Mówi: | Paul Ash |
Funkcja: | FCMA, CGMA, prezydent CIMA |
Specjaliści ds. finansów pomogli firmom przetrwać pandemię. Teraz wyzwaniem dla nich będzie raportowanie m.in. działań na rzecz klimatu
W trakcie pandemii COVID-19 firmy musiały rewidować swoje strategie, dopasować się do nowych warunków i wyznaczyć nowe priorytety. Części z nich udało się to na tyle dobrze, że nie tylko przeszły przez kryzys suchą stopą, ale ich działalność wręcz kwitła. Niemałą rolę w tym odegrali specjaliści ds. rachunkowości zarządczej, którzy podczas zakłóceń wywołanych COVID-19 objęli strategiczne role doradcze, wspierając m.in. wykorzystanie środków pomocowych od państwa. Dużym wyzwaniem w kolejnych latach będzie raportowanie pozafinansowe dotyczące działalności na rzecz klimatu i społeczeństwa. To od tych wskaźników coraz mocniej będzie zależeć pozycja danej firmy na rynku – jej postrzeganie przez konsumentów i inwestorów.
– Firmy zareagowały na pandemię w bardzo zróżnicowany sposób. Niektóre z nich, jak np. biura podróży czy podmioty z branży hotelarsko-gastronomicznej, zostały dotknięte bardziej niż inne. Jednak nawet wyniki tych przedsiębiorstw zaczynają wracać do normy i sposób, w jaki firmy sobie radzą, jest ciekawym materiałem do analizy – mówi agencji Newseria Biznes Paul Ash FCMA, CGMA, prezydent Instytutu Rachunkowości Zarządczej CIMA (The Chartered Institute of Management Accountants).
Na odbicie w europejskiej gospodarce wskazują opublikowane w połowie sierpnia dane Eurostatu, według których w II kwartale br. PKB Unii Europejskiej wzrósł o 1,9 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem. W ujęciu rocznym natomiast wzrost wyniósł 13,2 proc. Dla porównania w I kwartale br. europejska gospodarka zanotowała spadki odpowiednio o 0,1 proc. oraz 1,3 proc. rok do roku.
Statystyki pokazują, że odbicie dostrzegają też przedsiębiorstwa w Polsce. Z wrześniowego badania dla BIG InfoMonitor wynika, że polskie MŚP powoli wracają do normalnego funkcjonowania i coraz mniej z nich odnotowuje obroty niższe niż przed pandemią. 32 proc. z nich deklaruje, że udało im się już odbudować poziom sprzedaży, a 12 proc. – że wiedzie im się nawet lepiej niż przed pojawieniem się COVID-19.
– Są firmy, które podczas pandemii poradziły sobie nadzwyczaj dobrze, co zawdzięczają głównie temu, że nie stały w miejscu, zmieniły model biznesowy, inwestowały w technologie, cyberbezpieczeństwo i wdrażały nowe sposoby prowadzenia działalności oraz nowe metody docierania do klientów, np. online – mówi Paul Ash. – Firmy, które osiągały i nadal będą osiągać świetne wyniki, inwestowały w swoje zasoby ludzkie, w ich dobre samopoczucie i edukację. To będzie procentować w przyszłości.
Jak podkreśla, w pandemii firmy musiały zrewidować swoje strategie, dopasować się do nowych warunków i wyznaczyć nowe priorytety. Od tego zależało ich przetrwanie na rynku. Części z nich udało się to na tyle dobrze, że nie tylko przeszły przez kryzys suchą stopą, ale ich działalność wręcz kwitła. Niemałą rolę w tym odegrali specjaliści ds. finansów. Na przestrzeni ostatniego półtora roku musieli oni wykorzystać swoje kompetencje w zakresie zarządzania ryzykiem, restrukturyzacji i modelowania biznesowego, a także wiedzę w obszarach technicznych – takich jak np. opodatkowanie i wycena – żeby wspierać firmy w zrozumieniu tego, co jest konieczne, aby mogły przetrwać kryzys i dalej się rozwijać.
– Jako specjaliści ds. rachunkowości zarządczej mamy przywilej posiadania bardzo dobrego wglądu w planowanie biznesowe firm. Taka jest nasza rola. Przygotowujemy budżety, tworzymy prognozy finansowe i ich aktualizacje, planujemy scenariusze. Dlatego kiedy wybuchła pandemia, byliśmy w samym środku zawieruchy w firmach. Zastanawialiśmy się nad tym, jak wyjść z tej sytuacji, jak to wpłynie na dochody naszych firm, w jaki sposób zapłacimy rachunki, na jakie przychody możemy się nastawiać, jak się przystosować, a potem czerpać korzyści. I profesja finansowa wyjątkowo dobrze sobie z tymi wyzwaniami poradziła – podkreśla prezydent CIMA.
