Polska branża kosmiczna stawia na specjalizacje. Potencjał drzemie w medycynie kosmicznej, informatyce i technologiach robotycznych

– Polskie przedsiębiorstwa otrzymają szansę uczestniczenia w opracowywaniu technologii kosmicznych w zakresie eksploatacji i świadczenia usług oraz w sferze finalnych zastosowań – mówi Rodrigo da Costa, dyrektor wykonawczy Agencji UE ds. Programu Kosmicznego (EUSPA). Najlepszym firmom będzie udzielane wsparcie finansowe, techniczne oraz pomoc w nawiązywaniu kontaktów z inwestorami. Polska branża kosmiczna jest jeszcze na wczesnym etapie rozwoju, ale wyłaniają się silne specjalizacje, m.in. medycyna kosmiczna, robotyka i informatyka.

Przemysł kosmiczny – w tym polskie firmy – to jeden z najbardziej innowacyjnych sektorów gospodarki. Można szacować, że w Polsce działa w tej branży 150–200 przedsiębiorstw. Część z nich to start-upy, ale są także firmy działające na wysokim poziomie zorganizowania, z dużym dorobkiem technologicznym, które uruchamiają działalność komercyjną na większą skalę.

Duże znaczenie dla rozwoju polskiego sektora kosmicznego ma udział Polski w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), bo składka członkowska przekłada się na zamówienia dla rodzimych firm. Ponadto Komisja Europejska inwestuje w rozwój programów kosmicznych, które również stanowią źródło finansowania dla projektów – Copernicus (największa na świecie cywilna konstelacja satelitów do obserwacji Ziemi) i Galileo (globalny system nawigacji satelitarnej). Polskie placówki badawcze uczestniczą także w europejskich funduszach na badania i rozwój – Horyzont 2020 oraz Horyzont Europa 2021–2027, z którego będą mogły uzyskać środki finansowe na badania naukowe i innowacyjność.

Rusza także Europejski Fundusz Obronny ustanowiony przez Parlament Europejski. Jego celem jest koordynacja i wsparcie dla inwestycji państw członkowskich m.in. w autonomiczny dostęp do przestrzeni kosmicznej oraz stałą obserwację Ziemi.

– Jako przedstawiciele Agencji UE ds. Programu Kosmicznego będziemy ściśle współpracować ze wszystkimi państwami członkowskimi. Polskie przedsiębiorstwa, podobnie jak te z innych krajów, otrzymają szansę uczestniczenia w naszych działaniach w obszarze opracowywania technologii, a więc rozwijania zdolności kosmicznych, w obszarze środkowym, czyli w zakresie eksploatacji i świadczenia usług, a także, co bardzo ważne i co chciałbym szczególnie podkreślić, w sferze finalnych zastosowań – zapowiada Rodrigo da Costa.

Oznacza to wykorzystywanie danych uzyskanych z kosmosu i przekształcanie ich w produkty i aplikacje dla użytkowników. Ponadto polski przemysł i branże wszystkich pozostałych państw członkowskich będą mogły korzystać z fachowej wiedzy EUSPA.

– Współpracujemy z państwami członkowskimi, w tym z polskim przemysłem, w zakresie przekazywania wiedzy i wsparcia w wielu obszarach. Przykładem może być seria konkursów MyGalileo, organizowana dwa lata temu, w których nagradzaliśmy innowatorów z całej Europy za najlepsze zastosowania wykorzystujące system Galileo. Projekt będzie kontynuowany w ramach nowego etapu, który obejmie zastosowania wykorzystujące nie tylko ten system, ale także na przykład Program Obserwacji Ziemi Copernicus. Zapewni to innowatorom i start-upom możliwość proponowania swoich pomysłów, dobrych koncepcji technicznych oraz solidnych biznesplanów – zapowiada dyrektor wykonawczy Agencji UE ds. Programu Kosmicznego.

EUSPA wspiera przedsiębiorców na trzy sposoby – po pierwsze, poprzez finansowanie otrzymywane w ramach nagród dla zwycięzców, po drugie, poprzez przekazywanie wiedzy technicznej wspierającej innowatorów i start-upy w kwestii opracowania produktu, i po trzecie, zapewniając kontakt z inwestorami, którzy pomagają opracować dobry biznesplan i udostępnią finansowanie.

Polski przemysł kosmiczny jest jeszcze na początkowym etapie rozwoju, ale firmy dostrzegają potrzebę specjalizacji. Wzmocnienie kompetencji w określonej dziedzinie ma pomóc im w aplikowaniu o fundusze europejskie i zdobywaniu przewagi konkurencyjnej w Europie.

Polskie firmy mają duży potencjał w zakresie medycyny kosmicznej, w systemach podtrzymywania życia oraz technologiach skierowanych na przyszłą obecność człowieka na Księżycu, asteroidach czy Marsie. Do obszarów, które są w nich najbardziej rozwinięte, należy opracowywanie technologii robotycznych dotyczących przechwytywania satelitów i dokonywania ich napraw na orbicie. Duże osiągnięcia polskich specjalistów dotyczą także branży informatycznej, a na wielu łazikach czy sondach kosmicznych została wykorzystana aparatura stworzona przez polskich naukowców i wyprodukowana przez polskie firmy.

Dla przykładu spółka PIAP Space podpisała z Europejską Agencją Kosmiczną kontrakt na rozwój ramienia robotycznego do serwisowania satelitów w ramach projektu TITAN. Jego wartość przekracza 2,5 mln euro. To pierwszy tak duży kontrakt na rzecz rozwoju kompletnego podsystemu satelitarnego dla polskiego przemysłu kosmicznego.

– Polski wkład będzie bardzo istotny w wielu obszarach. Dobrze wiemy, że Polska posiada rozwinięty przemysł we wszystkich sektorach branży kosmicznej, zarówno w zakresie opracowywania technologii, jak i ich wykorzystania. Zresztą mieliśmy już okazje do współpracy z polskim przemysłem. Przykładowo jedna z polskich spółek zdobyła pierwszą nagrodę w konkursie MyGalileoSolution w branży nieruchomości – wymienia Rodrigo da Costa.

Inna polska spółka, firma Spectalight, zdobyła drugą nagrodę w konkursie MyGalileoDrone za zastosowanie programu Galileo do dronów wykorzystywanych w sferze rozrywki. Nagrodzony pomysł SpectaDrone to cicha i ekologiczna alternatywa dla fajerwerków, w której materiał wybuchowy został zastąpiony rojem oświetlonych dronów tworzących różnorodne efekty wizualne.

– Wyraźnie widać, że polski przemysł jest żywo zainteresowany technologiami kosmicznymi. Można to stwierdzić na podstawie obecnych możliwości, ale też w oparciu o potencjał innowacyjności, tworzenia nowych zastosowań danych i usług kosmicznych. Myślę, że duch innowacyjności, który drzemie w polskim biznesie, przyniesie ogromne korzyści dla europejskiego programu kosmicznego – podsumowuje dyrektor wykonawczy EUSPA.