wody.
Dyskutując o inflacji, cenach pomidorów, papryki, a nawet pospolitej cebuli, zdajemy się zapominać, że bez wody ich uprawa jest ograniczona, a nawet niemożliwa. Cóż z tego, skoro zdaniem Richarda Connora, jednego z autorów raportu, w krajach rozwijających się, co w tym przypadku brzmi jak oksymoron, nawet 99 proc. ścieków trafia do środowiska bez filtrowania.
Trzydniowa konferencja pod przewodnictwem króla Holandii Wilhelma – Aleksandra i prezydenta Tadżykistanu Emomali Rahmona z udziałem reprezentantów 171 państw, z czego 100 w randze ministra, rekomendowała w konkluzjach poprawę zarządzania zasobami wodnymi, ochronę ekosystemów wodnych oraz zwiększenie ponownego jej wykorzystania i współpracę transgraniczną.
Ambitny cel sformułowany przez ONZ w horyzoncie roku 2030 to zapewnienie całej ludzkości dostępu do czystej wody pitnej oraz urządzeń sanitarnych. Szacunkowy koszt realizacji projektu to nie mniej niż 600 miliardów USD a wedle innych modeli nawet bilion dolarów amerykańskich. Jak bardzo to realne pokaże czas, ale już dzisiaj odnotowaliśmy spadek odnawialnych źródeł wody o 20 proc. na przestrzeni lat 2000-2018!
W tej sprawie Europa z 3 proc. udziałem wydaje się uprzywilejowana w porównaniu np. Z Ameryka Północną – spadek o 26 proc., Centralną Azją -30 proc., czy Afryką Subsaharyjska -41 proc. Tymczasem negocjacje klimatyczne, problem zaopatrzenia w wodę zupełnie ignorowały! Skoro przywołaliśmy szacunki w zakresie koniecznych nakładów finansowych na wodę, warto wiedzieć, że jej niedobór generuje spadek PKB nawet o 6 proc. i oddziałuje bezpośrednio na rolnictwo zdrowie, dochody, migracje a w perspektywie konflikty.
Cudze chwalicie… Także w Warszawie 22 marca w ramach Światowego Dnia Wody Komitet Gospodarki Wodnej przy Prezydium PAN wraz z Instytutem Geofizyki PAN zorganizowały konferencję poświęconą raportowi. Zaprezentowano na niej także potencjalne korzyści z synergii „małych działań w ramach retencji leśnej Polski”, rolę wody w pomocy humanitarnej i rozwojowej, a także obywatelskie badania rzek i kanałów w Polsce. Wnioski i rekomendacje znajdziecie Państwo na stronie internetowej IGF PAN, gdyż ich omówienie przekroczyłoby ramy tego opracowania.
Maciej Małek
Informacje z dnia: 26 marca
Medium
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Motoryzacja

UE dąży do większej samodzielności w dostępie do surowców krytycznych. Częściowo pozyska je z recyklingu baterii
Zgodnie z aktem o surowcach krytycznych władze unijne dążą do zwiększenia niezależności w zakresie ich dostaw od Chin i innych krajów trzecich. Do 2030 roku ze źródeł zewnętrznych ma pochodzić nie więcej niż 65 proc. rocznego zużycia każdego z surowców. Z kolei 25 proc. ma pochodzić z recyklingu. – Te cele nie są nadambitne, bo recykling to relatywnie młoda część gospodarki, więc legislacja, która narzuca te poziomy odzysku i recyklingu to jedno, a realia to drugie – mówi Paweł Jarski, prezes zarządu Elemental Holding. Podkreśla jednak, że Europa ma duży potencjał w zwiększeniu odzysku i przetwarzania cennych surowców
Konsument
Konsumenci doceniają działania firm na rzecz środowiska i społeczeństwa. Dla przedsiębiorstw to szansa na rozwój

Zrównoważony rozwój staje się coraz ważniejszym elementem strategii biznesowych firm. Podmioty wdrażające długofalową strategię ESG mogą liczyć na korzyści finansowe, większe zainteresowanie inwestorów oraz poprawę klimatu i społecznej akceptacji. Spółki i przedsiębiorcy, którzy realizują inwestycje zgodnie z najwyższymi standardami środowiskowymi i społecznymi otrzymali Diamenty Zrównoważonej Gospodarki podczas konferencji Sustainable Economy Summit.
Edukacja
Poziom kompetencji cyfrowych Polaków na bardzo niskim poziomie. Spowalnia to cyfryzację gospodarki i firm

Na tle mieszkańców innych państw UE poziom kompetencji cyfrowych Polaków utrzymuje się na bardzo niskim poziomie – wynika z ostatnich danych Eurostat. Niecała połowa deklaruje posiadanie przynajmniej podstawowych umiejętności cyfrowych, a 20 proc. – więcej niż podstawowe. Staje to na drodze do cyfryzacji gospodarki i zwiększenia produktywności przedsiębiorstw.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.