DEREGULACJa PRAWA GOSPODARCZEGO STANOWISKO ZP BCC

Ministerstwo Rozwoju i Technologii prowadzi konsultacje projektu nowelizacji ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego. Związek Pracodawców BCC przygotował uwagi oraz propozycje dalszych uproszczeń zapisów zawartych w Projekcie.

ZPP BCC co do zasady, pozytywnie ocenia treść konsultowanego projektu ustawy, której celem jest zmniejszenie obciążeń regulacyjnych w wybranych obszarach działalności gospodarczej. Jednocześnie eksperci BCC zgłaszają szereg uwag mających na celu doprecyzowanie zaproponowanych w Projekcie zapisów. Uwagi dotyczą w szczególności zmian proponowanych w ustawie prawo przedsiębiorców (procedury kontrolne), kodeksie postępowania cywilnego, oraz w wybranych ulgach podatkowych i procedurach zamówień publicznych.

Prewencyjne wszczynanie kontroli godzi w zasadę konstytucyjną domniemania niewinności.

W odniesieniu do zmiany procedur kontrolnych zawartych w ustawie prawo przedsiębiorców, BCC zwraca uwagę, iż organ kontroli lub organ nadrzędny po dokonaniu bliżej nieokreślonej analizy, arbitralnie będzie dokonywał przypisania przedsiębiorcy do danej kategorii ryzyka. 

- Ustawa nie określa przesłanek, po spełnieniu których będzie mogło nastąpić przypisanie do danej kategorii. Ustawa nie określa także procedury odwoławczej. Swoboda działania organów w tym zakresie wydaje się zbyt duża ani nie podlega kontroli niezawisłego sądu. Brakuje w projekcie ustawy rewizji zapisów wskazujących sytuacje, gdy organ może przystąpić do kontroli ad hoc - bez wcześniejszego zawiadomienia - podkreśla Witold Michałek  ekspert BCC ds. gospodarki, legislacji i lobbingu, minister ds. procesu stanowienia prawa Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC.

- Przede wszystkim chodzi o możliwość wszczęcia kontroli w sytuacji, gdy zdaniem organu przeprowadzenie kontroli, jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa, w tym skarbowego lub wykroczenia. Jakkolwiek w sytuacji, gdy doszło do popełnienia przestępstwa i ten fakt jest należycie udokumentowany przez organy państwa, wszczęcie kontroli bez wcześniejszego zawiadomienia jest uzasadnione, jednak wszczęcie kontroli bez zapowiedzi w celu przeciwdziałania popełnienia przestępstwa, a zatem w sytuacji, gdy przestępstwa jeszcze nie udowodniono, a być może nawet go nie popełniono, zdecydowanie uzasadnione nie jest. Prewencyjne wszczynanie kontroli godzi zatem w zasadę konstytucyjną domniemania niewinności. - dodaje ekspert.

 Zmiana zapisu, iż czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy  w jednym roku kalendarzowym, nie może przekraczać w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 6 dni roboczych, zamiast dotychczasowych 12 dni roboczych, nie spowoduje realnej poprawy sytuacji przedsiębiorców w relacji z organami państwa, jak również w praktyce niw wpłynie na skrócenia czasu samej trwania kontroli. Dodatkowo, nie wydaje się uzasadniona możliwość przekraczania liczby dopuszczalnych ustawą dni kontroli w przypadku wykroczeń, gdzie społeczna szkodliwość czynów tego rodzaju jest zdecydowanie mniejsza aniżeli w przypadku przestępstw - zwraca uwagę  Witold Michałek.

W odniesieniu do proponowanych zmian w KPC, eksperci BCC zwracają uwagę, że nowelizacja zawiera m.in. zapis, iż sąd obligatoryjnie skieruje sprawę do mediacji lub na spotkanie informacyjne, jeżeli w pozwie brak będzie informacji czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku, gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia. 

Potrzebne jest całościowe spojrzenie na system wymiaru sprawiedliwości oraz jego gruntowna reforma

Witold Michałek potwierdza, że - BCC jest zwolennikiem mediacji, jednak mediacji dobrowolnej, na którą obie strony wcześniej wyraźnie wyrażają zgodę oraz mediacji, gdzie są jakiekolwiek szanse na zawarcie porozumienia tj. strony choćby wstępnie deklarują wolę ustępstw. Przedmiotowy zapis niestety w większości przypadków wydłuży drogę przedsiębiorcy do sądu, być może spowoduje dodatkowe koszty, a finalnie sprawa i tak trafi do sądu, gdzie będzie rozstrzygana przez wiele miesięcy, a nawet lat. Potrzebne jest zatem całościowe spojrzenie na system wymiaru sprawiedliwości oraz jego gruntowna reforma. Przedmiotowe zmiany próbują tymczasem - poprzez przymusowe skierowanie na mediację z powodu niedopełnienia jakiegoś formalizmu - przerzucić na przedsiębiorców problemy wymiaru sprawiedliwości, które to problemy powinno rozwiązać samo państwo. 

Podatnicy rezygnuje z ulgi

W odniesieniu do zmiany w ulgach podatkowych na B+R, zdaniem ekspertów BCC konieczne jest dokończenie prac nad projektem objaśnień Ministra Finansów z dnia 25 września 2024 r. w zakresie przepisów dotyczących tzw. ulgi na ekspansję (ulgi prowzrostowej). 

- Wydanie „Projektu objaśnień” spowodowało diametralną negatywną zmianę w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS w zakresie zasad rozliczania ulgi B+R, powodując, że ulga ta jest w praktyce nieopłacalna do stosowania (np. konieczność powiązania kosztów kwalifikowanych z przychodami ze sprzedaży konkretnych produktów, brak możliwości rozliczenia wynagrodzeń osób zajmujących się działaniami promocyjno-informacyjnymi, brak jasnych zasad kalkulacji wzrostu przychodów ze sprzedaży produktów). Przed wydaniem „Projektu objaśnień” stanowisko Dyrektora KIS było w tym zakresie zupełnie odmienne i sprzyjało podatnikom. W nowej sytuacji podatnicy rezygnują z ulgi z obawy na brak jasnej linii interpretacyjnej - zauważa Witold Michałek.

Dobry kierunek zamówień publicznych

- Propozycje dotyczące uproszczenia procedur zamówień publicznych idą w dobrym kierunku. Jednak np. wprowadzenie obowiązku wnoszenia przez zamawiającego odpowiedzi na odwołania (art. 521 PZP) może się okazać wymaganiem zbyt daleko idącym i nadmiernie uciążliwym dla zamawiających, którzy prowadzą bardzo dużo postępowań w trybie PZP.  Należy mieć na uwadze, że składanie odwołań przez wykonawców, których oferta nie została wybrana przez zamawiającego jako najkorzystniejsza, jest praktyką powszechną. Zatem konieczność składania odpowiedzi na odwołanie w każdej sprawie nakłada kolejne niepotrzebne obciążenie na zamawiających i może przyczynić się do wydłużenia terminów rozstrzygnięcia sprawy. BCC postuluje, aby złożenie odpowiedzi na odwołanie przez zamawiającego, tak jak dotychczas, miało charakter fakultatywny. - podkreśla ekspert.

-------------------------------

Kontakt:

Agencja Open Minded Group pr@openmindedgroup.pl

Renata Stefanowska (BCC): renata.stefanowska@bcc.pl