Czy można podważyć testament znaleziony po latach?
![](/files/_uploaded/wiz_zdjeciekonf_893102990,w_170,h_95,wo_170,ho_95,_small.jpg)
Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec
ul. Maciejki 13
02-181 Warszawa
sekretariat|kancelaria-skarbiec.pl| |sekretariat|kancelaria-skarbiec.pl
22 586 40 00
www.kancelaria-skarbiec.pl
Po śmierci spadkodawcy uprawnieni do spadku dzielą się nim zgodnie z przypadającymi im udziałami. Niektórzy kupują rzeczy namacalne, jak domy czy auta. Inni inwestują, z lepszym lub gorszym skutkiem. Zdarza się, że opłacają dzieciom studia, wydają wszystko na podróże, albo sprzedają mieszkanie i wyprowadzają w inny zakątek świata. Pieniądze już dawno wydane, gdy nagle, po kilkunastu latach, zjawia się była żona spadkodawcy z testamentem i żąda oddania spadku. Czy można się przed tym bronić? Tak – można wnioskować o podważenie każdego testamentu. Co ważne, nawet w przypadku fiaska takich starań, można dochodzić zachowku od testamentowego spadkobiercy.
Czy każdy testament da się podważać?
Testament to ostatnie oświadczenie woli zmarłego. Może ją wyrazić w postaci testamentu zwykłego, czyli w formie pisemnej, notarialnej lub urzędowej, albo jako tzw. testament szczególny, czyli ustny albo podróżny. A że oświadczenia woli mogą być obarczone wadami, każdy testament można podważyć. W zależności od jego formy może to być jednak mniej lub bardziej skomplikowane. Podważyć można nawet testament sporządzony w formie aktu notarialnego.
Czy każda osoba może podważyć testament?
Testament może podważyć każdy, kto ma w tym interes prawny. Co istotne, wcale nie musi być to członek najbliższej rodziny zmarłego ani spadkobierca. Może to być np. znajomy zmarłego, który twierdzi, że testament jest niezgodny z wolą spadkodawcy, lub że został sfałszowany. Warunkiem jest wykazanie interesu prawnego.
Jakie są okoliczności umożliwiające podważenie testamentu?
Przypadki, w których można podważyć testament zostały wskazane w art. 945 Kodeksu cywilnego. Testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony:
· w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli;
· pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści;
· pod wpływem groźby.
Punktów zaczepienia do podważenia testamentu jest wiele. Może to być przykładowo stan upojenia alkoholowego testatora (osoby sporządzającej testament), jego choroba psychiczna, jak również wprowadzenie go w błąd, np. poprzez przedstawienie pewnych faktów i zjawisk, które w rzeczywistości nie mają miejsca. Skrajną okolicznością jest groźba wobec osoby sporządzającej testament. Bojąc się o bezpieczeństwo własne, bądź bliskich, testator spisuje testament, który w rezultacie jest obarczony wadą oświadczenia woli. Wówczas takie wady są solidną podstawą do ubiegania się o podważenie spisanego testamentu. Co ważne, powyższe tyczy się wszystkich rodzajów testamentów. Zgodnie z art. 945 § 2 k.c., na nieważność testamentu z powyższych przyczyn nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym przypadku po upływie dziesięciu lat od otwarcia spadku.
W jaki sposób podważyć testament?
Samo kwestionowanie poprawności i ważności testamentu jest niewystarczające, aby można go było uznać za bezskuteczny i nieważny. Aby to osiągnąć potrzebne jest wszczęcie postępowania sądowego. Każdy jego uczestnik, w tym wnioskodawca, ma prawo do podważenia ostatniej woli zmarłego. Podczas rozprawy przed sądem należy przedstawić dowody, które będą stanowić podstawę unieważnienia testamentu. Warto zaznaczyć, że podważenie testamentu, nawet tego znalezionego po latach, jest możliwe poprzez złożenie wniosku w trakcie postępowania o uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Ponadto, podważenie testamentu może mieć miejsce również w toku rozprawy m.in.: dotyczącej zapłaty zachowku czy wykonania zapisu testamentowego. Mówiąc wprost - każda sprawa w sądzie, która odnosi się do konkretnego spadku daje możliwość podważenia testamentu. W związku z powyższym, gdy takowa się toczy, nie ma konieczności zakładania kolejnej sprawy dotyczącej podważenia testamentu, choć oczywiście jest to dozwolone. Trzeba mieć jednak na uwadze, że podważenie może mieć miejsce wyłącznie przed sądem.
Jakie są skutki podważenia testamentu?
Sąd na podstawie przeprowadzonych dowodów może wydać stosowne postanowienie, w którym uzna nieważność testamentu. Wówczas taki dokument uważany jest za bezskuteczny, czyli jakby w ogóle nie istniał. Osoba, która podważa testament i wygra sprawę będzie dziedziczyć zgodnie ze stanem sprzed odnalezienia testamentu. Jeśli jednak przegra – to i tak może starać się o uzyskanie zachowku. Warto wspomnieć, że jeśli w wyniku podważenia testamentu okaże się, że został on sfałszowany, wtedy sprawcy grozi odpowiedzialność karna.
