Mówi: | Andrzej Buła |
Funkcja: | poseł do Parlamentu Europejskiego, Platforma Obywatelska |
W Parlamencie Europejskim ważne przepisy dla państw dotkniętych przez klęski żywiołowe. Na odbudowę będą mogły przeznaczyć więcej pieniędzy
Aktualizacja 09:57
Parlament Europejski zajmuje się zmianami w unijnej polityce spójności, które pozwolą krajom dotkniętym przez kataklizmy na szybkie i elastyczne finansowanie działań naprawczych. Europosłowie zajmują się też propozycją przeznaczenia niewykorzystanych środków z programów rozwoju obszarów wiejskich na zrekompensowanie spowodowanych klęskami żywiołowymi strat w tym sektorze. W obu przypadkach działania naprawcze mają być finansowane niemal w całości ze środków UE. Propozycje Komisji Europejskiej zakładają też usprawnienie przekazywania zaliczek na te projekty.
Jak wyjaśnia Komisja Europejska, tegoroczne klęski żywiołowe pokazały, że Europa musi być w stanie szybko zapewnić państwom członkowskim, regionom, władzom lokalnym i osobom poważnie dotkniętym skutkami klęsk żywiołowych dodatkowe wsparcie. 21 października KE zaproponowała uzupełnienie zasobów dostępnych w ramach Funduszu Solidarności UE środkami z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+).
– Zmiana rozporządzenia dotyczącego zarządzania funduszami europejskimi to jest pewien mechanizm elastyczności. On pozwoli państwom UE, dotkniętym w ostatnich miesiącach przez kataklizmy, uruchomić specjalne środki, które już są im przydzielone, bo to nie są dodatkowe pieniądze, na wsparcie samorządów i powodzian – mówi agencji Newseria Andrzej Buła, poseł do Parlamentu Europejskiego z Platformy Obywatelskiej.
Wniosek Komisji Europejskiej ws. RESTORE, którego współsprawozdawcą jest europoseł Andrzej Buła, ma pozwolić krajom UE na bardziej elastyczne wykorzystanie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w odbudowie po klęskach żywiołowych. W rezultacie unijny EFRR mógłby niemal w całości finansować projekty naprawcze. Aby zapewnić państwom członkowskim szybką płynność finansową, udostępniono by również dodatkowe prefinansowanie w wysokości do 25 proc. kwoty takich działań. Wniosek RESTORE pozwoliłby też na bardziej elastyczne wykorzystanie środków z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus do finansowania krótkoterminowych programów pracy, wspierania dostępu do opieki zdrowotnej i zapewniania podstawowych potrzeb, pomocy żywnościowej czy materialnej.
Na realizację celów można wykorzystać maksymalnie 10 proc. istniejących funduszy na lata 2021–2027, co umożliwi przesunięcia między różnymi funduszami (EFRR, EFS+ i Fundusz Spójności). Zgodnie z szacunkami w 2025 roku te zaproponowane zmiany zmobilizują dodatkowe finansowanie w wysokości 3 mld euro poprzez skoncentrowanie płatności na okres 2025–2027.
– Zakres tego rozporządzenia dotyczy też ewentualnych kataklizmów, które mogą wystąpić w 2025 roku. To pokazuje, że te mechanizmy są bezpieczne w rozumieniu twórców polityki spójności, że nie zabieramy na te przedsięwzięcia wszystkich pieniędzy, a z drugiej strony, jeśli rząd skutecznie wystąpi jeszcze o jakieś pieniądze z Funduszu Solidarnościowego, to tych środków naprawdę będzie wystarczająco – mówi Andrzej Buła.
Zaproponowane przez KE nadzwyczajne środki nie tylko umożliwią szybkie uruchomienie funduszy strukturalnych na pomoc i odbudowę w sytuacjach kryzysowych, ale też pozwolą państwom członkowskim przeprogramować prawie 18 mld euro z funduszy polityki spójności na okres 2021–2027 na pomoc w przypadku klęsk żywiołowych, które wystąpiły po 1 stycznia 2024 roku. Europarlament, aby przyspieszyć wdrożenie tych środków, zgodził się na rozpatrzenie wniosku RESTORE w trybie pilnym.
– Trzeba podkreślić, że zadziałaliśmy szybko, już w pierwszym miesiącu po powodziach w Polsce była propozycja Komisji Europejskiej, aby pójść w tym kierunku. Na koniec trzeciego miesiąca mamy głosowania w parlamencie, więc uważam, że to jest dobre tempo. Biorąc pod uwagę, że nasi pracownicy w departamentach, urzędach marszałkowskich i w ministerstwie już pracowali nad tym tematem, to po Nowym Roku niezwłocznie nastąpi wdrażanie tych rozwiązań. Druga bardzo ważna rzecz, że pracowaliśmy w zgodzie między wszystkimi grupami politycznymi – mówi eurodeputowany.
Jak podkreśla, teraz poszczególne rządy i regiony mają sześć miesięcy, żeby stworzyć specjalną oś priorytetową dla powodzian.
– Będą ją przygotowywać np. marszałkowie, którzy są szefami instytucji zarządzających. Oni już są w dialogu z Ministerstwem Rozwoju, ponieważ tu są cztery ważne komponenty, tzn. wsparcie otrzymają przedsiębiorcy, ochotnicze straże pożarne i samorządy na odbudowę swojej infrastruktury, dróg wojewódzkich czy mostów i prawdopodobnie będą również mechanizmy pożyczkowe dla przedsiębiorców, żeby mogli na nowo rozkręcić swoją działalność gospodarczą – wymienia Andrzej Buła.
Drugi wniosek, nad którym głosują europosłowie, to zmiana w przepisach dotyczących Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Ma ona pozwolić krajom dotkniętym klęskami żywiołowymi wydawać niewykorzystane środki z programów rozwoju obszarów wiejskich w celu zrekompensowania strat w sektorze rolnym i leśnym oraz przywrócenia rolnictwa podczas odbudowy po klęskach żywiołowych. Interwencje te byłyby w 100 proc. pokrywane z funduszy UE.
– Przyszły rok to już realizacja na poziomie regionalnym i krajowym. W tych rozporządzeniach są uruchomione trzy fundusze: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny Plus i Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, więc dyrekcje generalne REGIO i Employment w Komisji Europejskiej będą pilnowały ich realizacji. To jest bardzo ważne, bo gdyby to rozwiązanie nam się nie sprawdziło, to w kolejnych takich sytuacjach będzie nam bardzo trudno walczyć o takie mechanizmy elastyczności – to nie było łatwe do zrealizowania – podkreśla europoseł.
Jego zdaniem tego typu mechanizmy to ważny element całego unijnego procesu przystosowywania się do zmian klimatu i zapobiegania skutkom klęsk żywiołowych. Obejmuje on także m.in. wzmocnienie możliwości przewidywania wystąpienia tego typu zjawisk, m.in. przez wsparcie programu Copernicus, oraz usprawnienie reakcji służb w razie wystąpienia katastrofy naturalnej i konieczności niesienia pilnej pomocy.
Czytaj także
- 2025-04-23: Rząd planuje dalsze zmiany w opiece wczesnodziecięcej. Ma to pomóc odwrócić negatywne trendy demograficzne
- 2025-04-17: Dramatyczna sytuacja w opiece długoterminowej. Kolejki oczekujących są coraz dłuższe [DEPESZA]
- 2025-04-15: 400 gmin w Polsce nie ma na swoim terenie apteki i sytuacja co roku się pogarsza. Samorządowcy apelują o zmiany w prawie
- 2025-04-23: Ogromna baza magazynowa zbóż w Wielkopolsce do likwidacji. Pracę może stracić kilkaset osób
- 2025-04-08: Projekt unijnego budżetu po 2027 roku będzie przedstawiony w lipcu. Polska może odegrać istotną rolę w pracach nad nim
- 2025-04-10: Nowa wersja programu Czyste Powietrze zwiększa wymagania wobec wykonawców instalacji. Nie wszystkie firmy są w stanie im sprostać
- 2025-04-09: Wzrost wydatków na obronność ma być priorytetem nowego wieloletniego budżetu UE. Nie będzie jednak cięć w polityce spójności
- 2025-04-24: Polska nauka potrzebuje różnych źródeł finansowania. Trwają rozmowy o zmianach w systemie
- 2025-04-11: Czeski ubezpieczyciel wchodzi na polski rynek. Oferował będzie na początek ubezpieczenia komunikacyjne
- 2025-04-04: Wykluczenie cyfrowe szczególnie dotyka generacji silver. T-Mobile wystartował z darmowymi kursami z obsługi smartfona
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Handel

