Objawy menopauzy wpływają na efektywność w pracy. Kobiety wciąż wstydzą się o tym mówić

Uderzenia gorąca, bóle głowy, zmęczenie, wahania nastrojów – uciążliwe objawy menopauzy wpływają nie tylko na samopoczucie kobiet, lecz także na ich koncentrację i efektywność w pracy. Na taki negatywny efekt tych dolegliwości wskazuje 83 proc. pracujących kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Część z nich myśli w związku z tym o ograniczeniu aktywności zawodowej albo zmianie pracy. Jak podkreślają, ich potrzeby w miejscu pracy nie są dostrzegane, a jednocześnie nie czują się komfortowo, by o nich mówić.

Jak wskazuje raport „Menopauza bez tabu” przygotowany przez Kulczyk Foundation, kobiety w wieku okołomenopauzalnym (40–55 lat) stanowią dziś około jednej piątej pracujących, czyli grupę 3 mln osób.

– Zapytaliśmy o to, jak menopauza wpływa na ich życie, na ich funkcjonowanie, jak one odczuwają te objawy i jak to wpływa na ich pracę codzienną. Niestety okazało się, że większości z nich, ponad 80 proc., te objawy niestety utrudniają życie – mówi agencji Newseria Biznes Anna Samsel, ekspertka Kulczyk Foundation. – To może być na przykład bezsenność, po której przychodzą zmęczone do pracy. To może być mgła mózgowa, również związana z koncentracją.

Na przewlekłe zmęczenie jako najbardziej uciążliwy w pracy objaw transformacji menopauzalnej wskazało 36 proc. badanych kobiet. Wysoko w tym zestawieniu znalazły się także: bóle mięśni, stawów i głowy, uderzenia gorąca, nagłe i intensywne pocenie się, wahania nastrojów, rozdrażnienie, zawroty głowy. Lista dolegliwości jest jednak dużo dłuższa. W sumie aż 94 proc. pracujących kobiet w wieku 40–55 lat odczuwa jakieś objawy, a niemal połowa z nich odczuwa jednocześnie sześć lub więcej objawów. Za tym może iść obniżenie poczucia własnej wartości i spadek zaangażowania w pracę.

– Te objawy powodują, że dla ponad 40 proc. kobiet wiąże się to z ogromnym stresem, zastanawiają się, jak to może wpłynąć na ich funkcjonowanie w pracy. Boją się, że to zostanie dostrzeżone i że będą postrzegane jako mniej atrakcyjne pracownice dla swojego pracodawcy. Jedna z naszych badanych powiedziała, że nie chciałaby być określana jako schodząca gwiazda korporacji – mówi Anna Samsel.

Wśród kobiet, które odczuwają wiele dolegliwości menopauzalnych, co trzecia wskazała, że zdarzyło jej się myśleć o zmianie pracy na inną. Nieco niższy odsetek pań z tej grupy wskazał na pomysł ograniczenia zaangażowania w pracę, np. przez zmniejszenie etatu czy zakresu obowiązków. Co ważne, 16 proc. zdarzyło się myśleć o rezygnacji z pracy w ogóle. Częściej tego typu myśli miały kobiety, które pracują w ramach mniej stabilnych form zatrudnienia.

– Może mieć to bardzo duże konsekwencje dla całego rynku pracy, bo to nie tylko to, że kobiety, źle się czując, gorzej funkcjonują w pracy, czują mniejszą sprawczość, mają mniejsze poczucie własnej wartości, ale w związku z tym myślą również o zmianie, ograniczeniu albo nawet o odejściu z pracy. Tak mówiło 42 proc. naszych badanych. Pytanie, czy rynek może sobie pozwolić na stratę tak ważnej grupy pracownic – mówi ekspertka Kulczyk Foundation.

Prawie dziewięć na 10 badanych kobiet wskazuje, że wprowadzenie w miejscu pracy rozwiązań wspierających ich w tym okresie wpłynęłoby pozytywnie na ich stosunek do pracy i codzienne funkcjonowanie. Jednocześnie ponad połowa nie czuje się wystarczająco komfortowo, by o swoich potrzebach z tym związanych mówić otwarcie. Brak otwartości w mówieniu o wyzwaniach okresu menopauzalnego powoduje, że problem pozostaje niewidzialny. 46 proc. pracujących kobiet w wieku 40–55 lat uważa, że w ich miejscu pracy potrzeby kobiet w okresie okołomenopauzalnym nie są dostrzegane. Eksperci widzą tutaj istotne zadanie dla pracodawców. Tym bardziej że zwykle nie wymaga to dużych zmian i inwestycji.

– To są rzeczy, które często już funkcjonują w miejscu pracy, wystarczyłoby je rozszerzyć i zaadresować również do tej grupy osób – wskazuje Anna Samsel. – Wiele kobiet wskazywało na regulację temperatury. Klimatyzacja funkcjonuje w wielu miejscach, ale nie wszędzie. Nawet zwykła możliwość otwarcia okien bądź zapewnienie wiatraków również będzie pomocne. Ponadto elastyczny czas pracy, możliwość pracy zdalnej, częstsze przerwy na toaletę, rozwiązania w miejscach sanitarnych, czyli np. zapewnienie pryszniców. To nie są rozwiązania uniwersalne, dlatego że to zależy od miejsca pracy. Nie każdy zawód pozwala na to, żeby pracować zdalnie. W fabryce na przykład dostosowanie kombinezonu, żeby był z bardziej przewiewnej tkaniny, wiele kobiet wskazywało jako coś zwykłego, ale bardzo dla nich pomocnego. Przykładowo nauczycielki nie mogą wyjść w czasie lekcji i zostawić dzieci bez opieki, a przecież one też mają te objawy, które czasami mogą być bardzo dokuczliwe.

69 proc. kobiet uważa, że firmy powinny wypracować rozwiązania wspierające kobiety w okresie menopauzalnym. Oczekują przede wszystkim praktycznych udogodnień, które pomogą złagodzić uciążliwe objawy oraz ułatwią godzenie pracy z potrzebami zdrowotnymi.

– „Menopauza bez tabu” to był temat naszego badania, ale okazało się, że menopauza to nadal jednak jest temat tabu. To oznacza, że o tym nie mówimy, to coś, co związane jest z autocenzurą, tajemnicą i brakiem wiedzy. Ponad 90 proc. ankietowanych nie było w stanie wskazać prawidłowej definicji menopauzy. Jakie są konsekwencje? Konsekwencje są takie, że kobiety nie wiedząc, z czym się wiąże menopauza, nie są przygotowane na to, co się będzie z nimi działo, a w konsekwencji nie będą w stanie właściwie o siebie zadbać, czyli ich samopoczucie, ich zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, będzie gorsze, niż mogłyby być – zaznacza ekspertka Kulczyk Foundation.

I dodaje, że to tabu wiąże się również z powszechnie funkcjonującym, bardzo krzywdzącym stereotypem kobiety w okresie okołomenopauzalnym.

– To obraz starej jędzy, niezrównoważonej kobiety, z uderzeniami gorąca, szalonej. To bardzo krzywdzące. Średni wiek wejścia w menopauzę to jest 51 lat. To jest kobieta w sile wieku, która ma przed sobą jeszcze mnóstwo czasu, który może świetnie spędzić. Warto, żeby miała taką możliwość, a to będzie możliwe, jeżeli będzie otrzymywała właściwą opiekę i będzie wiedziała, gdzie się zwrócić o pomoc – podkreśla Anna Samsel.