Mówi: | dr Halszka Witkowska |
Funkcja: | kierownik projektu Życie warte jest rozmowy ekspertka Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego |
Szkoły potrzebują procedur związanych z próbami samobójczymi uczniów. Niezbędne są także szkolenia dla nauczycieli i rodziców
W zatrważającym tempie wzrasta liczba prób samobójczych osób do 18. roku życia. Mniej dynamicznie zmienia się liczba prób zakończonych śmiercią. Wskazuje to na coraz większe problemy psychologiczne i emocjonalne młodych ludzi. Niezbędne są szkolenia, które mają uczyć pedagogów i rodziców, jak rozpoznać kryzys emocjonalny u dzieci, jak pomóc dziecku z problemami i jak reagować w razie nastąpienia próby samobójczej. Skuteczne działanie wymaga współpracy rodziców i nauczycieli.
– Każdego dnia w Polsce sześcioro dzieci próbuje odebrać sobie życie, każdego roku ponad 140 odbiera sobie życie. Musimy pamiętać, że pierwszy wzrost zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży odnotowaliśmy już w roku 2021 i ten wzrost był o ponad 70 proc. w porównaniu do roku 2020. W roku 2023 w porównaniu do roku 2022 mamy już niewielki, ponad 2-proc. wzrost, natomiast nadal te statystyki są poważne, ponieważ nadal rocznie w Polsce ponad 2 tys. dzieci próbuje odebrać sobie życie – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr Halszka Witkowska, kierowniczka projektu Życie warte jest rozmowy, ekspertka Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego oraz Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
W 2021 roku na swoje życie targnęło się 1496 dzieci i nastolatków poniżej 18. roku życia, a 127 tych prób okazało się skutecznych. W stosunku do roku poprzedniego oznaczało to wzrost odpowiednio o 77 proc. i 19 proc. Szczególnie duży wzrost odnotowano w przypadku prób samobójczych dziewcząt; w 2021 roku było ich przeszło dwa razy tyle, co rok wcześniej. W przypadku chłopców liczba ta wyniosła tylko 410, ale zdecydowanie więcej prób samobójczych w ich wypadku zakończyło się śmiercią. Dla porównania jeszcze w 2012 roku prób samobójczych było tylko 152, a w 2023 – już 1994. Liczba samobójczych śmierci nie zmieniła się tak drastycznie: w ostatniej dekadzie wahała się między 100 a 150. To pokazuje, że próba samobójcza może być wołaniem o pomoc. Przyczyny podjęcia tak desperackiego kroku mogą być różne, istnieją jednak symptomy, po których można rozpoznać, że dziecko do takiej decyzji dojrzewa. Szczególną rolę mogą tu odegrać szkoły i nauczyciele, którzy obserwują uczniów i mają możliwość zauważenia zmian w ich zachowaniu.
– Przede wszystkim zwraca się uwagę na doznanie przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej, nie tylko na doznawanie, ale także na bycie świadkiem, oglądanie tego typu przemocy. Należy zwrócić uwagę także na zaniedbanie emocjonalne, na depresję, ale także na przemoc rówieśniczą, która aż siedmiokrotnie zwiększa ryzyko podjęcia próby samobójczej – mówi dr Halszka Witkowska. – W szkole dzieci spędzają bardzo dużo czasu, to w szkole pojawiają się także czynniki ryzyka, takie jak przemoc rówieśnicza chociażby, to nauczyciel na pierwszym froncie może zauważyć kryzys emocjonalny dziecka, dlatego wyszkolona kadra to podstawa do tego, aby móc młodzieży udzielać pomocy w pierwszym momencie, kiedy jest tego potrzeba.
Stąd autorzy projektu Życie warte jest rozmowy wraz z Fundacją Adamed stworzyli program Wspierająca Szkoła, który ma zapobiegać zachowaniom samobójczym wśród dzieci i młodzieży. Już jego pilotaż pokazał, że zapotrzebowanie na pogłębienie wiedzy z zakresu pierwszej pomocy emocjonalnej, jak i zauważenia kryzysu dziecka, ale także wsparcia ucznia po próbie samobójczej w szkole jest bardzo duże. W tej ostatniej sytuacji chodzi m.in. o zapobieżenie efektowi Wertera, czyli naśladownictwa przez innych młodych ludzi.
Podstawą programu jest współpraca między nauczycielami i rodzicami. Zakłada on przede wszystkim bezpłatne szkolenia dla nauczycieli, dzięki którym poszerzą swoją kompetencję dotyczącą zapobiegania samobójstwom, ale także pomocy w kryzysie młodym ludziom. Ważnym aspektem są spotkania edukacyjne dla rodziców oraz możliwość indywidualnych konsultacji, zarówno dla nauczycieli, jak i rodziców, a także wypracowanie procedury kryzysowej, do której dochodzi w momencie, kiedy pojawia się próba samobójcza lub kryzys dziecka. Szkoła musi wtedy wiedzieć, jak odpowiednio zareagować.
