Apel do polskiego rządu i propozycja przyłączenia do planu ratowania gospodarki

Aktualne dane statystyczne GUS i oceny stanu polskiej gospodarki przez banki i agencje ratingowe jednoznacznie wskazują, że gospodarka już hamuje i czeka nas kryzys. Na jaką skalę? Tu pisane są różne scenariusze. Brakuje jeszcze jednego – jak podtrzymać gospodarcze życie kraju, ochronić miejsca pracy, a nawet dać impuls do rozwoju w nowych branżach. Czy jest na to sposób?

W czwartek, 28 maja 2020 do premiera rządu RP Mateusza Morawieckiego, wicepremier Jadwigi Emilewicz i Ministra Klimatu, Michała Kurtyki został skierowany list wielosektorowej grupy ekspertów z dziedziny efektywności energetycznej, w tym przedstawicieli szeroko pojętej branży budowalnej oraz organizacji społecznych, zaniepokojonych spowolnieniem gospodarczym i prognozami przyszłości. List ten wskazuje na wielowymiarowe korzyści z wspartej instrumentami finansowymi i działaniami rządu termomodernizacji na skalę całego kraju.

To właśnie termomodernizacja budynków obok bezpośredniego wpływu na wzrost inwestycji budowlanych w całej Polsce, wpływa również na szeroko pojęty dobrobyt, zdrowie obywateli oraz stanowi podstawę dla rozwoju nowoczesnej, innowacyjnej energetyki. Działania termomodernizacyjne są motorem dla tworzenia i utrzymania lokalnych miejsc pracy, obniżania rachunków za ogrzewanie, przy jednoczesnej poprawie jakości powietrza i wypełniania przez Polskę zobowiązań unijnych związanych z poziomem efektywności energetycznej, emisji CO2 czy udziału OZE.

- Termomodernizacja i jej wielowymiarowe korzyści to bardzo aktualny temat w naszym kraju. Nowe narzędzia finansowe z zakresu termomodernizacji i remontów, przede wszystkim w ramach rządowego programu „Czyste Powietrze”, są jasnym potwierdzeniem jak istotny z punktu widzenia rozwoju gospodarki jest obszar związany z efektywnością energetyczną budynków. Wpływ na miejsca pracy, komfort mieszkania, rachunki gospodarstw domowych, inwestycje, bezpieczeństwo energetyczne kraju, czy też samo wypełnianie zobowiązań z zakresu ochrony środowiska, potwierdzają tylko to, jak efektywna może być szeroka i wsparta instrumentami finansowymi kompleksowa termomodernizacja budynków. To w sytuacji kryzysu wywołanego pandemią może być naszą ostatnią deską ratunku, przed długą i trudną recesją. Termomodernizujmy budynki, by odbudować polską gospodarkę – mówi Andrzej Kielar, Prezes ROCKWOOL Polska, jeden z sygnatariuszy listu.

Obecnie polski rząd skupiony jest na doraźnych działaniach, które mają osłabić ekonomiczne skutki pandemii. Kolejne „Tarcze” dają wsparcie polskim firmom, ale obliczone ono jest na „tu i teraz”, a już dziś potrzebna jest wizja mechanizmów, które pomogą przeżyć przez kolejne miesiące i lata. Jednym z najszybciej dostępnych, sprawdzonych, a ostatnio dyskutowanych rozwiązań również na poziomie Unii Europejskiej jest właśnie termomodernizacja budynków. Pozwoli ona stworzyć nawet 100.000 nowych miejsc pracy (według Instytutu Badań Strukturalnych) i spowodować średni spadek stopy bezrobocia o około 0,4% rocznie. A to tylko wierzchołek góry korzyści, jakie w długiej perspektywie przynosi kompleksowa, uwzględniająca różne obszary gospodarki  i narzędzia finansowe, termomodernizacja.

Już dziś widzimy przesłanki potwierdzające pozytywne skutki termomodernizacji. Przykładem tego może być rządowy program Czyste Powietrze, który nie tylko ma za zadanie obniżyć emisję smogu, ale również w konsekwencji zmniejszyć ubóstwo energetyczne, poprawić bezpieczeństwo energetyczne kraju i przede wszystkim zapewnić komfort mieszkania w zdrowych i ciepłych budynkach wszystkich obywateli. Sam program ma na celu zmodernizowanie ponad 3 milionów budynków. Gdyby rozwinąć te działania, poszerzyć ich zakres jak i wesprzeć aktywniej dodatkowymi instrumentami finansowymi, możemy stać się po raz kolejny zieloną wyspą na tle Europy.

Warto również zaznaczyć, że temat renowacji jest jednym z głównych obszarów i sposobów rozwiązań kryzysu wynikającego z pandemii COVID-19 na poziomie Unii Europejskiej. W dyskusjach tych mówi się o dużych instrumentach finansowania tzw. Green Deal, które wprost przełożyć się może na poprawę życia i wyjścia z kryzysu wszystkich gospodarek w Europie, dzięki właśnie termomodernizacji. Unia przeznacza na te działania 750 mld euro.

Jakie jest spojrzenie na program termomodernizacji innego sygnatariusza apelu? W obszarze efektywności budynków mamy ogromne potrzeby i zaległości. Nowa propozycja unijnego budżetu stwarza nam jednak szansę na prawdziwy skok cywilizacyjny – wskazuje Joanna Furmaga ze Związku Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć. Termomodernizacja budynków mieszkalnych została wskazana jako jeden z filarów Europejskiego Zielonego Ładu i zwiększonego ponad pięciokrotnie Funduszu Sprawiedliwej Transformacji – dodaje.

O wielowymiarowym wpływie termomodernizacji na nasza gospodarkę mówią między innymi raporty w ramach kampanii „Szóste paliwo”, realizowanej przez ROCKWOOL Polska. Dzięki odpowiednio przeprowadzonej termomodernizacji (najpierw ograniczenie strat ciepła, a następnie inwestycje w systemy grzewcze i systemy wykorzystujące OZE) możemy nie tylko podnieść komfort mieszkania, uzyskać niższe rachunki za ogrzewanie (jakże istotne z punktu widzenia społeczeństwa w okresie kryzysu), czystsze i zdrowsze powietrze, a także doprowadzić do powstawania lokalnych miejsc pracy, wzrostu koniunktury na lokalnych rynkach i wiele, wiele innych korzyści pośrednich. To w perspektywie spadku zatrudnienia, mniejszych zarobków może być istotne dla zachowania wzrostu gospodarczego.

Nie czekając na załamanie ekonomiczne w kraju, organizacje biznesowe i sektorowe już dziś zwróciły się do rządzących o właśnie takie kroki i debatę na temat tego, jak termomodernizacja budynków pozwoli Polsce wyjść z nadchodzącego kryzysu. To są już sprawdzone w innych państwach mechanizmy pobudzania do życia gospodarki. W Niemczech wsparcie dla termomodernizacji istniejących obiektów i budowy budynków pasywnych pozwoliło na stworzenie 340 tys. miejsc pracy, a 1,4 mld EUR przeznaczonych na wsparcie programu efektywności energetycznej przyniosło korzyści dla budżetu szacowane na 7,2 mld EUR (źródło danych: „Mapa modernizacji budynków: mapa drogowa 2050”). Doświadczenia innych krajów i wyliczenia zysków przekonują do tego, że warto sięgać po takie rozwiązania.

Treść listu do premiera: www.rockwool.pl; www.6paliwo.pl.

Więcej o wpływie termomodernizacji na polską gospodarkę - opinie ekspertów, badania, dane: www.6paliwo.pl.