Co dalej z polskimi fundacjami rodzinnymi?

19 maja odbyło się spotkanie środowiska firm rodzinnych w sprawie ustawy o fundacjach rodzinnych. Z inicjatywy Prezesa NOWA ELEKTRO Sp. z o.o. Mariana Nowaka i Instytutu Biznesu Rodzinnego, przedsiębiorcy z polskich firm rodzinnych wraz z instytucjami, stowarzyszeniami i przedstawicielami Rządu spotkali się w Sejmie, aby mieć wpływ na dalsze procedowanie i przyśpieszanie prac nad regulacjami prawnymi.

Obecnie firmy rodzinne generują ok. 18% polskiego PKB, a w najbliższych latach ok. 57% z nich będzie przechodziło sukcesję, jednak zaledwie 8% sukcesorów chce przejąć w przyszłości rodzinny biznes po rodzicach. W sytuacji, gdy nie ma sukcesora lub gdy członkowie rodziny nie mogą dojść do porozumienia w kwestiach majątkowych, zdarza się, że wśród właścicieli zapada decyzji o sprzedaży firmy, niejednokrotnie przedsiębiorstwu zagranicznemu. Zwiększeniem szansy na udaną sukcesję oraz utrzymanie kapitału firm rodzinnych w Polsce byłyby odpowiednie regulacje prawne, które w formie fundacji rodzinnych umożliwiałyby pogodzenie interesów sfery biznesowej i sfery rodzinnej na podstawie zasad, które obowiązywałyby zarówno w organizacji jak i w rodzinie.

W Polsce od kilku lat trwa debata na temat konieczności utworzenia właściwych regulacji prawnych. Trwają również prace nad projektem ustawy. Pierwsza wersja projektu została poddana pod dyskusję i w wyniku przeprowadzonych konsultacji w październiku 2021 roku powstała nowa wersja, uwzględniająca poprawki.

Wejście w życie ustawy było zaplanowane na 1 stycznia 2022, by zostać przesunięte na czerwiec 2022, jednak wiadomo już, że nie dojdzie ono do skutku w tym terminie, ze względu na brak porozumienia w kilku punktach projektu, m.in. w kwestiach podatkowych.

Firmy rodzinne generują znaczną część PKB i potrzebują dobrych ram prawnych, (a model opodatkowania nie może pogarszać zasad obecnie obowiązujących, bo inaczej nowa instytucja prawna może stać się "martwym prawem") – podkreślał na spotkaniu radca prawny Michał Gniatkowski, który wraz z Szymonem Trzebiatowskim i Agatą Szymczak, reprezentował Instytut Biznesu Rodzinnego.

W spotkaniu pod przewodnictwem posła Bartłomieja Wróblewskiego uczestniczyli przedsiębiorcy z największych polskich firm rodzinnych, m.in. Dr Irena Eris, LARS, NOWA ELEKTRO Sp. z o.o., Towarzystwo Inwestycyjne BTA, Strus Wear, a także przedstawiciele instytucji i organizacji aktywnie działających na rzecz firm rodzinnych, m.in. FBN Poland, Inicjatywy Firm Rodzinnych, Izby Polskich Przedsiębiorców, PwC Polska, Kancelarii Ożóg Tomczykowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

Podczas spotkania przedsiębiorcy wskazali, dlaczego wprowadzenie regulacji prawnych w zakresie fundacji rodzinnych jest tak ważne dla polskich firm. Omówiono również na jakim etapie jest obecnie projekt ustawy i jakie są sporne kwestie, które powodują, że ustawa jeszcze nie weszła w życie. Obecna na spotkaniu Wiceminister Rozwoju i Technologii zadeklarowała termin, do którego prace nad ustawą zostaną zakończone i nowe regulacje prawne zaczną obowiązywać.

Polscy przedsiębiorcy i środowiska, działające na rzecz firm rodzinnych z uwagą śledzą prace nad ustawą o fundacji rodzinnej i biorą w nich czynny udział, ponieważ aktualnie w Polsce brakuje dobrych regulacji prawnych, które umożliwiałyby właścicielom firm rodzinnych zabezpieczenie firm na przyszłość. Obecnie polscy przedsiębiorcy wykorzystują zwykle różnego rodzaju rozwiązania holdingowe, fundusze inwestycyjne zamknięte, a nawet zakładają fundacje rodzinne za granicą. Wprowadzenie fundacji rodzinnej w polskim prawodawstwie z pewnością umożliwi utrzymanie polskiego kapitału w kraju, co obecni na czwartkowym przedsiębiorcy spotkaniu z całą mocą podkreślali.

Instytut Biznesu Rodzinnego to centrum wiedzy o Firmach Rodzinnych w Polsce i za granicą. Wiodącą misją działań Instytutu jest profesjonalizacja polskich przedsiębiorstw rodzinnych poprzez doradztwo w zakresie procesu sukcesji, strategii międzypokoleniowych i Konstytucji Firm Rodzinnych, szerzenie wiedzy, dobrych praktyk, prowadzenie i publikowanie wyników badań naukowych oraz wymiana doświadczeń krajowych i zagranicznych. Każdego roku Instytut organizuje szereg wydarzeń́ dedykowanych firmom rodzinnym, które zawsze są unikatową platformą wymiany doświadczeń́ i okazją do nawiązania bezcennych relacji biznesowych.