Wyborcze wyzwania Nigerii

W Nigerii, gdzie 25 lutego odbędą się wybory, nasilają się trudności gospodarcze. Nowy rząd będzie musiał zająć się spadającą siłą nabywczą i pokazać, jak największa gospodarka kontynentu zamierza nadążać za zmianami społecznymi i ekologicznymi.

W Nigerii, gdzie 25 lutego odbędą się wybory, nasilają się trudności gospodarcze. W przeciwieństwie do innych eksporterów surowców, największy afrykański producent ropy nie skorzystał z gwałtownego wzrostu cen ropy w 2022 roku. Ponieważ ciągłe problemy z bezpieczeństwem spowodowały zamknięcie odwiertów, a ataki na infrastrukturę doprowadziły do ograniczenia przepływów, wydobycie spadło o -32% w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy roku, pozostając znacznie poniżej limitu produkcji OPEC. Na domiar złego, kosztowne dotacje do paliw w Nigerii jeszcze bardziej powiększyły deficyt fiskalny (Nigeria zajmuje 9 miejsce na świecie pod względem najniższych cen benzyny), a możliwe do wykorzystania rezerwy walutowe spadły do poziomu poniżej sześciu miesięcy importu.

Inwestorzy przygotowują się na dużą dewaluację nairy po wyborach. W grudniu 2022 roku, udział portfeli zagranicznych w nigeryjskim obrocie giełdowym spadł do 16% z poziomu 49% przed pandemią. W połowie lutego, na równoległym rynku walutowym naira kosztowała 750 NGN za 1 USD – o 63% mniej niż kurs oficjalny oraz w porównaniu z różnicą 36% rok wcześniej. W celu ustabilizowania inflacji i pozyskania środków pieniężnych, bank centralny wprowadził politykę zmiany projektu nairy, której celem była wymiana banknotów o wyższych nominałach N200 (0,43 USD), N500 (1,09 USD) oraz N1000 (2,17 USD). Termin wymiany banknotów został jednak przesunięty na połowę lutego, a ostatecznie zawieszony z powodu braku nowych banknotów w nigeryjskich bankach i nasilających się ataków klientów na oddziały i personel. W przypadku dużej dewaluacji po wyborach, gospodarka może stanąć w obliczu jeszcze poważniejszego kryzysu kosztów utrzymania.

Nowy rząd będzie musiał zająć się spadkiem siły nabywczej, aby zmniejszyć ryzyko dalszych niepokojów społecznych, a także zabezpieczyć gospodarkę na przyszłość w związku z globalnym przejściem na energię ekologiczną. Wobec szkód spowodowanych powodziami w 34 z 36 stanów Nigerii w III kwartale 2022 roku, a także inflacji utrzymującej się w IV kwartale na poziomie ponad 20%, niepokoje społeczne i przemoc nadal stanowią poważne zagrożenie. Tylko w styczniu w Nigerii odnotowano 280 zdarzeń, które pociągnęły za sobą ponad 900 ofiar śmiertelnych. W perspektywie średnioterminowej gospodarka Nigerii stoi w obliczu bardzo realnego ryzyka związanego z globalną transformacją energetyczną, która według Międzynarodowego Funduszu Walutowego może w ciągu najbliższych siedmiu lat zmniejszyć dochody państw afrykańskich z ropy naftowej o jedną czwartą. Uruchomienie od dawna zapowiadanej rafinerii i dodatkowych mocy produkcyjnych w zakresie LNG mogłoby pomóc w uzyskaniu wzrostu wydajności, ale jeszcze bardziej istotne jest dostosowanie strukturalne.