Miliony litrów wody codziennie wyciekają z polskich wodociągów

Woda jest naszym wspólnym dobrem, którego niedostatek z każdym rokiem odczuwamy coraz mocniej. Rozsądne gospodarowanie wodą pitną przez konsumentów to temat, o którym wiele się mówi. To prawda, że znaczenie mają nie tylko nasze codzienne nawyki i tak prozaiczne czynności, jak zakręcanie wody podczas mycia zębów czy naprawa cieknących kranów. Równie ważne jest jednak zapobieganie nieszczelnościom infrastruktur i wynikającym z nich stratom wody podczas jej przesyłu.

Jak wykazał audyt Smartball®, tylko w przypadku 15-kilometrowego odcinka magistrali w Poznaniu, z powodu nieszczelności i wycieków, straty wody wynoszą rocznie aż ok. 750 tys. metrów sześciennych. Taka ilość wody mogłaby wypełnić aż 214 basenów olimpijskich! W warunkach domowych, wyciek można łatwo zlokalizować i naprawić. W przypadku rozbudowanych i wiekowych miejskich sieci wodociągowych, sprawa jest zdecydowanie bardziej skomplikowana. Dlatego niezbędne są audyty oraz skuteczniejsze opomiarowanie sieci, które pozwolą wyeliminować nieszczelności zanim przerodzą się one w awarie.

– Rozwój technologii pozwala w znaczący sposób zmniejszyć ilość wody niedochodowej i wykrywać nieszczelności. Dostępne obecnie na rynku rozwiązania umożliwiają detekcję tak niewielkich przepływów, jakie przy zastosowaniu dotychczasowych mierników były niewykrywalne, niemierzone i nierozliczane. Teraz możemy zlokalizować problem spowodowany np. wyciekami po stronie odbiorców wody, awariami rurociągu lub celową kradzieżą. Przykładowo zastosowanie do opomiarowania sieci wodociągowych innowacyjnych, inteligentnych wodomierzy statycznych Cordonel® z nieznanym dotychczas szerokim zakresem pomiarowym R1000, umożliwia rejestrację przecieków już od 12 l/h. Co więcej, stany alarmowe możemy zapamiętać i w przypadku komunikacji stacjonarnej, natychmiast przekazać do centrum dystrybucji dostawcy wody – mówi Piotr Lewandowski, Dyrektor Zarządzający, Sensus Polska (Grupa Xylem).

Inwestycje i audyty

Z roku na rok długość sieci wodociągowej rozdzielczej w Polsce rośnie – mamy aktualnie do czynienia z ponad 310 tys. km[1] instalacji, co jednocześnie wiąże się z coraz większymi problemami z diagnostyką rurociągów. Awarie sieci wodociągowych w Polsce zdarzają się coraz częściej, a ich powodem jest przestarzała infrastruktura, która nawet od kilkudziesięciu lat nie była wymieniana. Stan głównych sieci wodociągowych nadal w wielu miastach nie jest dostatecznie kontrolowany, a jeden mały wyciek spowodowany nieszczelnością, może przyczynić się do katastrofalnych strat finansowych.

Jak podaje Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, przez ostatnie 15 lat polskie samorządy zainwestowały w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną ponad 60 mld zł. Środki te pochodziły głównie z dofinansowań unijnych i innych funduszy pomocowych i pozwoliły na m.in. polepszenie parametrów czystości wody przeznaczonej do picia czy zapewnienie nowych, dodatkowych ujęć wody. Fundusze te wsparły również zastosowanie nowoczesnych, innowacyjnych rozwiązań, które pozwoliły rozpocząć transformację jakościową w zarządzaniu wodociągami. Wiele jest przed nami.

Są jednak polskie miasta, jak wspomniany Poznań, który tego typu audyty sieci ma już za sobą. – Innowacyjną, nowoczesną technologią wykorzystywaną obecnie do wykrywania wszelkich nieszczelności, nawet w długich odcinkach sieci, jest Smartball®. Dzięki temu, że tę niewielką “inteligentną piłkę” łatwo można wprowadzić do rurociągu, badania sieci możliwe są w czasie jego użytkowania. Nie generuje to uciążliwości dla odbiorców. Smartball® to metoda przełomowa i bardzo precyzyjna, dlatego audyty przy jej użyciu wykonały już również takie miasta, jak Wrocław, Łodź czy Kraków. Dane uzyskane podczas badań pozwoliły dokładnie zlokalizować miejsce wycieku i rozwiązać problem zanim stanie się poważną usterką – dodaje Łukasz Wójcik,  Dyrektor Segmentu Serwis, Xylem Water Solutions Polska.

Podczas ostatnich upalnych lat, włodarze ponad 300 gmin apelowali o wstrzemięźliwe korzystanie z kranówki i niepodlewanie trawników. W kilku miejscowościach wystąpiły nawet czasowe ograniczenia w dostawach wody, co sprawiło że na ulicach pojawiły się beczkowozy, a woda była racjonowana. Zapobieganie stratom wody „u źródeł” to jeden z pierwszych kroków na rzecz zrównoważonej, korzystnej gospodarki wodnej w Polsce.

[1] Dane GUS, 2019 r.