Mówi: | Małgorzata Kozak |
Funkcja: | radca prawny |
Firma: | Kancelaria Affre i Wspólnicy |
UOKiK mocniej stawia na ochronę praw konsumentów. Nie oznacza to, że zaniecha tropienia zmów cenowych
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów chce mocniej postawić na ochronę konsumentów. W dalszym ciągu będzie też szukał śladów zmów cenowych i niedozwolonych porozumień handlowych. Przedsiębiorcy często nie wiedzą, że za zmowę jest uznawane również nawet nieformalne porozumienie, np. zawarte drogą mailową nawet kilkanaście lat wcześniej.
W styczniu tego roku weszły w życie przepisy, które nakładają surowsze kary na przedsiębiorców zaangażowanych w zmowę. Teraz UOKiK chce mocniej zdefiniować kwestie konsumenckie. Sejm w sierpniu przyjął projekt ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, który zwiększa ochronę konsumentów.
– W tej chwili UOKiK bardzo mocno zdefiniował w zasadach swojej polityki kwestie konsumenckie. Jest to właściwie podkreślane na każdym spotkaniu – zaznacza w rozmowie z agencją Newseria Biznes Małgorzata Kozak, radca prawny w Kancelarii Affre i Wspólnicy. – Urząd wyraźnie będzie dążył do tego, żeby objąć swoją kognicją i w szerszym zakresie próbować ścigać zachowania, które godzą w szerokie interesy konsumentów. Nie oznacza to jednak, że nie będzie się teraz zajmował ochroną konkurencji, bo np. w ostatnim czasie poszukuje osób do prowadzenia przeszukań z umiejętnościami informatycznymi. Myślę, że UOKiK będzie nadal aktywny w tym zakresie.
Prawniczka podkreśla, że zmowa cenowa nie dotyczy wyłącznie porozumienia producentów danej branży co do poziomu cen oferowanych dystrybutorom, lecz także porozumień o tym charakterze zawartych w umowach handlowych, na przykład między producentem a dystrybutorem, które mogą być nielegalne.
Niezależnie od tego, czy porozumienie ma charakter horyzontalny (między przedsiębiorcami) czy wertykalny (producent z dystrybutorami), a dotyczy ustalania poziomu cen odsprzedaży, to w oczach prawa każde z nich jest zmową cenową. Co więcej, nie jest nawet istotne to, czy dana cena została faktycznie ustalona, ważne że był taki zamiar.
– Należy pamiętać o tym, że pojęcie zmowy nie dotyczy tylko umowy, lecz także każdej formy porozumienia, również tego, które ma charakter nieformalny. Czasami wystarczy wymienić e-maile: „sprzedajecie nasz produkt za tanio, prosimy, żeby ceny były na takim poziomie”. To również jest objęte zakresem karania przez prezesa UOKiK – przypomina ekspertka.
Trudno jest określić, jakiego typu zmowy zawierane są częściej. Łatwiej wykrywalne są te zawarte miedzy przedsiębiorcą a dystrybutorami jego produktów. Wystarczy wówczas wejść w posiadanie e-maila, także nieformalnego.
– Może to być umowa, która funkcjonuje kilkanaście lat i nie została zmieniona w tym zakresie. To wystarczający środek dowodowy, żeby wykazać, że do takiego porozumienia doszło – podkreśla Kozak.
W ubiegłych latach UOKiK mógł się pochwalić spektakularnymi wykryciem zmów cenowych. Jedna z nich dotyczyła zmowy największych cementowni w Polsce, które co najmniej od 1998 roku dzieliły rynek.
– Każdemu przedsiębiorcy przysługuje prawo wniesienia odwołania od decyzji prezesa UOKiK, sądem właściwym jest Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie – mówi ekspertka i przypomina, że następnie apelację rozpatruje sąd apelacyjny, a ostatecznie Sąd Najwyższy. – Zmiany decyzji dotyczą głównie kwestii proceduralnych, wysokości kary, natomiast co do meritum, to z reguły decyzje prezesa są podtrzymywane.
