Opodatkowanie korzystania z usługi dostępu do chmury internetowej

Rozwój technologii sprawia, że coraz powszechniejszym narzędziem do archiwizacji danych i do pracy są chmury internetowe. Dane przechowywane są na serwerach znajdujących się często poza granicami Polski. W efekcie usługi takie nie są opodatkowane na terytorium RP. Mimo to fiskus podejmuje liczne próby ich opodatkowania podatkiem u źródła. Jednak zgodnie z właściwie jednolitą linią orzeczniczą usługi przechowywania/archiwizacji danych w chmurze nie są ani usługami przetwarzania danych, ani usługami korzystania z urządzenia przemysłowego. Fiskus nie daje za wygraną, czego przykładem jest jedno z ostatnich orzeczeń WSA w Poznaniu (sygn. akt I SA/Po 89/21).

Co to są usługi dostępu do chmury?

Usługa dostępu do chmury polega na uzyskaniu dostępu do gromadzonych aplikacji, danych czy innych zasobów informatycznych, które są zlokalizowane na wielu serwerach i dostępne wirtualnie, za pośrednictwem wykorzystania przeglądarki internetowej. Korzystając z usługi chmury, pliki nie są przechowywane na lokalnych dyskach, lecz bezpośrednio na serwerach zewnętrznego dostawcy. W związku z nabyciem usługi dostępu do chmury internetowej dostawca udostępnia nabywcy miejsce w chmurze. Innymi słowy, podmiot ma do dyspozycji określoną objętość na dyskach zewnętrznych w celu przechowywania swoich baz danych czy plików.

Opodatkowanie podatkiem u źródła

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) – ustala się w wysokości 20% przychodów, z uwzględnieniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jedną z kategorii opodatkowanych podatkiem u źródła jest użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego termin „urządzenie” oznacza: „przedmiot o złożonej konstrukcji, wykonujący lub ułatwiający określoną pracę” lub „mechanizm bądź zespół mechanizmów, służących do wykonywania określonych czynności, pełniących jakąś funkcję; przyrządu”. Z kolei słowo „przemysłowy” oznacza „związany z przemysłem, używany, stosowany w przemyśle”. Podsumowując, „urządzenie przemysłowe” to takie urządzenie, które przeznaczone jest do wykorzystania w przemyśle i jego zastosowanie wiąże się ściśle z tą dziedziną (por. wyrok NSA w Warszawie z 18 maja 2018 r., sygn. akt II FSK 1395/16).

Podejście organu

W wydanej interpretacji, która ostatecznie została podważona przez WSA w Poznaniu, organ podatkowy wskazał, że usługi dostępu do chmury internetowej nie mogą być kwalifikowane jako usługi przetwarzania danych. Tym samym organ podzielił stanowisko spółki w tym zakresie.

Niemniej w ocenie organu usługi dostępu do chmury należy sklasyfikować jako korzystanie z urządzenia przemysłowego, a więc opodatkować podatkiem u źródła zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Infrastruktura informatyczna, zarówno w wymiarze wirtualnym, jak i fizycznym, stanowi zespół elementów, który należy traktować jako urządzenie przemysłowe. Serwery, switch'e, routery oraz firewall'e, podobnie jak komputer, są „urządzeniami” i wymagają odpowiedniego oprogramowania. W konsekwencji spółka jest obowiązana, na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, do pobrania od wynagrodzenia wypłacanego na rzecz podmiotu powiązanego z tytułu nabycia tych usług tzw. podatku u źródła.

Stanowisko WSA w Poznaniu

Takie podejście organu podatkowego nie zostało zaakceptowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który w wyroku z dnia 2 czerwca 2021 r., sygn. akt I SA/Po 89/21, uchylił interpretację. Jak zaznaczył w uzasadnieniu „przy kwalifikowaniu danego urządzenia istotne jest, aby dokonywać tego w oparciu o aspekt funkcjonalny”. WSA wskazał, że dostęp do chmury nie jest przeznaczony do procesu produkcji spółki, dlatego nie może być uznany za urządzenie przemysłowe. Z kolei dostęp do urządzenia służy jedynie do przechowywania i gromadzenia danych, aplikacji i innych zasobów informatycznych.

Od powyższej sytuacji należy odróżnić natomiast usługę chmury obliczeniowej. Taka chmura ma szersze zastosowanie niż samo przechowywanie danych. W takim przypadku usługa może podlegać opodatkowaniu podatkiem u źródła w Polsce – jako usługa przetwarzania danych (art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT). Zaistniała sytuacja nie dotyczy jednak chmury obliczeniowej, co jednoznacznie wynika ze stanu faktycznego opisanego we wniosku o wydanie interpretacji.

Autor:Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.