Mówi: | Małgorzata Kozak |
Funkcja: | radca prawny |
Firma: | Kancelaria Affre i Wspólnicy |
UOKiK mocniej stawia na ochronę praw konsumentów. Nie oznacza to, że zaniecha tropienia zmów cenowych
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów chce mocniej postawić na ochronę konsumentów. W dalszym ciągu będzie też szukał śladów zmów cenowych i niedozwolonych porozumień handlowych. Przedsiębiorcy często nie wiedzą, że za zmowę jest uznawane również nawet nieformalne porozumienie, np. zawarte drogą mailową nawet kilkanaście lat wcześniej.
W styczniu tego roku weszły w życie przepisy, które nakładają surowsze kary na przedsiębiorców zaangażowanych w zmowę. Teraz UOKiK chce mocniej zdefiniować kwestie konsumenckie. Sejm w sierpniu przyjął projekt ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, który zwiększa ochronę konsumentów.
– W tej chwili UOKiK bardzo mocno zdefiniował w zasadach swojej polityki kwestie konsumenckie. Jest to właściwie podkreślane na każdym spotkaniu – zaznacza w rozmowie z agencją Newseria Biznes Małgorzata Kozak, radca prawny w Kancelarii Affre i Wspólnicy. – Urząd wyraźnie będzie dążył do tego, żeby objąć swoją kognicją i w szerszym zakresie próbować ścigać zachowania, które godzą w szerokie interesy konsumentów. Nie oznacza to jednak, że nie będzie się teraz zajmował ochroną konkurencji, bo np. w ostatnim czasie poszukuje osób do prowadzenia przeszukań z umiejętnościami informatycznymi. Myślę, że UOKiK będzie nadal aktywny w tym zakresie.
Prawniczka podkreśla, że zmowa cenowa nie dotyczy wyłącznie porozumienia producentów danej branży co do poziomu cen oferowanych dystrybutorom, lecz także porozumień o tym charakterze zawartych w umowach handlowych, na przykład między producentem a dystrybutorem, które mogą być nielegalne.
Niezależnie od tego, czy porozumienie ma charakter horyzontalny (między przedsiębiorcami) czy wertykalny (producent z dystrybutorami), a dotyczy ustalania poziomu cen odsprzedaży, to w oczach prawa każde z nich jest zmową cenową. Co więcej, nie jest nawet istotne to, czy dana cena została faktycznie ustalona, ważne że był taki zamiar.
– Należy pamiętać o tym, że pojęcie zmowy nie dotyczy tylko umowy, lecz także każdej formy porozumienia, również tego, które ma charakter nieformalny. Czasami wystarczy wymienić e-maile: „sprzedajecie nasz produkt za tanio, prosimy, żeby ceny były na takim poziomie”. To również jest objęte zakresem karania przez prezesa UOKiK – przypomina ekspertka.
Trudno jest określić, jakiego typu zmowy zawierane są częściej. Łatwiej wykrywalne są te zawarte miedzy przedsiębiorcą a dystrybutorami jego produktów. Wystarczy wówczas wejść w posiadanie e-maila, także nieformalnego.
– Może to być umowa, która funkcjonuje kilkanaście lat i nie została zmieniona w tym zakresie. To wystarczający środek dowodowy, żeby wykazać, że do takiego porozumienia doszło – podkreśla Kozak.
W ubiegłych latach UOKiK mógł się pochwalić spektakularnymi wykryciem zmów cenowych. Jedna z nich dotyczyła zmowy największych cementowni w Polsce, które co najmniej od 1998 roku dzieliły rynek.
– Każdemu przedsiębiorcy przysługuje prawo wniesienia odwołania od decyzji prezesa UOKiK, sądem właściwym jest Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie – mówi ekspertka i przypomina, że następnie apelację rozpatruje sąd apelacyjny, a ostatecznie Sąd Najwyższy. – Zmiany decyzji dotyczą głównie kwestii proceduralnych, wysokości kary, natomiast co do meritum, to z reguły decyzje prezesa są podtrzymywane.
Urząd notuje różne przykłady naruszania przepisów, wszystko zależy od pomysłowości samych przedsiębiorców. Rocznie UOKiK prowadzi do dwustu spraw związanych ze zmowami cenowymi, często dochodzi również do uzgodnień związanych z przetargami, gdzie przedsiębiorcy ustalają między sobą jego warunki.
– To bardzo często są wysublimowane systemy, szyfry. Przykładem mogą być Stany Zjednoczone, gdzie właściciele stacji benzynowych porozumieli się i sygnalizowali, jakie mają być ceny galonu benzyny. Wywieszali je na słupach z cennikami, które stoją przed każdą stacją benzynową, i w ten sposób sygnalizowali, jakie ceny będą stosowane – tłumaczy Kozak.
Zmowa cenowa o charakterze horyzontalnym częściej występuje w branżach mało transparentnych, gdzie dużo szczegółów ustala się na nieformalnych spotkaniach. Producenci często jednak zapominają, że nielegalne jest również ustalanie w ramach jednej firmy ceny minimalnej, a w przypadku firm działających na unijnych rynkach – uzależnianie cen od rynku. Zmowy cenowe stanowią ponad 50 proc. nadużyć w Polsce w obszarze przetargów publicznych ( dane z raportu „Public Procurement: costs we pay for corruption” przygotowanego na zlecenie Komisji Europejskiej).
Czytaj także
- 2025-07-09: GUS chce walczyć z fake newsami. Współpraca z sektorem prywatnym ma pomóc ograniczyć chaos informacyjny
- 2025-06-30: Polski e-commerce rośnie w siłę. Konsumentów przyciągają przede wszystkim promocje
- 2025-06-05: Polacy leczą samodzielnie ponad połowę lekkich dolegliwości zdrowotnych. Jesteśmy liderem UE
- 2025-05-14: 37 proc. Ukraińców nie wie, jak zaszczepić dziecko w Polsce. Potrzebna większa edukacja w tym zakresie
- 2025-04-10: Na platformach sprzedażowych mogą się znajdować szkodliwe produkty. Dotyczy to całego rynku online
- 2025-02-10: Finansowanie, technologia i wola polityczna sprzyjają walce o klimat. Dołączają do niej także konsumenci
- 2025-01-30: Za rok USA oficjalnie wycofają się z porozumienia paryskiego. To nie musi oznaczać rezygnacji z zielonych inwestycji
- 2025-02-13: Opieka środowiskowa to najpilniejsza potrzeba polskiej psychiatrii. Reforma zachodzi zbyt wolno
- 2025-02-18: Pogłębia się brak wojskowych kadr medycznych. System ich kształcenia wymaga pilnej reformy
- 2025-02-04: Przybywa pozwów związanych z sankcją kredytu darmowego. Nawet 90 proc. umów kredytowych może zawierać uchybienia
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Polityka

