Waldemar Pawlak: prawo europejskie może osłabić bankowość spółdzielczą

Istnieje ryzyko, że nowe przepisy unijne osłabią bankowość spółdzielczą w Polsce – uważa Waldemar Pawlak, były wicepremier i minister gospodarki. Jego zdaniem regulacje te nie przystają do specyfiki działalności spółdzielców. Będą oni musieli w najbliższym czasie dostosować się do prawa, które nakłada na nie takie same obowiązki, jak na duże, zagraniczne banki komercyjne.

Chodzi przede wszystkim o wymogi dotyczące posiadanych kapitałów i nadzoru, które w takim samym stopniu będą dotyczyć zarówno mniejszych instytucji finansowych, jak i największych europejskich banków. W ten sposób unijni urzędnicy chcą uchronić europejski system bankowy przed kolejnym kryzysem.

 – Jeśli chodzi o kapitały, ale także nadwyżkę depozytów nad kredytami, to bankowość spółdzielcza jest bardzo zdrowym i mocnym segmentem naszego systemu finansowego. Zagrożenia, które się teraz pojawiają w związku z dyrektywami europejskimi sprawiają, że sektor, który przecież nie był zagrożony w kryzysie, może być dotknięty tymi regulacjami, które są przygotowane na wielkie banki komercyjne i nie są dopasowane do specyfiki i lokalności działania banków spółdzielczych – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Waldemar Pawlak, były wicepremier i minister gospodarki, podczas Wielkiej Gali Banków Spółdzielczych.

Nowe przepisy (Rozporządzenia CRR i Dyrektywy CRD IV) postulują m.in. zwiększenie kapitału podstawowego instytucji z 2 do 7 proc. Dzisiaj bank, by udzielić 1000 zł kredytu, musi mieć 20 zł kapitału własnego. Po wejściu w życie zmian pułap ten zwiększy się do 70 złotych. Banki spółdzielcze nie mają problemów z płynnością. Szacuje się, że mają około 20 mld zł nadwyżki depozytów wobec sumy udzielonych kredytów. Ta nadwyżka mogłaby być spożytkowana na uruchomienie szerokiej akcji kredytowej, ale zaostrzenie przepisów może to uniemożliwić.

Waldemar Pawlak, podobnie jak spółdzielcy, liczy na to, że w przygotowywanej ustawie znajdą się środki łagodzące. W konsultacje dotyczące jej kształtu zaangażowani są przedstawiciele banków spółdzielczych, Komisji Nadzoru Finansowego i Ministerstwa Finansów.

 – Na pewno potrzebna jest rozsądna implementacja dyrektywy, która nie będzie pogłębiała tych zagrożeń, tylko sprawi, że banki spółdzielcze będą mogły sprawniej i skuteczniej działać – podkreśla.

Spółdzielcy liczą na taki mechanizm wspierający, jak System Ochrony Instytucjonalnej (IPS), który funkcjonuje już w wielu krajach Europy. Jest to platforma współpracy finansowo-organizacyjnej banków spółdzielczych, która pozwala im chronić się wzajemnie przed ewentualną niewypłacalnością.

Ważne indywidualne podejście do klientów

Były wicepremier podkreśla, że bankowość spółdzielcza jest szczególnie wartościowa dla Polski, bo w przeciwieństwie do banków komercyjnych, wszelkie decyzje podejmowane są na miejscu. Dlatego poza właściwym dostosowaniem przepisów bardzo ważne dla niej jest pozyskiwanie nowych, krajowych partnerów.

 – Myślę, że przedsiębiorcy, którzy działają w Polsce powinni na różne sposoby wspierać banki spółdzielcze, bo to jest sektor finansowy, który dobrze rozumie nasze krajowe realia i potrzeby. Decyzje kredytowe są podejmowane na miejscu, a więc można prowadzić negocjacje w sposób bardziej bezpośredni. Przy dużych bankach komercyjnych często nie dość, że decyzje są podejmowane poza Polską, to jeszcze często technologie są pokazywane poza Polską i to też powoduje dodatkowe ryzyka związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – tłumaczy.

Jego zdaniem, siła polskiej bankowości spółdzielczej, o której świadczy m.in. łatwiejszy dostęp do kredytów, wynika z połączenia dwóch czynników – ponad 100-letniej historii oraz umiejętności szybkiego dostosowywania się do zmian na rynku bankowym.

 – Te banki dzisiaj oferują dostęp przez internet, karty, nowoczesną bankowość – są tradycyjnie nowoczesne. To jest bardzo dobry przykład podążania i nadążania za rozwojem sytuacji, a równocześnie bliskość do klienta też ma swoją wartość. Szczególnie, jeśli to dotyczy trudnych, nietypowych projektów, kiedy w innych bankach stosuje się prosty schemat, tabelę ryzyka, gdzie jeżeli ktoś jest mniej sztampowym przypadkiem, to już nie ma szans na uzyskanie kredytu, a w bankach spółdzielczych to jest możliwe – podkreśla Pawlak.