Mówi: | prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej prof. Jakub Zakrzewski, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Laurent Cohen, Instytut Badań nad Mózgiem i Rdzeniem Kręgowym w Paryżu |
Polscy i francuscy naukowcy zacieśniają współpracę. Jej najsilniejsze obszary to fizyka i biologia
Międzynarodowa współpraca to dla naukowców z Polski szansa na wymianę doświadczeń i wiedzy, poszerzenie perspektyw, zdobycie większego finansowania, a także na szybszą komercjalizację efektów prac badawczych. Polscy badacze – szczególnie fizycy, matematycy i biolodzy – od lat rozwijają ją na gruncie polsko-francuskim. Dowodem na jej potencjał jest przyznana właśnie po raz pierwszy Polsko-Francuska Nagroda Naukowa im. Marii Skłodowskiej i Pierre’a Curie. Otrzymały ją dwa polsko-francuskie tandemy naukowców za wieloletnią współpracę, która zaowocowała m.in. prestiżowymi publikacjami naukowymi.
– Współpraca polskich uczonych z naukowcami i uczelniami z innych krajów jest niezwykle ważna, bo, po pierwsze, dzięki niej powstają świetne publikacje, a po drugie – buduje się środowisko naukowe. Tym, co nas niszczy – czasem nawet wśród polskich naukowców – jest fakt, że współzawodniczymy o granty przyznawane przez różne instytucje. Tymczasem w wielu przypadkach powinniśmy ze sobą współpracować – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Jak podkreśla, polscy uczeni – szczególnie fizycy, matematycy i biolodzy – współpracują ze wszystkimi ważnymi ośrodkami naukowymi na świecie i publikują wyniki swoich prac, co przekłada się nie tylko na międzynarodowy prestiż. Choć istnieją różnice kulturowe i komunikacyjne między badaczami z różnych państw, a problemy sprawiają też rezygnacja ze współzawodnictwa czy różnice w standardach i dokumentacji naukowej, to dla naukowców współpraca ta daje szansę na wymianę doświadczeń i wiedzy, poszerzenie perspektyw, zdobycie większego finansowania, a także szybszą komercjalizację efektów prac badawczych.
– Publikacje, które powstają w wyniku współpracy naukowej, są lepiej rozpoznawalne na świecie, a opłaca się ona niemal wszystkim – mówi prof. Maciej Żylicz. – Jeżeli chcemy publikować dobre prace, które będą zauważone przez społeczność naukowców – najlepiej, żeby one powstawały właśnie w wyniku współpracy.
– Współpraca międzynarodowa zawsze daje pewien efekt synergii. Mamy różne wykształcenie i pochodzenie, inny sposób rozumienia rzeczywistości, bo pochodzimy z różnych środowisk. To wzbogaca, rozwija i ułatwia działalność – dodaje prof. Jakub Zakrzewski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Polsko-francuską współpracę rozwija też Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. W ramach prowadzonego przez nią programu Międzynarodowe Agendy Badawcze przy wsparciu Komisji Europejskiej powstają w Polsce tzw. centra doskonałości – czyli wyspecjalizowane jednostki, które prowadzą interdyscyplinarne badania w międzynarodowych zespołach (przy pomocy wiodących instytucji i agencji ds. badań w Europie). FNP utworzyła już 14 takich jednostek – z czego trzy we współpracy z francuskimi ośrodkami naukowymi.
– Współpraca polsko-francuska od lat jest najbardziej zaawansowana w fizyce, natomiast bardzo dobrze rozwija się też w innych naukach ścisłych i w naukach humanistycznych. Mamy Instytut Polski w Paryżu, który działa od XIX w., prowadzi działalność i się rozwija – mówi prof. Jakub Zakrzewski.