Podsumowanie
Samo odnalezienie testamentu, także po wielu latach, nie musi oznaczać dla dotychczasowych spadkobierców utratę majątku odziedziczonego i rozdzielonego przed tym faktem. Podjąwszy odpowiednie kroki praktycznie każdy, kto ma interes prawny może podważyć testament, niezależnie od formy jego sporządzenia. Istotne jest, by skutecznie dowieść nieważność dokumentu i zadbać o formalne aspekty tej procedury. Podważenie testamentu wymaga wykazania rzetelnych dowodów i argumentów, które zapewnią sukces w postępowaniu przed sądem.
Autor: Robert Nogacki, partner zarządzający, Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizująca się w doradztwie prawnym, podatkowym oraz strategicznym dla przedsiębiorców
![Umowę o dożywocie stosuje się też w sprawach spadkowych. Jakich jeszcze? Biuro prasowe](https://www.newseria.pl/files/_uploaded/glownekonf_1527955875,w_273,wo_300,ho_169,r_png,_small.png)
Umowę o dożywocie stosuje się też w sprawach spadkowych. Jakich jeszcze?
Nowe Prawo Pogrzebowe
![FRANKOWICZE Z BANKU BPH S.A. WOBEC OGROMNEJ STARTY TEGO BANKU ZA 2023 ROK](https://www.newseria.pl/files/_uploaded/glownekonf_1854832204,w_169,wo_300,ho_169,_small.jpg)
FRANKOWICZE Z BANKU BPH S.A. WOBEC OGROMNEJ STARTY TEGO BANKU ZA 2023 ROK
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-innowacje.png)
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-lifestyle.png)
Prawo
![](https://www.newseria.pl/files/11111/headway-5qgiuubxkwm-unsplash,w_274,_small.jpg)
Przedsiębiorcy czekają na doprecyzowanie przepisów dotyczących Małego ZUS-u Plus. W sądach toczy się ponad 600 spraw z ZUS-em
Oddziały Biura Rzecznika MŚP prowadzą już ponad 600 spraw dotyczących Małego ZUS-u Plus. Przedmiotem sporu z ZUS-em jest interpretacja, jak długo – dwa czy trzy lata – powinna trwać przerwa, po upływie której przedsiębiorca może ponownie skorzystać z niższych składek. Pod koniec czerwca Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wydał pierwszy wyrok, w którym podzielił korzystną dla przedsiębiorców argumentację Rzecznika MŚP. – Nie stanowi on jeszcze o linii interpretacyjnej. Czekamy na wejście w życie ustawy deregulacyjnej, która ułatwi od stycznia przedsiębiorcom przechodzenie na Mały ZUS Plus – mówi Agnieszka Majewska, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.
Problemy społeczne
Awaria CrowdStrike’a miała podobne skutki jak potencjalny cyberatak. Uzależnienie od technologii to ryzyko wyłączenia całych gałęzi gospodarki
![](https://www.newseria.pl/files/11111/izdebski-awaria-foto-2,w_133,r_png,_small.png)
Ogromna awaria systemu Windows, wywołanego błędem w aktualizacji oprogramowania CrowdStrike, doprowadziła do globalnego paraliżu. Przestały działać systemy istotne z perspektywy codziennego życia milionów ludzi. Tylko w piątek odwołano kilka tysięcy lotów na całym świecie, a w części regionów w USA nie działał numer alarmowy. – To pokazuje, że im bardziej jesteśmy uzależnieni od technologii, tym łatwiej wykluczyć wręcz całe gałęzie gospodarki, a podobne skutki mógłby mieć cyberatak – ocenia Krzysztof Izdebski z Fundacji im. Stefana Batorego. Jego zdaniem tego typu incydenty są nie do uniknięcia i trzeba się na nie lepiej przygotować.
Ochrona środowiska
Nowelizacja przepisów ma przyspieszyć rozwój farm wiatrowych. Do 2040 roku Polska może mieć zainstalowane w nich ponad 40 GW mocy
![](https://www.newseria.pl/files/11111/wiatraki-nowelizacja-2-foto2,w_133,r_png,_small.png)
Jeszcze w tym kwartale ma zostać przyjęty przez rząd projekt zmian w ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Nowelizacja zmniejsza minimalną odległość turbin wiatrowych od zabudowań do 500 m. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej ocenia, że zmiana odległości zwiększy potencjał energetyki wiatrowej do 2040 roku nawet dwukrotnie, do poziomu 41,1 GW. – Branża czeka też na przyspieszenie procedur, przede wszystkim procedury środowiskowej i całego procesu zmiany przeznaczenia gruntów – mówi Anna Kosińska, członkini zarządu Res Global Investment.
Partner serwisu
Szkolenia
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ramka-prawa-akademia-newser_1,w_274,_small.jpg)
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.