Mówi: | dr Katarzyna Wolnicka |
Funkcja: | kierownik Zakładu Edukacji Żywieniowej |
Firma: | Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy |
Szkodliwy stereotyp wpływa na postrzeganie margaryny. Roślinne tłuszcze do smarowania coraz częściej są jednak zalecane w prewencji chorób układu krążenia
Przyjęło się, że szkodliwe dla zdrowia tłuszcze trans występują w margarynach. Jednak dzięki zmianie metody produkcji jest to już od dłuższego czasu nieprawdziwy pogląd. Obecnie margaryny miękkie – ze względu na brak tłuszczów trans w składzie i wysoką zawartość korzystnych dla zdrowia nienasyconych kwasów tłuszczowych – są wręcz zalecane w prewencji chorób układu krążenia. Na dodatek są one wzbogacane witaminami, dzięki czemu wykazują więcej prozdrowotnych właściwości.
– Ze względu na profilaktykę chorób układu krążenia bardzo ważne jest, abyśmy wybierali takie tłuszcze, które zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Natomiast nadmierne spożycie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego zawierających nasycone kwasy tłuszczowe oraz tłuszczów typu trans zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Warto dla zdrowia zamieniać tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, np. boczek, tłuste wędliny, tłuste mięsa, smalec, śmietanę, na tłuszcze roślinne, np. olej rzepakowy, olej lniany, oliwa z oliwek, orzechy – mówi agencji Newseria Biznes dr Katarzyna Wolnicka, kierowniczka Zakładu Edukacji Żywieniowej w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego PZH – PIB.
Warto więc znaleźć korzystne dla zdrowia zamienniki do smarowania pieczywa zamiast często stosowanego masła czy smalcu.
– Takimi korzystnymi produktami mogą być np. pasty z warzyw lub nasion roślin strączkowych z niewielkim dodatkiem olejów roślinnych lub oliwy z oliwek. I oczywiście miękkie margaryny, które również zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe i są wolne od kwasów tłuszczowych trans – podkreśla dr Katarzyna Wolnicka.
Kwasy tłuszczowe trans powstają w wyniku procesu częściowego uwodornienia tłuszczów roślinnych, które ma na celu zmianę ich konsystencji z płynnej na stałą. Udział tłuszczów trans w codziennej diecie należy ograniczać do minimum, ponieważ podwyższają one stężenie „złego” cholesterolu (LDL), sprzyjają chorobom układu sercowo-naczyniowego, przyczyniają się też do ryzyka rozwoju m.in. insulinooporności i cukrzycy typu 2. – Dlatego właśnie warto sprawdzać na etykiecie, czy w składzie produktu nie mamy właśnie takiej nazwy jak częściowo utwardzone tłuszcze roślinne – mówi ekspertka. Im wyższą pozycję na liście składników zajmują, tym wyższa ich zawartość w produkcie i tym bardziej należy ich unikać.
Co istotne, przyjęło się, że tłuszcze trans powszechnie występują w margarynach do smarowania pieczywa, ale to już od dłuższego czasu nie jest prawdą. Większość margaryn miękkich dostępnych na polskim rynku zawiera w tej chwili już tylko śladowe ich ilości.
– Starsze margaryny do smarowania zawierały kwasy tłuszczowe trans, ponieważ kiedyś były produkowane inną metodą. Ze względu na wyniki badań, które pokazują, że kwasy tłuszczowe trans są bardzo niekorzystne dla zdrowia i mogą podwyższać poziom niedobrego cholesterolu LDL, a obniżać poziom dobrego cholesterolu HDL, obecnie stosuje się już inną metodę produkcji – podkreśla kierowniczka Zakładu Edukacji Żywieniowej w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego PZH – PIB. – Margaryny do smarowania produkuje się w tej chwili metodą estryfikacji, która pozwala uzyskać odpowiednią konsystencję, ale nie powoduje powstawania tłuszczów trans. Badania margaryn miękkich dostępnych na polskim rynku pokazują, że są one praktycznie wolne od tych tłuszczów.
Jak wskazuje, margaryny miękkie są produktem wręcz zalecanym w prewencji chorób układu krążenia, ponieważ są bogate w korzystne dla zdrowia i układu krążenia nienasycone kwasy tłuszczowe.
– Tu warto wspomnieć o margarynach wzbogacanych sterolami roślinnymi, które są polecane przez towarzystwa kardiologiczne i dietetyczne dla osób z wysokim cholesterolem – mówi dr Katarzyna Wolnicka. – Udowodniono, że sterole roślinne – składniki, które naturalnie występują w żywności – zmniejszają wchłanianie cholesterolu, za to zwiększają jego wydalanie. Taki efekt obserwujemy już przy spożyciu 1,5–3 g steroli roślinnych. Natomiast 30 g margaryny dostarcza nam 2 g steroli roślinnych, a więc może być skuteczna we wspieraniu leczenia hipercholesterolemii.
