Mówi: | Marek Michałowski |
Funkcja: | Prezes |
Firma: | Polski Związek Pracodawców Budownictwa |
Branża budowlana: potrzebne są zmiany w przepisach, aby uniknąć wyścigu szczurów i szaleńczo niskich cen
Zapaść w branży budowlanej jest nieuchronna. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zapowiedziała, że budżet na drogi zostanie zmniejszony w przyszłym roku z 29 mld zł na 7 mld zł. – Ten czterokrotny spadek od największego publicznego inwestora musi się dramatycznie odbić na branży – mówi prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, Marek Michałowski. Dlatego branża proponuje zmiany w prawie dotyczące przetargów.
Zdaniem Marka Michałowskiego, żeby w dwustronnej relacji nie dochodziło do żadnych zgrzytów, potrzebne są nie tylko twarde zapisy prawne, ale i zrozumienie, które byłoby podstawą partnerskiej współpracy czy procesu podejmowania decyzji.
Tego wymagają realia związane np. ze wzrostem cen materiałów budowlanych czy spadkiem liczby zamówień w branży. W takich warunkach zarówno inwestor, jak i wykonawcy powinni mieć możliwość renegocjacji podpisanej umowy.
– Wykonywane dziś kontrakty były negocjowane 2-3 lata temu, a wszystko się od tej pory zmieniło: wzrosły ceny, zmienia się otoczenie – mówi Michałowski. – Może trzeba przenegocjować cenę, może trzeba zastosować indeksację cen, zastosować roboty zamienne. Są roboty dodatkowe, trzeba się zastanowić, jak je wycenić, jak je realizować.
Jak mówi Agencji Informacyjnej Newseria prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, dziś często zamiast podjęcia próby wspólnego rozwiązania problemów, inwestorzy decydują się na skierowanie sprawy do sądu.
– Nie może funkcji inwestora zastępować sąd, czyli: macie robić, my umywamy ręce, jak macie jakieś pretensje, to idźcie do sądu – ocenia. – Podstawowym obowiązkiem jest też rozliczenie kontraktu. Obie strony muszą usiąść i rozliczyć kontrakt, a dziś gremialnie kontrakty rozlicza sąd.
To prowadzi do zatorów płatniczych, w skrajnych przypadkach może doprowadzić do upadku przedsiębiorstwa.
– Sądy pracują tak, jak pracują. Są zawalone robotą, wyroki, odwołania, to trwa 2-3 lata – ocenia prezes PZPB. – Na końcu się okazuje, że firma może i miała rację, ale już nie bardzo ma się kto zgłosić po odbiór pieniędzy.
Przedstawiciele branży budowlanej domagają się przede wszystkim uelastycznienia prawa.
– To, co my postulujemy, to odpowiedzialność i partnerstwo – mówi Marek Michałowski. – Odpowiedzialność polega na tym, że jeżeli inwestor publiczny, np. GDDKiA organizuje przetarg i wie, że jego wartość to 1 mld zł, to wie dokładnie, które firmy mogą zrealizować ten kontrakt.
Prezes PZPB tłumaczy, że w takiej sytuacji powinny się odbyć prekwalifikacje. Inwestor powinien wybrać 5 czy 6 podmiotów, które gwarantowałyby, że są technicznie i finansowo przygotowane do realizacji kontraktu.
– Wtedy unikniemy wyścigu szczurów i szaleńczo niskich cen, schodzących o 40-50 proc. poniżej budżetów inwestorskich – tłumaczy szef PZPB, dodając, że branża oczekuje także wzoru umowy kontraktowej, która będzie dzieliła równo prawa i obowiązki miedzy wykonawcę i inwestora.
Bez tych zmian, w obecnej sytuacji, w jakiej znalazła się branża, kolejne dwa lata mogą okazać się bardzo ciężkie dla przedsiębiorstw budowlanych. Tym bardziej, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zapowiedziała, że budżet na drogi zostanie zmniejszony z 29 mld zł na 7 mld zł w przyszłym roku.
– Ten czterokrotny spadek od największego publicznego inwestora musi się dramatycznie odbić na branży – podkreśla Michałowski. – Kolejne tematy pewnie się pojawią, pytanie tylko, kiedy i czy w takiej ilości, jak były rok czy dwa lata temu. Pamiętając, że proces budowlany od momentu ogłoszenia przetargu do rozpoczęcia budowy, to przynajmniej dwa lata, widzimy, że powstaje nam potężna dziura, którą firmy muszą jakoś przeżyć.
Firmy już zapowiedziały, że będą szukać oszczędności w redukcji kosztów, a to oznacza m.in. mniejsze pensje, co widać już od początku roku, a nawet zwolnienia pracowników. Polski Związek Pracodawców Budownictwa szacuje, że do końca 2013 roku w branży pracę stracić może nawet 150 tysięcy osób.
Zdaniem Marka Michałowskiego, w obliczu kryzysu na polskim rynku, przedsiębiorcy zaczynają szukać swoich szans na rynkach zagranicznych, głównie na Wschodzie.
– Tam wcale nie jest łatwiej, ryzyka są ogromne – przestrzega szef PZPB. – Trzeba je umieć oceniać i trzeba się bardzo dokładnie przygotować. To ciężka droga, ale możliwa.
W przeciwieństwie do rynków zachodnich, według Michałowskiego, kraje Europy Zachodniej dobrze chronią swoje rynki, zastrzegając rynek generalnego wykonawstwa dla firm krajowych.
– Na Zachodzie mamy bardzo małe szanse. Tam rynki są podzielone i wejście na nie jest trudne, co najwyżej jako podwykonawcy – uważa Marek Michałowski. – Firmy i kraje potrafią chronić swoje rynki bardzo dokładnie. My się tego dopiero uczymy.
Czytaj także
- 2025-06-06: Ze względu na różnice w cenach surowce wtórne przegrywają z pierwotnymi. To powoduje problemy branży recyklingowej
- 2025-05-19: Doda: Zostawiłam po sobie niesamowite dzieło filmowe, ale nie myślę o powrocie do branży. Mam za dużą traumę
- 2025-05-13: Duże zmiany na rynku agencji PR. Prawie połowa z nich działa na rynku krócej niż pięć lat
- 2025-04-11: Spada udział chowu klatkowego w hodowli drobiu. Wciąż jednak 67 proc. kur trzymanych jest w klatkach
- 2025-04-03: Krakowska fabryka Philip Morris przestawia się na produkcję wkładów tytoniowych do nowych podgrzewaczy. Amerykański koncern ogłosił zakończenie inwestycji o wartości blisko 1 mld zł
- 2025-04-08: Przedsiębiorcy czują się pomijani w pracach nad przepisami. Narzekają na zawrotne tempo prac legislacyjnych
- 2025-04-29: Julia Kamińska: Założyłam sobie, że w tym roku nie będę kupować żadnych nowych ubrań. Z sukcesem sprzedaję też swoje rzeczy na popularnej platformie
- 2025-03-07: Malwina Wędzikowska: Luksusowe marki bardzo podupadły. Miliarderzy noszą się bez logo, a influencerzy przebodźcowali odbiorców towarami z górnej półki
- 2025-02-21: Polacy przerzucają się na piwa bezalkoholowe. Segment rośnie o 17 proc., podczas gdy cały rynek piwa się kurczy
- 2025-02-20: Wysoka akcyza na e-papierosy to nokaut dla polskiej branży vapingowej. Eksperci ostrzegają przed upadłościami, ale i problemami z fiskusem
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Handel

