CSRD wkracza do Polski - co to oznacza dla polskich przedsiębiorstw?

Autor tekstu: Jan Grelewski, ekspert ds. ESG w firmie JWA

ZDJĘCIA: https://wetransfer.com/downloads/fd4be292718be8cd0e57da5097631c0a20231129080359/8a4f96b7f47740e6d3e8c3a189f450ec20231129080421/175151

Unijne regulacje dotyczące obowiązkowego raportowania ESG wchodzą w życie - najpierw duże spółki.

W listopadzie 2022 roku Parlament Europejski zagłosował za przyjęciem, Dyrektywy o Raportowaniu w Zakresie Zrównoważonego Rozwoju (CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive). Głównym celem CSRD jest zwiększenie przepływu gospodarczego w kierunku bardziej zrównoważonych modeli biznesowych w całej Unii Europejskiej i wymaga od firm dzielenia się informacjami na temat sposobu monitorowania i zarządzania kwestiami społecznymi i środowiskowymi.

Obecnie obowiązująca dyrektywa NFRD (Non-Financial Reporting Directive) dotyczy tylko 11 600 przedsiębiorstw, podczas gdy CSRD wymaga raportów zrównoważonego rozwoju od prawie 50 000 przedsiębiorstw w Unii Europejskiej - co oznacza, że CSRD dotyczy prawie trzech czwartych wszystkich przedsiębiorstw w Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Czy w praktyce oznacza to, że wkrótce firmy w Polsce będą musiały raportować dane związane z emisyjnością swoich budynków?

Według założeń Dyrektywy, obowiązek raportowania będzie stopniowo obejmował kolejne grupy przedsiębiorstw.

Według szacunków nawet 3,8 tys. spółek w Polsce zostanie objętych obowiązkiem raportowania według CSRD. Konsekwencje wdrożenia nowych przepisów odczuje również sektor MŚP. Przedsiębiorstwa objęte obowiązkiem raportowania będą wymagały od swoich dostawców informacji dotyczących ESG np. jakie materiały zostały wykorzystane, jaki ślad węglowy wiąże się z wykonaniem danych działań oraz czy firma wdroży zasady związane ze zrównoważonym rozwojem.

Zobowiązane przez Dyrektywę firmy będą musiały ujawnić informacje zarówno o tym, jak czynniki środowiskowe, wpływają na ich działalność, jak i o tym, jak ich model biznesowy wpływa na czynniki związane ze zrównoważonym rozwojem. 

Sprawozdanie powinny zawierać informacje na temat czynników środowiskowych, społecznych, dotyczących praw człowieka oraz zarządzania. Czynniki środowiskowe obejmują nie tylko same emisje związane z działalnością przedsiębiorstwa  (zakresy 1, 2 i 3 emisji gazów cieplarnianych), ale także zasoby wodne/morskie, gospodarkę cyrkularną, zapobieganie zanieczyszczeniom i promowanie różnorodności biologicznej.

Dokładne wymogi dotyczące ujawniania informacji są opracowywane dla Komisji Europejskiej przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG), która pod koniec listopada 2022 r. opublikowała wstępny projekt pierwszego zestawu standardów do rozważenia przez Komisję.

Czy niektóre firmy już zaczynają prowadzić tego typu działalność w Polsce?

Coraz więcej firm wdraża działania z zakresu ESG bądź przygotowuje strategię na kolejne lata w oparciu o ESG. Obecnie głównie są to spółki objęte obowiązkiem raportowania niefinansowego, ze względu na to, że do tej pory wytyczne odnośnie raportowania ESG nie były dość precyzyjne, skala oraz konkretne działania podjęte przez wspomniane przedsiębiorstwa mogą się znacznie różnić pomiędzy sobą. Nadchodzące wdrożenie wymogów sprawozdawczości niefinansowej nie tylko ujednolica sposób raportowania ESG jak i również znacznie poszerza grupę firm, która będzie objęta tym obowiązkiem. 

Jak duża jest obecnie skala takich działań?

Obecnie skala raportowania ESG w branży nieruchomości jest bardzo zróżnicowana. Niektóre firmy z branży nieruchomości przejęły rolę lidera w raportowaniu i stosują rozbudowane, szczegółowe i regularne praktyki raportowania ESG. Jednak wiele innych ma ograniczoną sprawozdawczość, z ograniczonymi danymi i przejrzystością stosowanych praktyk.

W ostatnim czasie obserwujemy wyraźny trend integracji czynników ESG ze strategiami biznesowymi. Firmy coraz częściej w sposób ustrukturyzowane podchodzą do ograniczenia śladu węglowego budynków, zbadania ich zgodności z polityką klimatyczną czy możliwości osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Ogólnie rzecz biorąc, raportowanie ESG w branży nieruchomości jest wciąż w początkowej fazie rozwoju i nadchodzące lata pokażą, jak głęboko konieczność raportowania wpływu na czynniki środowiskowe przełoży się na transformację gospodarki i sektora nieruchomości w stronę neutralności klimatycznej.

Jak może to wyglądać w najbliższej przyszłości?

W kolejnych latach liczba firm zobowiązanych do raportowania niefinansowego znacząco wzrośnie. Małe firmy, będące częścią łańcucha dostaw przedsiębiorstw raportujących, również będą pośrednio zobowiązane do podjęcia działań z zakresu zbierania danych i wdrażania zasad z zakresu ESG. Ponadto, obecnie obserwuje się coraz większe zainteresowanie konsumentów tym, jak dana firma wpływa na środowisko i społeczeństwo.

Obserwacje przedstawione powyżej oraz szereg innych czynników wskazują, że intensywność podejmowania działań z zakresu raportowania oraz wdrażania ESG wzrośnie.

W kontekście obecnych zmian firmy z branży nieruchomości powinny rozważyć, w jaki sposób ESG, w tym redukcja emisji CO2, może zostać trwale włączona do ich ogólnej strategii biznesowej i procesów decyzyjnych. Obejmuje to uwzględnienie czynników ESG w decyzjach dotyczących inwestycji i zarządzania aktywami, a także w działalności operacyjnej i zaangażowaniu najemców.

Strategie oraz konkretne działania z zakresu ESG będą podejmowane nie tylko przez firmy objęte takim obowiązkiem, ale również przez mniejsze przedsiębiorstwa będące częścią łańcucha dostaw.

Ujednolicenie sposobu raportowania ESG może przyczynić się do ograniczenia podejmowania działań z pobudek wizerunkowych na rzecz rzeczywistych działań wpływających na środowisko oraz społeczeństwo.