Mówi: | Monika Zakrzewska |
Funkcja: | prezes zarządu |
Firma: | Fundacja Rozwoju Rynku Finansowego |
Resort sprawiedliwości chce zaostrzyć przepisy antylichwiarskie. Firmy pożyczkowe mogą całkowicie zniknąć z rynku
Nowelizacja ustawy o kredycie konsumenckim narzuci restrykcyjne limity prowizji i opłat pobieranych od klientów firm pożyczkowych. Propozycja, którą przedstawił resort sprawiedliwości, zakłada, że koszty pozaodsetkowe mają spaść z obecnych 55 proc. do maksymalnego poziomu 20 proc. Firmy pożyczkowe przestrzegają, że to oznacza dla nich koniec działalności, a dla milionów konsumentów brak możliwości finansowania z legalnego źródła.
– Projekt resortu sprawiedliwości zawiera kilka propozycji, które zasługują na pochwałę. Należą do nich z pewnością zmiany w przepisach kodeksów karnego i cywilnego, które walczą z lichwą. Natomiast dla firm pożyczkowych największe znaczenie będzie miało obniżenie limitu kosztów pozaodsetkowych, które zostały określone w ustawie o kredycie konsumenckim. Teraz wyniosą one maksymalnie 20 proc. w skali roku – mówi agencji Newseria Monika Zakrzewska, prezes Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego.
Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało w ubiegłym tygodniu projekt nowelizacji przepisów dotyczących lichwy. Określa on maksymalne limity prowizji i opłat pobieranych przy kredycie konsumenckim. Propozycje resortu zakładają, że maksymalne koszty pozaodsetkowe kredytu nie będą mogły przekroczyć 10 proc. kwoty kredytu plus 10 proc. w skali roku, łącznie 20 proc. w pierwszym roku obowiązywania umowy, a w każdym następnym roku 10 proc. kwoty kredytu. Natomiast całkowita suma, jaką klient musi oddać firmie pożyczkowej, nie może przekroczyć 75 proc. kwoty kredytu.
Branża przestrzega, że to dla niej bardzo niekorzystne propozycje, które mogą spowodować, że firmy pożyczkowe całkowicie znikną z polskiego rynku, ponieważ prowadzenie działalności będzie dla nich nieopłacalne. Na dodatek upłynęło niewiele czasu od wprowadzenia w marcu br. ostatnich obostrzeń, do których rynek finansowy nie zdążył się jeszcze dostosować.
– Minęło dopiero dziewięć miesięcy i nie wiemy nawet, jak rynek zareagował na poprzednie zmiany. W tamtym wypadku negocjacje trwały około dwóch lat, w związku z czym wszystkie podmioty były względnie zadowolone. Natomiast przepisy, które zostały teraz zaproponowane, są absolutnie niekorzystne dla firm pożyczkowych i prawdopodobnie całkowicie wyeliminują ten segment z rynku – mówi Monika Zakrzewska.
Poprzednia ustawa antylichwiarska, która narzuciła limity kosztów okołopożyczkowych, zaczęła obowiązywać w marcu. Zgodnie z jej zapisami firma udzielająca pożyczki może obecnie pobierać od klienta nie więcej niż 25 proc. kwoty kredytu plus 30 proc. kwoty w skali roku. Oznacza to, że w każdym kolejnym roku firma nie może pobrać więcej niż 30 proc. kwoty pożyczki. Całkowita kwota do spłaty nie może natomiast przekroczyć 100 proc. wartości zaciągniętego kredytu.
Z raportu Związku Firm Pożyczkowych wynika, że w trzy miesiące po wejściu w życie poprzednich regulacji aż 17 proc. spośród działających na polskim rynku firm pożyczkowych musiało zawiesić działalność lub nie spełniło ustawowych wymogów.