Dowodem na to, że polsko-francuska współpraca naukowa jest silna, ale ma dalszy potencjał do rozwoju, są przyznane właśnie po raz pierwszy Polsko-Francuskie Nagrody Naukowe im. Marii Skłodowskiej i Pierre’a Curie. Zostały one ustanowione w ubiegłym roku przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej i Francuską Akademię Nauk wspólnie z francuskim Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego, Nauki i Innowacji – z okazji Polsko-Francuskiego Roku Nauki – w celu wspierania i promowania polsko-francuskiej współpracy naukowej. Nagrody, których wysokość wynosi 15 tys. euro dla każdego z laureatów. przyznano w drodze konkursu.
– Ta nagroda naukowa jest ukoronowaniem naszej wspólnej pracy. Wielu z nas współpracuje z ośrodkami naukowymi we Francji i osiągnęło tam sukces. Mało tego, pozyskujemy pieniądze na dalszą współpracę. Dzięki temu studenci i doktoranci mają szansę wyjechać do Francji, a francuscy naukowcy mogą przyjechać do Polski. Tak się buduje międzynarodowe środowisko – mówi prof. Maciej Żylicz.
W tym roku laureatami pierwszej nagrody zostały dwa zespoły naukowców. Pierwszy z nich tworzą dr hab. Marcin Szwed (Instytut Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego) i neurolog, prof. Laurent Cohen (Instytut Badań nad Mózgiem i Rdzeniem Kręgowym w Paryżu), którzy współpracują od 2007 roku. Zostali docenieni za nowatorskie badania dotyczące procesów zachodzących w mózgu podczas czytania. Ich eksperymenty wykazały, że u osób niewidomych czytanie za pomocą alfabetu Braille’a pobudza te same obszary wzrokowe, co zwykłe czytanie u osób widzących. Naukowcy dowiedli, że specjalizacja korowa mózgu wynika ze specyfiki zadania – część wzrokowa kory mózgowej nauczyła się czytać brajlem, mimo że powinna za to odpowiadać jej część dotykowa.
Eksperyment pokazał, że mózg jest bardziej plastyczny, niż naukowcy wcześniej zakładali, a obszary kory mózgowej odpowiedzialne za wzrok czy słuch potrafią się przestawić na odbiór informacji z innych zmysłów. Wyniki badań zostały opisane w siedmiu artykułach naukowych.
– Mam bardzo pozytywne doświadczenia związane ze współpracą naukową z dr. Marcinem Szwedem. Jestem pewien, że będzie ona kontynuowana. Wpisuje się ona w tradycję współpracy kulturalnej pomiędzy naszymi krajami. Polska i Francja, czyli państwa o tak długich tradycjach intelektualnych i naukowych, powinny ze sobą współpracować – mówi prof. Laurent Cohen.
Drugi nagrodzony zespół to fizycy, prof. Jakub Zakrzewski (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego) oraz dr hab. Dominique Delande (Narodowe Centrum Badań Naukowych we Francji, CNRS), którzy współpracują od 1995 roku i zostali wyróżnieni za osiągnięcia dotyczące fizyki układów kwantowo-mechanicznych. Zrozumienie podstawowych procesów mikroskopowych zachodzących w tych układach ma ogromne znaczenie dla szybkiego rozwoju technologii kwantowych. Przez 28 lat naukowcom udało się zbudować wzorcowy system długoterminowej współpracy między polskimi i francuskimi grupami badawczymi, a owocem ich badań jest 36 wspólnych publikacji – z czego siedem ukazało się w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Physical Review Letters”.
Jak podkreśla prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, prof. Maciej Żylicz – zainteresowanie konkursem było bardzo duże, co pokazuje, że naukowe kontakty pomiędzy badaczami z Polski i Francji się rozwijają.
– Złożonych zostało aż 51 nominacji, mimo że czas na wybór nagrody był bardzo krótki. Wiele wniosków było bardzo dobrych, co pokazuje, że współpracę polsko-francuską prowadzimy już od lat, nieformalnie, oddolnie. Ona jest stymulowana przez przyjaźń i ciekawość naukową – myślę, że w ten sposób robi się prawdziwą naukę – mówi prof. Maciej Żylicz.