Jak wskazuje, specjaliści ds. finansów podczas zakłóceń gospodarczych objęli w firmach nowe role doradcze. Skupili się m.in. na zagospodarowaniu wsparcia, które płynęło do przedsiębiorstw w ramach rządowych subwencji.
– Rządy wprowadziły mnóstwo zachęt zarówno dla firm, jak i dla pracowników, aby mogli oni przetrwać te trudne czasy. Przedstawiciele profesji finansowej zapewniali, że to wsparcie nie szło na marne, że przedsiębiorstwa korzystały na tych inwestycjach rządowych. W ten sposób przyczyniali się do rozwoju gospodarczego i wspierali prosperowanie wszystkich sektorów – mówi Paul Ash.
Strategiczną rolę ekspertów ds. finansów w organizacjach potwierdza m.in. badanie „DNA CFO 2020” firmy doradczej EY, przeprowadzone pod koniec ubiegłego roku. Co ósmy dyrektor finansowy wskazał w nim, że główni akcjonariusze coraz częściej postrzegają funkcję CFO (chief financial officer) jako przewodnika w tworzeniu długoterminowej wartości w firmach.
Jednym z nowych obszarów działań działów finansowych i ekspertów ds. rachunkowości zarządczej jest raportowanie pozafinansowe, dotyczące m.in. wskaźników ESG i zrównoważonego rozwoju.
– To nie księgowi wymyślili pojęcie ESG, ale wszyscy dziś musimy zwracać uwagę na ten aspekt. Mowa tu o raportowaniu kwestii związanych z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym. W aspekcie środowiskowym obejmuje to m.in. ślad węglowy organizacji, w aspekcie społecznym – dobre samopoczucie pracowników i różnorodność kadr, a w aspekcie ładu korporacyjnego – zaufanie i etykę w prowadzeniu biznesu. Wszystkie te kwestie będą dla firm równie istotne jak wyniki finansowe, a może nawet istotniejsze – ocenia prezydent CIMA.
Czynniki ESG (environmental, social i governance) obejmują dbałość o środowisko, kwestie społeczne i sposób prowadzenia biznesu (np. to, jak firma neutralizuje swoje emisje CO2, zmniejsza zużycie wody, współpracuje z lokalnymi społecznościami, dba o kwestie pracownicze i jaką ma politykę w obszarze etyki i przeciwdziałania korupcji). Raportowanie czynników ESG zyskuje w ostatnich latach na znaczeniu, do czego przyczyniają się m.in. unijne regulacje, jak i presja ze strony klientów i inwestorów. Firmy, które nie przyłożą do raportowania tych pozafinansowych czynników odpowiedniej wagi, muszą się liczyć m.in. z utrudnionym i droższym dostępem do kapitału.
– Inwestorzy podejmują decyzję o lokowaniu swoich środków w firmach na podstawie ich deklaracji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Jednak nie wystarczy, że firma powie, iż coś zrobi. Ludzie będą patrzeć na faktyczne działania – podkreśla Paul Ash. – Tu pojawia się rola dla pracowników zajmujących się audytami. Będą analizować już nie tylko sprawozdania finansowe, ale również cele ESG i rezultaty działań w tym obszarze. Firmy uświadomią sobie, że są rozliczane z wykonania celów w zakresie ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej i ładu korporacyjnego w takim samym stopniu jak w przypadku wyników finansowych. Naszą profesję, podobnie zresztą jak szereg innych i całą społeczność inwestycyjną czeka więc wiele zmian, będziemy doskonalić sztukę raportowania kwestii ESG i dopilnowywać zgodności z wymaganiami w tym zakresie.
Z badania „CFO Survey 2020 – spring edition”, przeprowadzonego przez Deloitte’a w Europie Środkowej, wynika, że zdaniem 45 proc. dyrektorów finansowych w Polsce czynniki ESG mają jak na razie umiarkowany (45 proc.) lub mały (29 proc.) wpływ na wynik działalności ich firmy. Eksperci ds. finansów przewidują jednak, że ich rola będzie rosła. Duży udział czynników ESG przewiduje 44 proc., a umiarkowany – 31 proc. polskich CFO.
