Polski przemysł kosmiczny jest gotowy na zwiększanie udziału w programach Europejskiej Agencji Kosmicznej. Do tego będzie potrzebować coraz więcej wykwalifikowanych kadr

Pierwsza grupa młodych inżynierów z Polski rozpoczęła dwuletni staż w ośrodkach Europejskiej Agencji Kosmicznej w Niderlandach, Hiszpanii, Francji i Niemczech. W sumie do 2025 roku na staże do ESA zostanie skierowanych 30 kandydatów z Polski, którzy wezmą udział w kluczowych przedsięwzięciach naukowych i technologicznych agencji. To tylko jedna z inicjatyw nakierowanych na kształcenie kadr do pracy w sektorze kosmicznym. Sytuacja w tym zakresie poprawiła się na przestrzeni ostatnich lat, jednak w związku z szybkim rozwojem branży w nadchodzących latach zapotrzebowanie na wykwalifikowanych ekspertów będzie rosło.

– Dekadę temu, kiedy Polska przystępowała do Europejskiej Agencji Kosmicznej, ciężko było znaleźć doświadczonego inżyniera, który mógłby pracować przy realizacji misji kosmicznej. Teraz sytuacja bardzo się zmieniła i na rynku są już osoby, które mają w sektorze kosmicznym wieloletnie doświadczenie. Firmy i instytuty dbają o rozwój kadr, jest chociażby program staży w firmach kosmicznych dla studentów i absolwentów, prowadzony przez Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego i ARP właśnie po to, żeby wykształcić nową kadrę. Dużo się zmieniło, ale dynamika rozwoju sektora kosmicznego – zwłaszcza informacje o zwiększeniu polskiej składki do programów opcjonalnych ESA, podpisanie umów na budowę konstelacji satelitarnych i uruchomienie środków dla sektora kosmicznego z Krajowego Programu Odbudowy – na pewno spowodują, że znowu będzie niedobór specjalistów. Dlatego firmy i instytuty powinny dbać o to, żeby wspierać kształcenie kadr, i w tym zakresie na pewno będziemy współpracowali z uczelniami i ministerstwami – mówi agencji Newseria Biznes Paweł Wojtkiewicz, prezes Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego.

Jak podaje POLSA, sektor kosmiczny w Polsce tworzy obecnie ponad 400 podmiotów – instytutów i firm, głównie MŚP – z których połowa na co dzień współpracuje z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), a łączne zatrudnienie w tym sektorze wynosi ok. 15 tys. osób. Rodzime firmy kosmiczne specjalizują się m.in. w sterowaniu i robotyce, zastosowaniu danych obserwacji Ziemi, mechatronice, optyce i systemach komunikacyjnych dla satelitów, czujnikach naukowych, oprogramowaniu kosmicznym i naziemnym. Swoje oddziały w Polsce mają też kluczowe europejskie firmy kosmiczne oraz przedsiębiorstwa działające w branży ICT i lotniczej.

Rozwój polskiego sektora kosmicznego mocno przyspieszył po przystąpieniu Polski do ESA w 2012 roku, dzięki czemu krajowe podmioty stały się uczestnikiem europejskich programów kosmicznych, zyskały wsparcie finansowe i dostęp do infrastruktury ESA. W ub.r. Polska zdecydowała się zwiększyć swoje zaangażowanie – Ministerstwo Rozwoju i Technologii zwiększyło wysokość składki członkowskiej na lata 2023–2025 o 295 mln euro i podpisało z ESA porozumienia dotyczące kolejnych programów wspierających rozwój polskiego sektora kosmicznego. W sumie MRiT przeznaczyło na ten cel 360 mln euro i jest to kwota wyraźnie zwiększająca inwestycje w działania ESA w porównaniu z pierwotnymi założeniami budżetowymi. Co istotne, ponad 90 proc. tej kwoty trafi z powrotem do polskich firm i instytucji naukowych realizujących projekty we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną. Wzmocniona współpraca obejmuje m.in. budowę w Polsce dwóch lub trzech satelitów obserwacyjnych oraz nowe kontrakty dla polskich firm, udział polskiego astronauty w misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) oraz możliwość odbywania staży w ESA przez polskich absolwentów.

– Wzmocnienie procesu budowy kadr dla sektora kosmicznego w Polsce powinno przebiegać wielotorowo, ale trzeba podkreślić dwie ważne rzeczy. Po pierwsze, to odpowiednie ukierunkowanie na uczelniach osób, które chcą pracować w sektorze kosmicznym, i stworzenie im możliwości zapoznania się ze specyfiką pracy w tym sektorze już na etapie studiów. Tutaj jest szerokie pole do współpracy między uczelniami i firmami. Natomiast druga rzecz to zadbanie o to, żeby studenci odbywali jak najwięcej staży w firmach i jak najwięcej staży za granicą. Tutaj z pomocą przychodzi program bilateralny, który został niedawno podpisany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii z ESA, dotyczący staży dla młodych inżynierów w Europejskiej Agencji Kosmicznej – mówi Paweł Wojtkiewicz.

Pierwsza grupa polskich absolwentów studiów magisterskich rozpoczęła dwuletni, płatny staż w ośrodkach Europejskiej Agencji Kosmicznej w Niderlandach, Hiszpanii, Francji i Niemczech w kwietniu br. W sumie do 2025 roku na prestiżowe staże zostanie skierowanych 30 kandydatów z Polski, którzy wezmą udział w kluczowych przedsięwzięciach naukowych i technologicznych agencji. Zyskają cenne doświadczenie zawodowe w środowisku międzynarodowym i w obszarach takich jak inżynieria systemowa, montaż, integracja i testowanie stacji kosmicznej Lunar Gateway, budowa centrum analogowego powierzchni Księżyca, kontrola misji i wsparcie dla załogowych lotów kosmicznych czy technologie związane z obserwacją Ziemi. Dwuletnie staże umożliwią też młodym inżynierom poznanie funkcjonowania ESA od strony praktycznej oraz pozyskanie wiedzy i umiejętności, które następnie będą mogły być wykorzystywane w polskim sektorze kosmicznym.

Jak wskazuje Paweł Wojtkiewicz, w tej chwili również polskie firmy i instytuty działające w sektorze kosmicznym są bardzo zainteresowane współpracą z uczelniami w celu kształcenia przyszłych kadr na potrzeby tej branży. Z drugiej strony uczelnie odnotowują też wśród przyszłych studentów wzrost zainteresowania kierunkami, które dają później możliwość zatrudnienia w sektorze kosmicznym.

– To nie muszą być osoby, które kończą kierunek inżynieria kosmiczna. To mogą być osoby kończące kierunek związany z elektroniką, programowaniem, materiałoznawstwem i mają wiedzę o tym, jak się projektuje misje kosmiczne, jak mogą wykorzystać swoją specjalizację w tym specyficznym obszarze, jakim jest sektor kosmiczny – mówi prezes Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego. – Same studia to nie wszystko i zachęcamy do tego, aby studenci pracowali w kołach naukowych, przygotowywali studenckie projekty kosmiczne, które mogą być realizowane nawet pod auspicjami Europejskiej Agencji Kosmicznej. To jest świetny moment, w którym można zacząć się uczyć sektora kosmicznego. Absolwenci uczelni, którzy dodatkowo angażują się w studenckie projekty kosmiczne, są bardzo pożądani na rynku.