– Procedura kryzysowa w szkole jest czymś niesamowicie ważnym, ponieważ musimy wiedzieć, co robić, aby młodym ludziom dać poczucie, że jest obok nich odpowiedzialna osoba dorosła, która wie, jak prawidłowo w tym momencie postępować. Niestety bywa różnie, w niektórych szkołach te procedury są opracowane, w niektórych nie ma ich zupełnie, a w jeszcze innych wymagają poprawy lub usprawnienia – zwraca uwagę Halszka Witkowska. – W ramach programu Wspierająca Szkoła pomagamy w odpowiedni sposób takie procedury przygotować, aby szkoły nie były bezbronne w tak trudnej sytuacji. Poza tym pozostajemy ze wszystkimi szkołami, które są w programie, w stałym kontakcie, po zakończeniu programu szkoła cały czas może nawiązywać kontakt z serwisem Życie warte jest rozmowy, może korzystać z bezpłatnych konsultacji. Cały czas pozostajemy w kontakcie i jesteśmy do dyspozycji szkół.
Czytaj także
- 2024-06-28: Co 6,5 minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Edukacja dzieci może zapobiec katastrofalnym skutkom i uratować życie dorosłym
- 2024-06-05: WiseEuropa: reforma unijnego rynku energii ma chronić odbiorców przed skokami cen. Dla Polski nie będzie rewolucyjną zmianą [DEPESZA]
- 2024-06-19: Ojcowie coraz częściej wykorzystują urlopy rodzicielskie. Wciąż jednak wiele zależy od podejścia pracodawców
- 2024-06-27: Rośnie skala wykorzystywania seksualnego dzieci przez internet. Ofiarami padają nawet kilkulatkowie
- 2024-06-18: Chińskie regulacje ograniczyły czas dzieci przed ekranami i nad pracami domowymi. W pozycji siedzącej spędzają one dziennie 46 minut krócej
- 2024-05-31: W strefach objętych konfliktem żyje 400 mln dzieci. Najtrudniejsza sytuacja jest w Strefie Gazy, gdzie w ciągu kilku miesięcy zginęło ponad 12 tys. dzieci
- 2024-06-07: Co roku Policja notuje 2 tys. zaginięć dzieci i kilkanaście tysięcy ucieczek z domu. To dramat dla całych rodzin
- 2024-07-01: Nawyki żywieniowe z dzieciństwa przekładają się na ryzyko otyłości w dorosłym życiu. Naukowcy zbadali wpływ podawanych dzieciom napojów
- 2024-06-04: Lara Gessler: Bolączką naszej generacji jest brak czasu dla innych. Staram się poświęcać dzieciom jak najwięcej uwagi, bez telefonu i telewizora w tle
- 2024-05-21: Lara Gessler: Moje aktualne mieszkanie jest już szesnastym. Połowy kuchni jeszcze nie pokazuję, bo nie mam blatu kuchennego
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-innowacje.png)
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-lifestyle.png)
Konsument
![](https://www.newseria.pl/files/11111/recycling-1,w_274,_small.jpg)
Gminy obawiają się wysokich kar za nieosiągnięcie poziomów recyklingu odpadów. Apelują o szybkie wprowadzenie zasady „zanieczyszczający płaci”
Polska jest ostatnim krajem Unii Europejskiej, który nie wdrożył jeszcze systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). W efekcie koszty zagospodarowania odpadów opakowaniowych obecnie ponoszą głównie mieszkańcy, a odpowiedzialność organizacyjną – gminy. To na nich spoczywa też obowiązek osiągania określonych prawem poziomów odpadów poddanych recyklingowi. W tym roku wiele z gmin może mieć z tym problem, a to oznacza groźbę kar. Wprowadzenie systemu kaucyjnego bez wcześniejszego albo równoległego wprowadzenia ROP może oznaczać dalsze problemy gmin. – Konieczne jest uszczelnienie systemu – podkreśla Olga Goitowska z Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
Prawo
Cudzoziemcy odgrywają coraz większą rolę na polskim rynku pracy. Firmy wciąż obawiają się skomplikowanych i długotrwałych procedur
![](https://www.newseria.pl/files/11111/gremi-cudzoziemcy-foto,w_133,_small.jpg)
Liczba pracowników z zagranicy zarejestrowanych w ZUS-ie w ciągu ostatniej dekady wzrosła kilkukrotnie. Zdecydowanie szybciej przybywa w tej grupie obywateli spoza Unii Europejskiej, nie tylko z Ukrainy, Białorusi i Kaukazu, ale też z Azji Południowo-Wschodniej, Afryki czy Ameryki Południowej. W przyszłości potrzeba zatrudniania obcokrajowców będzie coraz większa ze względu na kurczącą się liczbę osób w wieku produkcyjnym. Dlatego firmy podkreślają potrzebę uproszczenia procedur dopuszczających pracowników z krajów trzecich i skrócenia czasu ich procedowania.
Transport
Warszawa pracuje nad rewolucją biletową. Nowy system pozwoli płacić tylko za faktyczny czas podróży lub przejechane kilometry
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ztm-warszwa-bilety-foto2,w_133,r_png,_small.png)
W stolicy trwają prace nad nowym systemem biletowym. Zamiast karty miejskiej, na której kodowane są wszystkie dane, powstanie centralne konto pasażera, dostępne z komputera i aplikacji mobilnej. Zniknie konieczność skanowania kodów QR w pojazdach, a wprowadzony ma zostać nowy system naliczania opłat za przejazd, wzorowany na obowiązującym m.in. w Londynie. – Zależy nam, żeby pasażer nie zastanawiał się, jaki bilet kupić, a podróż jego była rozliczana optymalnie, bo o to tu głównie chodzi – przekonuje Agnieszka Siekierska-Otłowska, dyrektorka Pionu Handlowego ZTM w Warszawie.
Partner serwisu
Szkolenia
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ramka-prawa-akademia-newser_1,w_274,_small.jpg)
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.