Życie śmieci. Jak długo się rozkładają?

Na przestrzeni lat zmieniło się podejście Polaków do segregowania odpadów. Mamy świadomość tego, że prawidłowe sortowanie śmieci ma realny wpływ na środowisko. Reklamówki zamieniliśmy na torby wielokrotnego użytku, zużyte baterie odnosimy do specjalnych punktów, przeterminowane leki trafiają do aptek, a plastikowe butelki coraz częściej zastępujemy szklanymi. Wciąż jednak pokutuje w nas przekonanie, że jedno plastikowe opakowanie wrzucone nie do tego kontenera świata nie zbawi. Nic bardziej mylnego.

– Musimy mieć świadomość tego, że osobne wyrzucanie plastiku, metalu, szkła i innych tworzyw sztucznych, a także oddzielanie odpadów biodegradowalnych, to równoznaczność pozyskania najbardziej pełnowartościowych surowców, które z powodzeniem można ponowne przetwarzać – mówi Artur Łuniewski z białostockiej ASTWY. Ta firma jako pierwsza w regionie północno-wschodniej Polski zapoczątkowała selektywną zbiórkę odpadów będących surowcami wtórnymi.

Aby uświadomić sobie, jak ważna jest prawidłowa segregacja, przyjrzyjmy się procesowi rozkładu naszych odpadów.

Wszechobecny plastik

Tworzywa sztuczne to największy odsetek zanieczyszczeń środowiska na całym świecie. W wielu sklepach wciąż klienci nie mają wyboru i muszą kupić plastikową, jednorazową reklamówkę, jeżeli nie mają przy sobie torby wielokrotnego użytku. Wiadomo, że jednorazówki trafiają od razu do kosza. A gdyby tak przy każdej wyrzucanej torebce mieć w tyle głowy, że proces jej rozkładu wynosi aż… 400 lat? Rozkład innych materiałów sztucznych, w zależności od ich rodzaju, może trwać nawet 1000 lat.

Rekordowe szkło

W przypadku szklanych odpadów mamy do czynienia z absolutnym rekordem. Jedna szklana butelka rozkłada się ponad 4000 lat! Są też teorie, które wskazują na to, że szkło nie rozkłada się wcale. Pocieszający jest fakt, że ten materiał można poddać recyklingowi. O ile szkło nie jest toksyczne samo w sobie, to ilość, jaka trafia do śmieciowych kontenerów, jest przerażająca. Zanim szklany słoik czy butelka trafi do kosza, warto zastanowić się, czy nie można jej wykorzystać w domowym gospodarstwie. Możliwości jest naprawdę wiele.

Czy papier jest ekologiczny? Tak, ale...

W porównaniu ze szkłem czy plastikiem czas rozkładu papieru jest bardzo krótki. Proces ten zajmuje od kilku tygodni do kilku lat. Przykładowo codzienna gazeta rozłoży się w ciągu 6 tygodni, higieniczna chusteczka w trzy miesiące, ale karton na mleko po 5 latach.

– Teoretycznie papier może zostać pozostawiony własnemu losowi i uległby rozpadowi w sposób bezpieczny dla środowiska. Jednak wciąż producenci opakować pokrywają je laminatem, folią z klejem. Spalenie takiego kartonu w żadnym stopniu nie będzie ekologiczne, a wręcz niebezpieczne, a jego rozkład jest znacznie dłuższy – mówi Artur Łuniewski.

A co z metalem?

Rozkład metalu w zależności od tego, z jakiego pierwiastka został wykonany, waha się od 10 do 200 lat. Puszka aluminiowa rozkłada się 150 lat, podczas gdy konserwowa 80 lat. Metale szlachetne, takie jak złoto czy srebro nie podlegają rozkładowi w ogóle. Metale szlachetne uznaje się za długowieczne, mogące pozostać w jednej formie przez tysiące lat.

Podsumowując, zasadniczą korzyścią programu recyklingu jest zmniejszona ilość odpadów zmieszanych, a co za tym idzie – korzyści dla środowiska związane ze zawracaniem surowców wtórnych do powtórnego wykorzystania.