Niepewność gospodarcza rosnącym zagrożeniem dla firm. Sytuację pogarszają zawirowania w światowym handlu
Wojna handlowa i trudna sytuacja geopolityczna stanowią zagrożenie dla funkcjonowania firm. Niepewność sytuacji gospodarczej to obok wysokich kosztów pracowniczych najczęściej wskazywana bariera utrudniająca działalność. 60 proc. właścicieli i zarządzających firmami w Polsce uważa ją za największe zagrożenie. – Kryzysy są tyleż szokiem dla systemu, co szansą. Jeśli wykorzystamy nowo tworzące się sytuacje, mamy szansę wyjść wzmocnieni – ocenia Małgorzata Mroczkowska-Horne, dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan.
Transport
Ataki cybernetyczne na kolej stają się coraz częstsze. Hakerzy zwykle chcą doprowadzić do paraliżu

W pierwszym kwartale tego roku hakerzy zaatakowali systemy sprzedaży biletów w polskiej i ukraińskiej kolei. Zagrożenia wiążą się jednak również z atakami na systemy zasilania i zarządzania ruchem. Wszystkie tego typu zdarzenia mają jeden cel – mniejszy lub większy paraliż transportu kolejowego, co w obecnej sytuacji geopolitycznej przekłada się na bezpieczeństwo strategiczne. W wielu przypadkach wciąż najsłabszym ogniwem jest człowiek – albo dlatego, że nienależycie chroni hasła i dostęp do urządzeń, albo dlatego, że nadane mu uprawnienia są nieadekwatnie szerokie w stosunku do realnych potrzeb.
Edukacja
Polska nauka potrzebuje różnych źródeł finansowania. Trwają rozmowy o zmianach w systemie

– Finansowanie polskiej nauki wymaga zmian, ale do tego potrzeba politycznej woli i odwagi – ocenia prof. dr hab. Grzegorz Mazurek, rektor Akademii Leona Koźmińskiego. Wśród propozycji wymienia stworzenie systemu zachęt dla biznesu do inwestowania w naukę i edukację, wyznaczenie strategicznych obszarów badań, na które będą trafiały fundusze, czy rozliczanie instytucji naukowych z wykorzystania publicznych pieniędzy. W ramach cyklu „Porozmawiajmy o polskiej nauce” MNiSW w ostatnich miesiącach prowadzi konsultacje ze środowiskiem akademickim i badawczym na temat stojących przed sektorem wyzwań i możliwych do wdrożenia rozwiązań, nie tylko dotyczących finansowania.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.