Firmy dzierżawiące grunty od Skarbu Państwa muszą zwrócić majątek rolny. Zagrożony jest też wspierany przez nich ośrodek rehabilitacyjny
Działalność ośrodka rehabilitacji dla dzieci z niepełnosprawnościami w Głubczycach, w województwie opolskim, jest zagrożona, o czym alarmuje Stowarzyszenie „Tacy Sami”. Zagrożenie jest konsekwencją restrukturyzacji spółki Top Farms Głubczyce, która jest jednym z największych pracodawców w okolicy i od lat wspiera działalność stowarzyszenia. Rolnicza spółka nie wie, jakie będą dalsze losy dzierżawionych do tej pory przez nią ziem, które w listopadzie br. muszą wrócić do Zasobu Skarbu Państwa. Zarząd spółki od wielu miesięcy apeluje do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa o wiążące decyzje w sprawie powołania Ośrodków Produkcji Rolniczej, które miałyby powstać na zwróconych gruntach, oraz kryteriów wyboru ich nowych dzierżawców.
Bankowość
Polskie kredyty hipoteczne wciąż jednymi z najdroższych w Europie. Zdaniem członka RPP odgórne ograniczanie marż banków się nie sprawdzi

Hipoteki w Polsce, co podkreśla też wielu polityków, należą do najdroższych w Europie. To nie tylko kwestia wysokości stóp procentowych, ale też marży banku. Zdaniem członka RPP prof. Ireneusza Dąbrowskiego jest tylko możliwość wpływania na ten pierwszy czynnik, bo regulacyjne ograniczenie wysokości marży byłoby trudne do wdrożenia.
Ochrona środowiska
Budowa morskich farm wiatrowych w Polsce szansą na kilkadziesiąt tysięcy nowych miejsc pracy. Wciąż brakuje jednak wykwalifikowanych pracowników

W Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu rząd przewiduje zainstalowanie do 2030 roku około 5,9 GW w morskich farmach wiatrowych i kolejnych 12 GW w ciągu następnej dekady. Offshore ma być istotnym filarem dekarbonizacji krajowej gospodarki. Realizowane przez polskie spółki wraz z partnerami zagranicznymi projekty tzw. fazy I nabierają tempa i wkraczają w etap budowy infrastruktury na lądzie. Wśród wyzwań, które czekają wykonawców, jest m.in. brak pracowników z branży offshore. Pomocne może być ściąganie do kraju Polaków, którzy pracują na zagranicznych projektach morskich.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.