Nadmierna biurokracja utrudnia organizacjom pozarządowym dostęp do unijnych funduszy. Tracą ważne źródło finansowania

Ministerstwo Finansów chce zachęcić zagranicznych inwestorów do polskiego rynku kapitałowego. Pomoże w tym nowa forma funduszy inwestycyjnych

Nowe technologie będą wspierały nauczycieli w szkołach. Przyszłością są robotyka, programowanie i rozszerzona rzeczywistość

Polscy uczniowie wśród najlepszych w Europie i na świecie. Po likwidacji gimnazjów wyzwaniem będzie utrzymanie motywacji uczniów i nauczycieli

Technologia kwantowa staje się coraz bardziej realna. Za kilka lat superkomputery pomogą opracować zupełnie nowe materiały i leki
Czytaj także
- 2025-07-25: Nestlé w Polsce podsumowuje wpływ na krajową gospodarkę. Firma wygenerowała 0,6 proc. polskiego PKB [DEPESZA]
- 2025-07-18: Endometrioza przez lata pozostawała lekceważonym problemem. Mimo że cierpi na nią 14 mln kobiet w Europie
- 2025-07-25: Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
- 2025-07-24: E. Kopacz: Róbmy wszystko, by dzieci przyjeżdżające do Polski wchodziły w cykl kalendarza szczepień. Wiele zależy od świadomości matek
- 2025-07-17: Unia Europejska wzmacnia ochronę najmłodszych. Parlament Europejski chce, by test praw dziecka był nowym standardem w legislacji
- 2025-07-14: W tym tygodniu Komisja Europejska przedstawi projekt budżetu na lata 2028–2034. To będzie pierwsza długoletnia perspektywa czasu wojny
- 2025-07-22: Duże możliwości korzystania z funduszy europejskich przez polskie firmy. Szczególnie w obszarze obronności
- 2025-07-24: Mikro-, małe i średnie firmy liczą na lepszy dostęp do finansowania. To coraz istotniejszy klient dla sektora bankowego
- 2025-07-15: Konkurencyjność firm wśród najważniejszych zadań dla kolejnego budżetu UE. Komisja szuka nowych źródeł dochodów
- 2025-07-15: Branża piwowarska dodaje do polskiej gospodarki ponad 20,5 mld zł rocznie. Spadki sprzedaży i produkcji piwa uderzają również w inne sektory
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
W lipcu Parlament Europejski przyjął wniosek o uruchomienie 280,7 mln euro z Funduszu Solidarności UE na wsparcie sześciu krajów dotkniętych niszczycielskimi powodziami w 2024 roku. Polska otrzyma z tego 76 mln euro, a środki mają zostać przeznaczone na naprawę infrastruktury czy miejsc dziedzictwa kulturowego. Nastroje polskich europosłów związane z funduszem są podzielone m.in. w kwestii tempa unijnej interwencji oraz związanej z nią biurokracji. Ich zdaniem w UE potrzebny jest lepszy system reagowania na sytuacje kryzysowe.
Handel
Nestlé w Polsce podsumowuje wpływ na krajową gospodarkę. Firma wygenerowała 0,6 proc. polskiego PKB [DEPESZA]

Działalność Nestlé w Polsce wsparła utrzymanie 45,2 tys. miejsc pracy i wygenerowała 20,1 mld zł wartości dodanej dla krajowej gospodarki. Firma przyczyniła się do zasilenia budżetu państwa kwotą 1,7 mld zł – wynika z „Raportu Wpływu Nestlé” w Polsce przygotowanego przez PwC na podstawie danych za 2023 rok.
Polityka
M. Kobosko: Surowce dziś rządzą światem i zdecydują o tym, kto wygra w XXI wieku. Zasoby Grenlandii w centrum zainteresowania

Duńska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej rozpoczęła się 1 lipca pod hasłem „Silna Europa w zmieniającym się świecie”. Według zapowiedzi ma się ona skupiać m.in. na bezpieczeństwie militarnym i zielonej transformacji. Dla obu tych aspektów istotna jest kwestia niezależności w dostępie do surowców krytycznych. W tym kontekście coraz więcej mówi się o Grenlandii, autonomicznym terytorium zależnym Danii, bogatym w surowce naturalne i pierwiastki ziem rzadkich. Z tego właśnie powodu wyspa znalazła się w polu zainteresowania Donalda Trumpa.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.