Przedsiębiorcy udzielający kredytów konsumenckich wyliczają, że obniżenie limitu kosztów okołopożyczkowych z obecnych 55 do zaledwie 20 proc. spowoduje, że prowadzenie działalności będzie nieopłacalne albo wręcz zacznie przynosić straty. Pożyczkodawca musi bowiem nie tylko liczyć się z tym, że klient może okazać się nierzetelny i nie wywiązać się z umowy kredytowej, lecz także pozyskać kapitał na sfinansowanie akcji kredytowej, opłacić koszty zatrudnienia, prowadzenia biura i działalności. Propozycje Ministerstwa Sprawiedliwości mogą w efekcie sprawić, że większość firm pożyczkowych po prostu zniknie z Polski. Na tym zaś stracą zarówno konsumenci, jak i budżet państwa.
– Lista poszkodowanych w związku z wejściem w życie tych przepisów byłaby długa, zaczynając od konsumentów, którzy nie będą mieli skąd pożyczać pieniędzy na rynku regulowanym i legalnym, więc trafią po prostu do szarej strefy. Budżet państwa straci około miliarda złotych podatków w skali roku oraz kolejny miliard z tzw. VAT-u konsumpcyjnego. Na końcu stracą oczywiście także instytucje pożyczkowe i ok. 20 tys. pracowników, których zatrudniają – mówi Monika Zakrzewska.
Jak wynika z badania przeprowadzonego przez PBS na reprezentatywnej grupie klientów firm pożyczkowych, 80 proc. osób decyduje się na skorzystanie z ich usług w wyniku pilnej potrzeby. Dla 60 proc. konsumentów brak możliwości pożyczenia pieniędzy wiązałby się z wystąpieniem poważnych problemów. Aż jedna trzecia nie dokonałaby opłat za mieszkanie, prąd lub gaz. Natomiast 13 proc. zabrakłoby pieniędzy na podstawowe zakupy, takie jak jedzenie, a kolejne 34 proc. miałoby innego rodzaju problemy (związane np. ze zdrowiem, zakupem opału, prezentów, sfinansowaniem wyjazdu itp.).
– Klienci przychodzą do firm pożyczkowych wtedy, kiedy szybko potrzebują pieniędzy. Nie ma co ukrywać, że bardzo często są to osoby, które nie dostaną kredytu w banku czy w SKOK-u, ponieważ nie mają odpowiedniej zdolności kredytowej – mówi Monika Zakrzewska.
Firmy pożyczkowe są bardzo popularne w segmencie małych i średnich kredytów o wartości nieprzekraczającej kilku tysięcy złotych. Prezes Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego ocenia, że w wyniku zmian procedowanych w ustawie o kredycie konsumenckim bez możliwości finansowania może zostać około miliona konsumentów. Z braku alternatywy w postaci firm pożyczkowych, trafią one do szarej strefy.
– W tej chwili czynnych klientów firm pożyczkowych jest około 3,5 mln. Część z tych osób z pewnością uzyska zdolność kredytową, chociażby ze względu na zmieniającą się sytuację na rynku pracy czy też profity z tytułu programu Rodzina 500 plus. Natomiast około miliona osób pozostanie bez legalnego finansowania i trafi na czarny rynek albo do lombardów – mówi Monika Zakrzewska.
