Mówi: | Tomasz Chmal |
Funkcja: | Ekspert Rynku Paliw |
Firma: | Instytut Sobieskiego |
T. Chmal: Rynek gazu dojrzewa do liberalizacji. Wzrost cen może być mniej radykalny
Planowane zniesienie taryf gazowych i wprowadzenie wolnego rynku może skutkować podwyżkami cen gazu, co szczególnie odczułyby gospodarstwa domowe. Stąd pomysł, by - podobnie jak w przypadku energii elektrycznej - najpierw liberalizować rynek hurtowy. - To słuszne podejście - uważa Tomasz Chmal z Instytutu Sobieskiego.
Gaz ziemny to jeden z niewielu towarów, których cena zależy od decyzji administracyjnej. O minusach takiego rozwiązania w ostatnim czasie przekonało się Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, które przez kilka miesięcy wnioskowało do Urzędu Regulacji Energetyki o podwyżkę taryf gazowych w związku z rosnącymi kosztami importu surowca. Prezes URE nie zgadzał się na proponowane przez spółkę stawki, ponieważ były zbyt wysokie. Porozumienie osiągnięto w połowie marca, a nowe, wyższe taryfy obowiązują od kilku dni.
- Dzisiaj prezes Urzędu Regulacji Energetyki jest pewnym stabilizatorem rynku. Waży interesy przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Chroni gospodarstwa domowe przed bardzo trudnymi konsekwencjami rynku - mówi Tomasz Chmal, ekspert rynku paliw Instytutu Sobieskiego.
W przypadku uwolnienia cen gazu konsekwencje rynku mogłyby być jeszcze trudniejsze. Eksperci szacują, że wolny rynek wiązałby się ze znaczną podwyżką cen dla odbiorców końcowych.
- W związku z tym pomysł jest taki, żeby nie zwalniać gospodarstw domowych czy PGNiG-u z taryfowania dostaw dla gospodarstw domowych, tylko w pierwszej kolejności zwalniać z obowiązku przedstawienia taryf te grupy, które dotyczą biznesu. Czyli w pierwszej kolejności, biznes miałby wolność konkurowania. Natomiast gospodarstwa domowe nadal podlegałyby ochronie. To jest słuszne podejście - przyznaje Tomasz Chmal.
Podobną praktykę przyjęto w procesie liberalizacji rynku energii elektrycznej. Przedsiębiorcy mogą kupować energię na rynku od lipca 2007 roku, natomiast prace nad uwolnieniem cen dla gospodarstw domowych wciąż trwają.
- Ten rynek nadal jest chroniony i dojrzewa do tego, aby w najbliższej perspektywie je uwolnić i może te podwyżki nie będą tak radykalne - mówi ekspert Instytutu Sobieskiego.
Zgodnie z zapowiedziami prezesa URE Marka Woszczyka rynek gazu dla odbiorców hurtowych może zacząć funkcjonować od 1 stycznia 2013 roku. Warunkiem jest jednak sukces Programu Uwalniania Gazu, przygotowanego przez PGNiG w oparciu o zalecenia URE. Urząd chce, by w połowie roku gazowa spółka dobrowolnie udostępniła konkurentom 70 proc. gazu, zużywanego rocznie przez odbiorców przemysłowych.
- Jeżeli chcemy mówić o konkurencyjnym rynku gazu, to musimy doprowadzić do takiej sytuacji, że będą dostawcy gazu alternatywni i cena, która się ukształtuje, będzie ceną rynkową. Nie wierzę, że uda się to zrobić w 100 proc. i w krótkim czasie. Będzie to stopniowy proces, uzależniony od rozbudowy połączeń międzysystemowych, od budowy terminala na gaz skroplony, od kwestii własnego wydobycia. Dopiero wtedy możemy ukształtować na nowo cały rynek gazu - uważa Tomasz Chmal.
