Mówi: | dr hab. n. med. Wojciech Feleszko |
Funkcja: | immunolog kliniczny, pediatra |
Dr hab. n. med. Wojciech Feleszko: Odporność zdobyta w wieku dziecięcym przekłada się na zdrowie w dorosłym życiu. Wpływ na nią mają dobre bakterie
Gdy dziecko przychodzi na świat, jego odporność nie jest jeszcze dojrzała. Układ odpornościowy będzie się kształtował jeszcze długo po narodzinach, a szczególne znaczenie dla tego procesu mają „dobre” bakterie. To one już podczas porodu i w początkowym okresie życia zasiedlają jelita, tworząc mikrobiotę jelitową. Noworodek urodzony siłami natury otrzymuje te korzystne bakterie, przechodząc przez kanał rodny mamy. Z kolei z myślą o niemowlętach urodzonych drogą cięcia cesarskiego dzięki osiągnięciom współczesnej nauki powstały sposoby na wspieranie mikobioty jelitowej. Jedną z nich jest odpowiednie żywienie dziecka po narodzinach.
– Układ odpornościowy dziecka zaczyna kształtować się w okresie życia płodowego. Już na tym etapie powstają pierwsze organy odpowiedzialne za tworzenie komórek immunokompetentnych, czyli tych, które pełnią rolę obronną. Natomiast najintensywniejszy moment dojrzewania układu odpornościowego rozpoczyna się po urodzeniu dziecka – mówi agencji Newseria Lifestyle dr hab. n. med. Wojciech Feleszko, immunolog kliniczny i pediatra.
Z chwilą przyjścia dziecka na świat jego otoczenie diametralnie się zmienia. Z brzucha mamy, czyli miejsca o ograniczonej ekspozycji na mikroorganizmy, noworodek trafia do środowiska, w którym te mikroorganizmy są wszechobecne – w powietrzu, na skórze matki, są też przenoszone przez personel medyczny1. Dlatego pierwsze tygodnie życia dziecka to okres, w którym jego układ odpornościowy szybko się rozwija.
– Przyjmujemy, że 1000 pierwszych dni życia dziecka to okres najbujniejszego dojrzewania układu odpornościowego. To dojrzewanie kończy się około siódmego, dziesiątego, a według niektórych nawet około dwunastego roku życia. Wtedy układ odpornościowy dziecka jest już równy układowi odpornościowemu osób dorosłych – mówi dr hab. n. med. Wojciech Feleszko.
W rozwoju układu odpornościowego ważną rolę pełni skład mikrobioty jelitowej. To ogół mikroorganizmów, głównie bakterii, tworzący w układzie pokarmowym złożony ekosystem. Przyjmuje się, że jelita człowieka są zamieszkiwane przez ok. 1014 rodzajów bakterii o łącznej masie 1,5 kg. Korzystne bakterie stanowią pierwszą barierę dla drobnoustrojów – ich funkcją jest ochrona nabłonka przed bakteriami chorobotwórczymi i toksynami. Dodatkowo stymulują układ odpornościowy, a także konkurują z patogenami o środowisko życia, przeciwdziałając ich namnażaniu2.
Jednymi z pierwszych korzystnych bakterii, które zasiedlają przewód pokarmowy noworodka, są bifidobakterie, zwłaszcza te z gatunku Bifidobacterium breve. Odpowiadają one za aktywację niedojrzałego układu odpornościowego i najliczniej występują w jelitach zdrowych niemowląt. Są uważane za kluczowe w kształtowaniu mikrobioty jelitowej podczas wczesnego dzieciństwa. Ten gatunek bakterii charakteryzuje się nie tylko działaniem immunomodulującym i przeciwdrobnoustrojowym, ale i przeciwzapalnym3.
– Gatunki bakterii zasiedlające jelito już w pierwszym momencie po urodzeniu odgrywają ogromną rolę w prawidłowym kształtowaniu układu odpornościowego. Część z nich dziecko uzyskuje od matki w czasie przejścia przez kanał rodny, część otrzymuje z mlekiem matki – wyjaśnia pediatra.
Mikrobiota jelitowa niemowlęcia jest kształtowana przez wiele czynników, do których zaliczają się m.in. skład mikrobioty matki, dieta matki i dziecka, otoczenie szpitalne i rodzaj porodu4. Jeżeli odbywał się on siłami natury, w trakcie przechodzenia przez kanał rodny mikrobiota niemowlęcia została wzbogacona o bakterie pochodzące zarówno z przewodu pokarmowego, jak i z dróg rodnych mamy. W ten sposób dziecko otrzymało dodatkowe wsparcie dla swojego układu odpornościowego.
Zarówno w Polsce, jak i na całym świecie w ostatnich latach rośnie jednak liczba porodów przez cesarskie cięcie, które jest nierzadko konieczną procedurą ratującą życie dziecka i matki. Dzięki osiągnięciom współczesnej nauki jest jednak wiele strategii wspierania mikrobioty jelitowej niemowląt urodzonych tą metodą, wśród których kluczowe jest odpowiednie żywienie dziecka po narodzinach.
– Mikrobiotę jelitową u dzieci urodzonych metodą cięcia cesarskiego można wspierać poprzez karmienie piersią. Mleko matki zawiera korzystne gatunki bakterii, np. właśnie Bifidobacterium breve, ale i prebiotyki, które sprzyjają zasiedlaniu przewodu pokarmowego przez te bakterie – mówi dr hab. n. med. Wojciech Feleszko. – Obecnie staramy się zrozumieć, jak wygląda ten proces, ażeby wszystkie dzieci mogły w pierwszych momentach po urodzeniu skorzystać z zasiedlania przewodu pokarmowego i uzyskać prawidłową mikrobiotę jelitową. I w tym celu stosujemy różne metody, jak np. vaginal seeding [procedura polegająca na przetarciu noworodka urodzonego przez cesarskie cięcie płynami pochwowymi matki – red.] oraz podawanie dzieciom odpowiednich mieszanek mlecznych wzbogacających mikrobiotę jelitową.
[1] Patel RM, Denning PW. Therapeutic use of prebiotics, probiotics, and postbiotics to prevent necrotizing enterocolitis:what is the current evidence? Clin Perinatol. 2013; 40:11–25.
[2] Belkaid Y, Hand TW. Role of the microbiota in immunity and inflammation. Cell. 2014; 157: 121–141.
[3] O’Neill, I.; Schofield, Z.; Hall, L.J. Exploring the role of the microbiota member Bifidobacterium in modulating immune-linked diseases. Emerg. Top. Life Sci. 2017, 1, 333–349.
[4] Penders J, Thijs C, Vink C i wsp. Factors influencing the composition of the intestinal microbiota in early infancy. Pediatrics 2006;118:511–12.
Czytaj także
- 2025-07-09: MNiSW reaguje na problemy psychiczne w środowisku akademickim. Specjalny zespół ma opracować skuteczne rozwiązania
- 2025-07-08: Rynek gier mobilnych w Polsce może być wart prawie 0,5 mld dol. do 2030 roku. Za tym idzie rozwój smartfonów dla graczy
- 2025-07-01: Rynek piwa kurczy się w I półroczu 2025 roku. Zła pogoda w maju przyniosła 12-proc. spadek sprzedaży
- 2025-06-26: Europosłowie za wydłużeniem finansowania krajowych planów odbudowy o 1,5 roku. Apelują o większą przejrzystość wydatków
- 2025-07-10: Nowy raport KE wskazuje pewną poprawę w zakresie praworządności w Unii. Parlament chce silniejszych instrumentów do jej ochrony
- 2025-06-17: Zagrożenie krztuścem pozostaje najwyższe od ponad trzech dekad. Odporność utrzymuje się do 10 lat po szczepieniu
- 2025-06-27: Za trzy miesiące ruszy w Polsce system kaucyjny. Wątpliwości budzą kwestie rozliczeń i podatków
- 2025-06-16: Dostępność antykoncepcji awaryjnej wzrosła, ale wiedza o niej nadal jest niewystarczająca. To w Polsce wciąż temat tabu
- 2025-07-04: W ubiegłym roku spadła liczba samobójstw. Dalsza reforma psychiatrii powinna pomóc utrzymać tę tendencję
- 2025-06-13: Kobietobójstwo jest typem przestępstwa niedookreślonym przez polskie prawo. Świadomość na ten temat jest wciąż zbyt mała
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Handel

