Mówi: | Stanisław Trociuk |
Funkcja: | Zastępca Rzecznika Praw Obywatelsskich |
Rośnie liczba skarg kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich
Najwięcej skarg do Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczy spraw karnych i nieprawidłowego działania prokuratury i Policji, spraw emerytalnych oraz innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W tym roku Rzecznik Praw Obywatelskich skierował już do Trybunału Konstytucyjnego 20 wniosków o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów.
– Wzrost skarg jest spowodowanych w części decyzjami ustawodawcy, które owocują masowym wysypem skarg. Przykładowo, w roku 2011 zmieniono waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych z procentowej na kwotową. Zaowocowało to setkami skarg kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich i zmusiło Rzecznika do tego, żeby tę sprawę przedstawiał Trybunałowi Konstytucyjnemu – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Stanisław Trociuk, zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO).
Dominują skargi pokrzywdzonych na zbyt pochopne umarzanie przez prokuratorów postępowań przygotowawczych. Zdaniem Stanisława Trociuka częste są przypadki, gdy prokuratorzy zbyt powierzchownie oceniają zawiadomienie o przestępstwie i podobnie powierzchownie prowadzą samo postępowanie przygotowawcze, co potwierdza potem prokurator nadrzędny.
Poza sprawami karnymi, wiele skarg do RPO dotyczy świadczeń z ubezpieczenia społecznego.
– Duża grupa skarg obejmuje szeroko pojęte zabezpieczenie społeczne, czyli system emerytalno-rentowy, wszelkiego rodzaju świadczenia socjalne wypłacane przez państwo – podkreśla zastępca RPO.
Część skarżących zgłasza problem odebrania w drodze zmiany ustaw wcześniej posiadanych praw. Przykładem jest nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych, na mocy której odebrano osobom, które zdecydowały się zrezygnować z pracy i podjąć opiekę nad osobami najbliższymi niepełnoprawnymi, prawo do zasiłków pielęgnacyjnych.
– Te osoby czują się teraz oszukane przez państwo, bo zawierzyły państwu, że skoro będą opiekować się swoimi najbliższymi, zrezygnują z pracy, to będą mogły liczyć na to, że mając 55 lat na tym świadczeniu doczekają do emerytury. Tymczasem dzisiaj się mówi: przepraszamy bardzo, ale pomyliliśmy się i od 1 lipca macie wrócić do pracy. Powiedzenie tego osobie, która mieszka w miejscowości, gdzie jest 30-proc. bezrobocie jest nieuczciwe – stwierdza zastępca RPO.Duża część spraw to skutek odmiennej od RPO interpretacji przez dane ministerstwo dotyczącej niezgodności przepisów z konstytucją. W rezultacie sprawa trafia na wokandę Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisów z ustawą zasadniczą.
– W tym roku skierowaliśmy 20 wniosków do Trybunału Konstytucyjnego. Bardzo często te wnioski są kierowane dlatego, że wcześniejsze wystąpienia do odpowiednich kierowników resortów zakończyły się po prostu niepowodzeniem . Dostaliśmy odpowiedź z danego resortu, że nie zgadza się z RPO. Tak było choćby w sprawie kar dyscyplinarnych wymierzanych w schroniskach i zakładach poprawczych, gdzie było najpierw wystąpienie do ministra sprawiedliwości, które nie spotkało się z pozytywnym odzewem, dlatego musieliśmy angażować Trybunał Konstytucyjny – podsumowuje Stanisław Trociuk.
Czytaj także
- 2025-07-17: Unia Europejska wzmacnia ochronę najmłodszych. Parlament Europejski chce, by test praw dziecka był nowym standardem w legislacji
- 2025-07-10: Rzecznik MŚP na mocy nowej ustawy ma objąć ochroną także rolników. Na zmianach skorzystają też duże firmy
- 2025-05-13: Senat zajmie się ustawą o jawności cen lokali na sprzedaż. W praktyce ustawa obejmie tylko 12 proc. rynku
- 2025-04-25: Trwają prace nad nową ustawą o Rzeczniku MŚP. Urząd zyska nowe kompetencje
- 2025-03-31: Unia Europejska chce wzmocnić prawa kobiet. Zapowiadane działania będą dotyczyć m.in. równości w zatrudnieniu czy zwalczania przemocy
- 2025-02-14: Dzieci mają zbyt łatwy dostęp do pornografii i patostreamingu. Rzecznik Praw Dziecka apeluje o zaostrzenie prawa
- 2025-02-11: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców chciałby zyskać nowe kompetencje. Wśród nich mediacje między przedsiębiorcami
- 2024-12-23: W lutym zmiana na stanowisku Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Co roku trafia do niego kilka tysięcy spraw związanych z instytucjami unijnymi
- 2025-01-03: W Polsce brakuje ośrodków interwencji kryzysowej. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje o zmiany w prawie i zwiększenie finansowania
- 2024-11-21: Prawa dzieci wciąż nie są wszędzie respektowane i chronione. W Polsce brakuje ważnego mechanizmu ochrony międzynarodowej
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Problemy społeczne

Ślązacy wciąż nie są uznani za mniejszość etniczną. Temat języka śląskiego wraca do debaty publicznej i prac parlamentarnych
W Polsce 600 tys. osób deklaruje narodowość śląską, a 460 tys. mówi po śląsku. Kwestia uznania etnolektu śląskiego za język regionalny od lat wzbudza żywe dyskusje. Zwolennicy zmiany statusu języka śląskiego najbliżej celu byli w 2024 roku, ale nowelizację ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych zablokowało prezydenckie weto. Ostatnio problem wybrzmiał podczas debaty w Parlamencie Europejskim, ale zdaniem Łukasza Kohuta z PO na forum UE również trudna jest walka o prawa mniejszości etnicznych i językowych.
Transport
Polacy z niejednoznacznymi opiniami na temat autonomicznych pojazdów. Wiedzą o korzyściach, ale zgłaszają też obawy

Polacy widzą w pojazdach autonomicznych szansę na poprawę bezpieczeństwa na drogach i zwiększenie mobilności osób starszych czy z niepełnosprawnościami. Jednocześnie rozwojowi technologii AV towarzyszą obawy, m.in. o utratę kontroli nad pojazdem czy o większą awaryjność niż w przypadku tradycyjnych aut – wynika z prowadzonych przez Łukasiewicz – PIMOT badań na temat akceptacji społecznej dla AV. Te obawy wskazują, że rozwojowi technologii powinna także towarzyszyć edukacja, zarówno kierowców, jak i pasażerów. Eksperci mówią także o konieczności transparentnego informowania o możliwościach i ograniczeniach AV.
Prawo
70 proc. Polaków planuje wyjazd na urlop w sezonie letnim 2025. Do łask wracają wakacje last minute

Ponad 70 proc. Polaków planuje wyjechać na urlop w sezonie letnim, czyli między końcem czerwca a końcem września – wynika z badania Polskiej Organizacji Turystycznej. 35 proc. zamierza wyjechać tylko raz, a 30 proc. – co najmniej dwa razy. Z grupy wyjeżdżających jedna trzecia wybierze się na wyjazd zagraniczny. Jak wskazuje Katarzyna Turosieńska z Polskiej Izby Turystyki, po kilku latach ponownie do łask wracają oferty last minute, a zagraniczne kierunki pozostają niezmienne – prym wiodą m.in. Grecja, Tunezja, Egipt czy Hiszpania.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.