Mapa drogowa uwalniania cen gazu, opracowana przez URE, zakłada, że wolny rynek surowca dla odbiorców indywidualnych będzie możliwy po 2015 roku.
Czytaj także
- 2024-04-15: Mocny wzrost sprzedaży paliw płynnych w 2023 roku. W tym roku popyt napędzą nowe inwestycje
- 2024-04-23: Efekt Taylor Swift na rynku najmu krótkoterminowego. Europejska trasa koncertowa pozwoli wynajmującym zarobić miliony
- 2024-04-16: Rekordowe notowania złota. Ryzyko eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie będzie napędzać dalsze wzrosty
- 2024-04-12: Kakao podrożało w ekspresowym tempie. Czekolada może się stać towarem luksusowym
- 2024-04-12: Budowa sieci ładowania elektryków znacząco przyspieszy. W życie wchodzą nowe unijne przepisy
- 2024-04-10: Producenci owoców i warzyw pełni obaw po przywróceniu 5-proc. VAT-u na żywność. Spodziewają się większej presji sieci handlowych na obniżkę cen
- 2024-04-09: Inflacja spadła do najniższego od pięciu lat poziomu. Spowolnić może także wzrost płac
- 2024-04-16: Polskie uczelnie są coraz bliższe wprowadzenia mikropoświadczeń. Dla studentów takie certyfikaty to szansa na wzmocnienie pozycji na rynku pracy
- 2024-03-07: Polki należą do najbardziej przedsiębiorczych kobiet w UE. Jednak wciąż jest ich zbyt mało w zarządach i radach nadzorczych firm
- 2024-03-20: Coraz więcej samorządów chce zakładać spółdzielnie energetyczne. Na ten cel trafi 2 mld zł z funduszy europejskich
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Konsument
Zmiany klimatu uderzają w portfele konsumentów. Podniosą ceny żywności nawet o 3 pkt proc. rocznie
Coraz wyższe średnie temperatury obserwowane na świecie przekładają się na wzrost cen żywności. Problem dotyczy zarówno krajów rozwiniętych, jak i rozwijających się. Naukowcy z Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu obliczyli, że do 2035 roku zdarzenia klimatyczne podniosą ceny żywności o 0,9–3,2 pkt proc. rocznie, a ogólny poziom inflacji o 0,3–1,1 pkt proc. Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące zmian cen artykułów żywnościowych ze 120 krajów świata w ciągu ostatnich 30 lat.
Transport
Chiny przyspieszają inwestycje w odnawialne źródła. Nie przestają jednak rozbudowywać mocy węglowych
Coraz dotkliwsze skutki zmian klimatycznych, ale przede wszystkim chęć zbudowania bezpieczeństwa energetycznego i uniezależnienia się od zewnętrznych dostaw surowców skłoniły rząd w Pekinie do ekspresowych inwestycji w nowe moce odnawialnej energii. W efekcie Chiny wyrastają na globalnego lidera transformacji energetycznej – odpowiadają dziś za największy na świecie przyrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice i wiatrakach. Co ciekawe, nie rezygnują jednak przy tym również z inwestycji w energetykę węglową.
Konsument
Niska wiedza ekonomiczna Polaków może wpłynąć na większe zainteresowanie usługami doradców finansowych. Wciąż rzadko korzystamy z ich pomocy
Ponad 70 proc. Polaków ma niską lub przeciętną wiedzę finansową – wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2024”. To przekłada się na niewielkie uczestnictwo w rynku kapitałowym i niską skłonność do inwestowania i oszczędzania. Dlatego eksperci upatrują istotnej roli doradców finansowych w zmianie tej tendencji. Większość gospodarstw domowych nie korzysta jednak z tego typu usług. Branża od lat samoreguluje kwestię kompetencji i certyfikatów dla doradców, ale liczy na utworzenie publicznego rejestru, w którym klienci mieliby dostęp do takich informacji, w ten sposób zyskując większe zaufanie do przedstawicieli tego zawodu.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.