Polskie MŚP otrzymają większe wsparcie w ekspansji międzynarodowej. To cel nowej inicjatywy sześciu instytucji
Firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw otrzymają kompleksowe wsparcie na potrzeby zwiększania konkurencyjności na arenie międzynarodowej. Taki jest cel wspólnej inicjatywy instytucji zrzeszonych w Grupie PFR pod szyldem Team Poland. Obejmuje ona zarówno wsparcie kapitałowe, w postaci gwarancji, pożyczek czy ubezpieczenia, jak i doradztwo oraz wsparcie promocyjne i informacyjne, dzięki czemu mikro-, małym i średnim firmom łatwiej będzie podjąć decyzję o ekspansji zagranicznej. Pierwszy projekt dotyczy wsparcia dla firm zainteresowanych uczestnictwem w odbudowie Ukrainy.
Bankowość
RPP zgodna co do potrzeby obniżania stóp procentowych. Trwają dyskusje dotyczące tempa tych decyzji

W lipcu Rada Polityki Pieniężnej po raz drugi w tym roku obniżyła stopy procentowe, określając swój ruch mianem dostosowania. W kolejnych miesiącach można oczekiwać kolejnych obniżek, ale ich tempo i termin będą zależeć od efektów dotychczasowych decyzji i wzrostu płac. Docelowo główna stopa procentowa ma wynosić 3,5 proc. Te okoliczności sprzyjają kredytobiorcom.
Handel
Umowa z krajami Mercosur coraz bliżej. W. Buda: Polska nie wykorzystała swojej prezydencji do jej zablokowania

– Polska podczas prezydencji w Radzie UE nie wykorzystała szansy na obronę swoich interesów w sprawie umowy z krajami Mercosur – ocenia europoseł PiS Waldemar Buda. W jego ocenie polski rząd, mimo sprzeciwu wobec zapisów umowy, nie zbudował w UE sojuszy niezbędnych do jej odrzucenia. Porozumienie o wolnym handlu spotyka się przede wszystkim z protestami europejskich rolników, którzy obawiają się zalania wspólnego rynku tańszą żywnością z krajów Ameryki Południowej. Według europosła wszystko może się rozegrać w najbliższych tygodniach.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.