Margaryny w przeciwieństwie do masła nie zawierają mleka ani składników pochodzenia zwierzęcego, więc mogą stosować je również weganie, wegetarianie i osoby na diecie bezmlecznej. Dodatkowo są wzbogacane witaminami, przez co mają też korzystne działanie na inne aspekty zdrowotne.
– Do margaryny są dodawane witaminy A i D. Ta pierwsza jest bardzo ważna dla naszego wzroku i jakości widzenia oraz funkcjonowania naszej skóry. Bierze też udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Podobnie jak witamina D, która odpowiada również za metabolizm wapnia w organizmie, dlatego jest niezwykle istotna dla mocnych kości i zębów. Ponadto margaryny – z racji tego, że są produkowane na bazie olejów roślinnych – zawierają też witaminę E, która jest bardzo dobrym antyoksydantem i odpowiada m.in. za kondycję i zdrowie naszej skóry – wymienia ekspertka.
Czytaj także
- 2025-07-22: Przemysł chemiczny czeka na szczegóły unijnego wsparcia dla sektora. Najważniejsza jest obniżka cen energii
- 2025-07-02: Unijne mechanizmy ułatwiają zwiększenie wydatków na obronność przez europejskie kraje NATO. Ważnym aspektem infrastruktura podwójnego zastosowania
- 2025-07-21: Zwalczanie mobbingu wciąż bardzo trudne. Prawo jest nieprecyzyjne, a inspektorzy pracy nie mają wystarczających narzędzi
- 2025-07-09: MNiSW reaguje na problemy psychiczne w środowisku akademickim. Specjalny zespół ma opracować skuteczne rozwiązania
- 2025-07-16: Na horyzoncie nowe terapie w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni. Rosną wyzwania w opiece nad dorosłymi pacjentami w Polsce
- 2025-07-11: Umowa z krajami Mercosur coraz bliżej. W. Buda: Polska nie wykorzystała swojej prezydencji do jej zablokowania
- 2025-07-25: Przebywanie w lesie pozytywnie wpływa na zdrowie. Kąpiele leśne stają się coraz popularniejsze
- 2025-06-17: Zagrożenie krztuścem pozostaje najwyższe od ponad trzech dekad. Odporność utrzymuje się do 10 lat po szczepieniu
- 2025-07-11: Stres w życiu zawodowym może działać destrukcyjnie. O profilaktykę muszą zadbać zarówno pracownicy, jak i pracodawcy
- 2025-06-16: Dostępność antykoncepcji awaryjnej wzrosła, ale wiedza o niej nadal jest niewystarczająca. To w Polsce wciąż temat tabu
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
W lipcu Parlament Europejski przyjął wniosek o uruchomienie 280,7 mln euro z Funduszu Solidarności UE na wsparcie sześciu krajów dotkniętych niszczycielskimi powodziami w 2024 roku. Polska otrzyma z tego 76 mln euro, a środki mają zostać przeznaczone na naprawę infrastruktury czy miejsc dziedzictwa kulturowego. Nastroje polskich europosłów związane z funduszem są podzielone m.in. w kwestii tempa unijnej interwencji oraz związanej z nią biurokracji. Ich zdaniem w UE potrzebny jest lepszy system reagowania na sytuacje kryzysowe.
Handel
Nestlé w Polsce podsumowuje wpływ na krajową gospodarkę. Firma wygenerowała 0,6 proc. polskiego PKB [DEPESZA]

Działalność Nestlé w Polsce wsparła utrzymanie 45,2 tys. miejsc pracy i wygenerowała 20,1 mld zł wartości dodanej dla krajowej gospodarki. Firma przyczyniła się do zasilenia budżetu państwa kwotą 1,7 mld zł – wynika z „Raportu Wpływu Nestlé” w Polsce przygotowanego przez PwC na podstawie danych za 2023 rok.
Polityka
M. Kobosko: Surowce dziś rządzą światem i zdecydują o tym, kto wygra w XXI wieku. Zasoby Grenlandii w centrum zainteresowania

Duńska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej rozpoczęła się 1 lipca pod hasłem „Silna Europa w zmieniającym się świecie”. Według zapowiedzi ma się ona skupiać m.in. na bezpieczeństwie militarnym i zielonej transformacji. Dla obu tych aspektów istotna jest kwestia niezależności w dostępie do surowców krytycznych. W tym kontekście coraz więcej mówi się o Grenlandii, autonomicznym terytorium zależnym Danii, bogatym w surowce naturalne i pierwiastki ziem rzadkich. Z tego właśnie powodu wyspa znalazła się w polu zainteresowania Donalda Trumpa.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.