Czytaj także
- 2024-07-23: Polska wciąż bez strategii transformacji energetyczno-klimatycznej. Zaktualizowanie dokumentów mogłoby przyspieszyć i uporządkować ten proces
- 2024-07-24: Od przyszłego roku akcyza na e-liquidy ma wzrosnąć o 75 proc. To trzy razy więcej niż na tradycyjne papierosy
- 2024-07-18: Branża tytoniowa alarmuje o drastycznych podwyżkach akcyzy. Są kilkukrotnie wyższe od zaplanowanych do 2027 roku
- 2024-07-17: Sektor MŚP wyczekuje cofnięcia Polskiego Ładu. W 2025 roku mały biznes może liczyć na więcej korzystnych zmian
- 2024-07-09: Poprawa dostępu do finansowania może napędzić innowacje w firmach. Banki będą miały do odegrania ważną rolę w transformacji cyfrowej i energetycznej gospodarki
- 2024-07-12: Małe firmy mają utrudniony dostęp do finansowania działalności innowacyjnej. Fundusze unijne pomogą odblokować środki na takie inwestycje
- 2024-07-10: Banki mogą nie być w stanie sfinansować wielkich inwestycji w gospodarce. Sektor apeluje o zmiany w formule opodatkowania
- 2024-07-16: Polskie banki nie zwalniają procesu digitalizacji. Wydatki na technologie stanowią nawet do 70 proc. ich kosztów
- 2024-07-15: Małe i średnie firmy w UE zbyt wolno się cyfryzują. Polskie przedsiębiorstwa dużo poniżej unijnej średniej
- 2024-06-28: Samorządy mogą liczyć na rekordowe finansowanie w tej perspektywie finansowej UE. Pierwsze środki już do nich trafiają
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-innowacje.png)
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-lifestyle.png)
Handel
![](https://www.newseria.pl/files/11111/e-papieros1,w_274,_small.jpg)
Od przyszłego roku akcyza na e-liquidy ma wzrosnąć o 75 proc. To trzy razy więcej niż na tradycyjne papierosy
– Na rynku e-liquidów mamy największą szarą strefę, z którą fiskus niezbyt dobrze sobie radzi. Gwałtowna podwyżka akcyzy nie pomoże w rozwiązaniu tego problemu, tylko go spotęguje – mówi Piotr Leonarski, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich. Krajowi producenci płynów do e-papierosów zaapelowali już do ministra finansów o rewizję planowanych podwyżek akcyzy na wyroby tytoniowe. W przypadku e-liquidów ma być ona największa i w 2025 roku wyniesie 75 proc. Branża podkreśla, że to przyczyni się do jeszcze większego rozrostu szarej strefy, a ponadto będzie zachętą dla konsumentów, żeby zamiast korzystać z alternatyw, wrócili do palenia tradycyjnych papierosów.
Infrastruktura
Zielone zamówienia publiczne stanowią dziś zaledwie kilka procent rynku. Rządowy zespół ma opracować specjalne kryteria dla nich
![](https://www.newseria.pl/files/11111/oigd-zielone-regulacje-foto,w_133,r_png,_small.png)
Zielone zamówienia publiczne stają się w ostatnich latach coraz bardziej powszechną praktyką, choć w Polsce odpowiadają za kilka procent ogólnej liczby zamówień. Duży nacisk na ten aspekt, w postaci nowych regulacji i wytycznych, kładzie także Unia Europejska. Dlatego też w maju br. zarządzeniem prezesa Rady Ministrów został powołany specjalny rządowy zespół, którego zadaniem będzie uwzględnienie aspektów środowiskowych w polskim systemie zamówień publicznych oraz opracowanie wytycznych dla zamawiających. – Ważne, żeby te opracowywane kryteria były dostosowane do realiów polskiego rynku – wskazuje Barbara Dzieciuchowicz, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa.
IT i technologie
Boom na sztuczną inteligencję w ochronie zdrowia ma dopiero nastąpić. Wyzwaniem pozostają regulacje i zaufanie do tej technologii
![](https://www.newseria.pl/files/11111/upmedic-ai-foto,w_133,r_png,_small.png)
Sztuczna inteligencja ma potencjał, żeby zrewolucjonizować podejście do profilaktyki, diagnostyki i leczenia pacjentów, jednocześnie redukując ich koszty. W globalnej skali wartość rynku rozwiązań opartych na AI w opiece zdrowotnej rośnie lawinowo – w ub.r. wynosiła ponad 32 mld dol., ale do 2030 roku ta kwota ma się zwiększyć ponad sześciokrotnie. Również w Polsce narzędzia bazujące na AI zaczynają być wdrażane coraz szerzej, choć – jak wynika z lipcowego raportu SGH – prawdziwy rozwój potencjału sztucznej inteligencji w polskiej branży ochrony zdrowia ma dopiero nastąpić. Warunkiem jest stworzenie stabilnego i bezpiecznego środowiska dla rozwoju tej technologii, opartego na regulacjach prawnych i zaufaniu wszystkich interesariuszy.
Partner serwisu
Szkolenia
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ramka-prawa-akademia-newser_1,w_274,_small.jpg)
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.