Rosnące tempo wzrostu produkcji budowlanej w Rosji przyspieszy w 2021 r.

Najnowszy raport PMR, zatytułowany "Sektor budowlany w Rosji H1 2021. Prognozy rozwoju na lata 2021-2026", wskazuje, że w latach 2014-2017 rosyjski przemysł budowlany co roku wykazywał ujemne tempo wzrostu produkcji budowlanej, odnotowując skumulowany spadek o 9,1% w omawianym okresie. Niemniej jednak, trend wzrostowy pojawił się ponownie w 2018 roku i utrzymał się w latach 2019 i 2020, z kolejną pozytywną prognozą na rok 2021. Rosyjska produkcja budowlana odnotowała zaskakujący wzrost w 2020 roku, pomimo powszechnego wpływu pandemii COVID-19. Oficjalne dane wskazują, że rosyjska produkcja budowlana wzrosła o 0,1% w ubiegłym roku, po wzroście o 2,1% w 2019 r. i 6,3% skoku w 2018 r. Co więcej, na rok 2021 prognozowany jest wzrost o ponad 2%. 

Słaba dynamika aktywności budowlanej odnotowywana w Rosji w ostatnich latach może być również wynikiem:

• stłumionego wzrostu gospodarczego w ostatnich latach. W latach 2013-2019 PKB Rosji wzrósł ogółem tylko o 7,5%, po znacznym wsparciu uzyskanym w 2018 r. przez wzrost o 2,8%. Również w 2019 roku PKB kraju wzrósł tylko o 2,0%. Jednak w 2020 roku PKB Rosji skurczył się o 3,0%, w przeważającej mierze z powodu wpływu pandemii COVID-19, co spowodowało skumulowany wzrost PKB o zaledwie 4,2% w latach 2013-2020.Co więcej, nie oczekuje się znaczącego odbicia PKB w 2021 r., zatem na ten rok prognozujemy wzrost jedynie o ok. 3,4%.
• znacznego zmniejszenia siły nabywczej ludności, przy spadku realnego dochodu rozporządzalnego co roku w latach 2014-2017. Wartość ta zmniejszyła się o 3,0% w 2020 r., po 7,1% skumulowanej redukcji w latach 2014-2019, i odbije się o nie więcej niż 2,5% w 2021 r. Jednak spadek realnego dochodu rozporządzalnego o 3,0% w 2020 r. oznacza łączny spadek o 9,9% w latach 2014-2020.

W 2020 roku, znaczny oficjalny wzrost produkcji budowlanej w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym był napędzany głównie przez realizację wielu projektów infrastrukturalnych związanych z ropą i gazem, w szczególności przez budowę zakładu Novatek's Arctic LNG-2. W obwodzie moskiewskim wzrost ten był przede wszystkim efektem budowy Centralnej Obwodnicy Moskwy. Również w Obwodzie Amurskim wzrost o 11% był napędzany budową Amurskiego Zakładu Przetwarzania Gazu Gazpromu w pobliżu miasta Swobodny, który stanie się jednym z największych zakładów przetwórstwa gazu na świecie oraz budową kompleksu chemicznego gazu Sibur.

Ponadto Rosstat podał, że ogólna produkcja budowlana w Rosji w okresie styczeń-maj 2021 r. wzrosła realnie o 3,5% rok do roku, przy czym dodatni wzrost odnotowano w pięciu z ośmiu okręgów federalnych (OF) Rosji. Według Rosstatu, w okresie styczeń-maj 2021 r. łączna wartość produkcji budowlanej zarejestrowanej w kraju wyniosła 3029 mld RUB (33,7 mld euro).

Wzrost o 3,5% w ciągu pierwszych pięciu miesięcy roku został osiągnięty w największym stopniu dzięki imponującemu wynikowi Centralnego OF, na który przypadło 29% krajowej produkcji budowlanej w omawianym okresie. Centralny OF, który tradycyjnie jest największym rynkiem budowlanym wśród innych rosyjskich OF, odnotował wzrost produkcji budowlanej w okresie styczeń-maj 2021 r. o 15,5% r/r, głównie dzięki 37,4% wzrostowi r/r, jak podano oficjalnie dla samej Moskwy. Rosstat podał, że Moskwa stanowiła 49,8% produkcji budowlanej Centralnego OF w okresie styczeń-maj 2021 roku.

Wskaźnik zaufania w branży budowlanej w II kwartale 2021 roku znacznie wzrósł i poprawił się w stosunku do wartości opublikowanej w poprzednim kwartale o 3 punkty procentowe. Ponadto w II kwartale 2021 r. wskaźnik ten był o ponad 8 p.p. wyższy w porównaniu z wartością odnotowaną w analogicznym kwartale rok wcześniej (-12% w II kwartale 2021 r. w porównaniu z -20,5% w II kwartale 2020 r.), kiedy to wynik został podany tuż po ogłoszeniu przez WHO epidemii COVID-19 jako globalnej pandemii.

Ponadto do maja 2021 r. udział przeterminowanych płatności w całkowitej wartości zadłużenia z tytułu kredytów korporacyjnych pozostających w systemie bankowym spadł do 5,9%, najniższego poziomu od lutego 2015 r., oraz do 1,1% w przypadku kredytów hipotecznych. Udział przeterminowanych kredytów korporacyjnych w stosunku do całości niespłaconych kredytów korporacyjnych w Rosji wynosił w styczniu 2014 roku 4,3%. Jednak w lutym 2020 roku, przed wybuchem epidemii koronawirusa, wskaźnik ten obliczono na 7,2%. Niemniej jednak, niespodziewanie, wskaźnik ten uległ stopniowemu obniżeniu do 6,4% na koniec 2020 r. i dalej do 6,1% na koniec I kwartału 2021 r. Znacznie gorzej wygląda natomiast sytuacja w budownictwie, gdzie przeterminowane kredyty stanowią 16,1% łącznej wartości zaległych zobowiązań firm budowlanych na koniec I kw. 2021 r., ale są niższe w porównaniu z 24,7% odnotowanymi na początku lutego 2020 r. i również o 6,1 p.p. niższe od odsetka odnotowanego w analogicznym okresie rok wcześniej. Warto zwrócić uwagę, że na początku 2014 r. odsetek ten wynosił zaledwie ok. 5%. PMR wyliczył, że średni udział przeterminowanego zadłużenia obserwowany wśród firm budowlanych w Rosji na początku lutego 2020 r. (tj. 24,7%) był najwyższym odnotowanym udziałem, co najmniej od początku 2009 r.