Ze względu na różnice w cenach surowce wtórne przegrywają z pierwotnymi. To powoduje problemy branży recyklingowej
Rozporządzenie PPWR stawia ambitne cele w zakresie wykorzystania recyklatów w poszczególnych rodzajach opakowań. To będzie oznaczało wzrost popytu na materiały wtórne pochodzące z recyklingu. Obecnie problemy branży recyklingu mogą spowodować, że popyt będzie zaspokajany głównie przez import. Dziś do dobrowolnego wykorzystania recyklatów nie zachęcają przede wszystkim ceny – surowiec pierwotny można kupić taniej niż ten z recyklingu.
Przemysł spożywczy
Rośnie presja konkurencyjna na unijne rolnictwo. Bez rekompensat sytuacja rolników może się pogarszać

Rolnictwo i żywność, w tym rybołówstwo, są sektorami strategicznymi dla UE. System rolno-spożywczy, oparty na jednolitym rynku europejskim, wytwarza ponad 900 mld euro wartości dodanej. Jego konkurencyjność stoi jednak przed wieloma wyzwaniami – to przede wszystkim eksport z Ukrainy i niedługo także z krajów Mercosur, a także presja związana z oczekiwaniami konsumentów i Zielonym Ładem. Bez rekompensat rolnikom może być trudno tym wyzwaniom sprostać.
Transport
Infrastruktury ładowania elektryków przybywa w szybkim tempie. Inwestorzy jednak napotykają szereg barier

Liczba punktów ładowania samochodów elektrycznych wynosi dziś ok. 10 tys., a tempo wzrostu wynosi ok. 50 proc. r/r. Dynamika ta przez wiele miesięcy była wyższa niż wyniki samego rynku samochodów elektrycznych, na które w poprzednim roku wpływało zawieszenie rządowych dopłat do zakupu elektryka. Pierwszy kwartał br. zamknął się 22-proc. wzrostem liczby rejestracji w ujęciu rocznym, ale kwiecień przyniósł już wyraźne odbicie – o 100 proc.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.