Co istotne, aż 81 proc. CFO w Polsce już w tej chwili przynajmniej częściowo uwzględnia ochronę środowiska, odpowiedzialność społeczną i ład korporacyjny w strategii swojej firmy. Ponad połowa uważa też, że te czynniki decydują o długoterminowych wynikach działalności firmy. Niemal co czwarty jest również zdania, że kwestie dotyczące ochrony środowiska będą decydować o łatwym dostępie do rynków kapitałowych w ciągu najbliższych trzech lat.
Czytaj także
- 2024-07-15: Kwestie środowiskowe stają się coraz ważniejsze dla firm. Wciąż niewiele z nich liczy jednak swój ślad węglowy
- 2024-07-18: W Polsce rośnie tempo robotyzacji. Pod względem zaangażowania robotów w przemyśle przegrywa wyścig z innymi krajami regionu
- 2024-07-18: Organizacje pacjentów borykają się z brakiem finansowania. Ten problem dotyczy całego systemu ochrony zdrowia
- 2024-07-09: Poprawa dostępu do finansowania może napędzić innowacje w firmach. Banki będą miały do odegrania ważną rolę w transformacji cyfrowej i energetycznej gospodarki
- 2024-07-12: Małe firmy mają utrudniony dostęp do finansowania działalności innowacyjnej. Fundusze unijne pomogą odblokować środki na takie inwestycje
- 2024-07-12: Spadł optymizm samorządów dotyczący ich możliwości rozwojowych. W 2025 roku spodziewane jest odbicie
- 2024-07-24: Zielone zamówienia publiczne stanowią dziś zaledwie kilka procent rynku. Rządowy zespół ma opracować specjalne kryteria dla nich
- 2024-06-20: Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje edukację. Rynek takich rozwiązań będzie rósł w tempie prawie 40 proc. rocznie
- 2024-06-05: WiseEuropa: reforma unijnego rynku energii ma chronić odbiorców przed skokami cen. Dla Polski nie będzie rewolucyjną zmianą [DEPESZA]
- 2024-06-27: Unijne przepisy przyspieszają zieloną transformację branży kosmetycznej. Zielony Ład może zmniejszyć konkurencyjność europejskich producentów
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Ochrona środowiska
Polska wciąż bez strategii transformacji energetyczno-klimatycznej. Zaktualizowanie dokumentów mogłoby przyspieszyć i uporządkować ten proces
Prace nad nowym Krajowym planem w dziedzinie energii i klimatu powinny, zgodnie z unijnymi zobowiązaniami, zakończyć się w czerwcu br., ale do tej pory nie trafił on do konsultacji społecznych. Trzydzieści organizacji branżowych i społecznych zaapelowało do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o przyspieszenie prac nad dokumentem i jego rzetelne konsultacje. Jak podkreśliły, nie powinien on być rozpatrywany tylko jako obowiązek do wypełnienia, lecz również jako szansa na przyspieszenie i uporządkowanie procesu transformacji energetyczno-klimatycznej w kraju. Polska pozostaje jedynym państwem w UE, który nie przedstawił długoterminowej strategii określającej nasz wkład w osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 roku.
Bankowość
Firmy mogą się już ubiegać o fundusze z nowej perspektywy. Opcji finansowania jest wiele, ale nie wszystkie przedsiębiorstwa o tym wiedzą
Dla polskich firm środki UE są jedną z najchętniej wykorzystywanych form finansowania inwestycji i projektów rozwojowych. W bieżącej perspektywie finansowej na lata 2021–2027 Polska pozostanie jednym z największych beneficjentów funduszy z polityki spójności – otrzyma łącznie ok. 170 mld euro, z których duża część trafi właśnie do krajowych przedsiębiorstw. Na to nakładają się również środki z KPO i programów ramowych zarządzanych przez Komisję Europejską. Możliwości finansowania jest wiele, ale nie wszystkie firmy wiedzą, gdzie i jak ich szukać. Tutaj eksperci widzą zadanie dla banków.
Ochrona środowiska
Biznes chętnie inwestuje w OZE. Fotowoltaika na własnym gruncie najchętniej wybieranym rozwiązaniem
Możliwości związanych z inwestowaniem w zieloną energię jest bardzo dużo, jednak to fotowoltaika na własnych gruntach jest najchętniej wybieranym przez biznes rozwiązaniem OZE. Specjaliści zwracają uwagę, że wydłużył się okres zwrotu z takiej inwestycji, mimo tego nadal jest atrakcyjny, szczególnie w modelu PV-as-a-service. Dlatego też firm inwestujących w produkcję energii ze słońca może wciąż przybywać.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.