Urząd notuje różne przykłady naruszania przepisów, wszystko zależy od pomysłowości samych przedsiębiorców. Rocznie UOKiK prowadzi do dwustu spraw związanych ze zmowami cenowymi, często dochodzi również do uzgodnień związanych z przetargami, gdzie przedsiębiorcy ustalają między sobą jego warunki.
– To bardzo często są wysublimowane systemy, szyfry. Przykładem mogą być Stany Zjednoczone, gdzie właściciele stacji benzynowych porozumieli się i sygnalizowali, jakie mają być ceny galonu benzyny. Wywieszali je na słupach z cennikami, które stoją przed każdą stacją benzynową, i w ten sposób sygnalizowali, jakie ceny będą stosowane – tłumaczy Kozak.
Zmowa cenowa o charakterze horyzontalnym częściej występuje w branżach mało transparentnych, gdzie dużo szczegółów ustala się na nieformalnych spotkaniach. Producenci często jednak zapominają, że nielegalne jest również ustalanie w ramach jednej firmy ceny minimalnej, a w przypadku firm działających na unijnych rynkach – uzależnianie cen od rynku. Zmowy cenowe stanowią ponad 50 proc. nadużyć w Polsce w obszarze przetargów publicznych ( dane z raportu „Public Procurement: costs we pay for corruption” przygotowanego na zlecenie Komisji Europejskiej).
Czytaj także
- 2025-06-30: Polski e-commerce rośnie w siłę. Konsumentów przyciągają przede wszystkim promocje
- 2025-06-05: Polacy leczą samodzielnie ponad połowę lekkich dolegliwości zdrowotnych. Jesteśmy liderem UE
- 2025-05-14: 37 proc. Ukraińców nie wie, jak zaszczepić dziecko w Polsce. Potrzebna większa edukacja w tym zakresie
- 2025-04-10: Na platformach sprzedażowych mogą się znajdować szkodliwe produkty. Dotyczy to całego rynku online
- 2025-02-10: Finansowanie, technologia i wola polityczna sprzyjają walce o klimat. Dołączają do niej także konsumenci
- 2025-01-30: Za rok USA oficjalnie wycofają się z porozumienia paryskiego. To nie musi oznaczać rezygnacji z zielonych inwestycji
- 2025-02-13: Opieka środowiskowa to najpilniejsza potrzeba polskiej psychiatrii. Reforma zachodzi zbyt wolno
- 2025-02-18: Pogłębia się brak wojskowych kadr medycznych. System ich kształcenia wymaga pilnej reformy
- 2025-02-04: Przybywa pozwów związanych z sankcją kredytu darmowego. Nawet 90 proc. umów kredytowych może zawierać uchybienia
- 2024-12-12: Nowe obowiązki dla e-sklepów. Wchodzi w życie rozporządzenie o bezpieczeństwie produktów
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Rozszerzenie UE wśród priorytetów duńskiej prezydencji. Akcesja nowych państw może mieć znaczenie dla bezpieczeństwa i gospodarki
Wraz z czerwcem kończy się druga polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej. W ciągu sześciu miesięcy instytucja ta pod przewodnictwem Polski podejmowała działania na rzecz bezpieczeństwa, w wielu wymiarach: zewnętrznym, wewnętrznym, informacyjnym, ekonomicznym, energetycznym, żywnościowym i zdrowotnym. Przede wszystkim doprowadziła do przełomowego wzrostu wydatków UE na obronność. Od 1 lipca pałeczkę przejmują Duńczycy, którzy zwrócą uwagę m.in. na obronę Bałtyku.
Transport
Ruszyła ważna inwestycja przemysłowa w województwie opolskim. Powstanie tu centrum logistyczne dla giganta motoryzacyjnego

Nowe regionalne Centrum Kompletacji i Dystrybucji, które powstanie w parku logistycznym i produkcyjnym Prologis Park Ujazd w województwie opolskim, będzie związane z rynkiem automotive aftermarket, konkretnie kompletacją i dystrybucją zestawów naprawczych dla branży motoryzacyjnej. Obiekt będzie służył firmie Schaeffler, a za jej budowę odpowiada Prologis. Jak podkreśla jego przedstawiciel, będzie to budynek niezależny od paliw kopalnych bezpośrednio dostarczanych do budynku i wyposażony w wiele rozwiązań prośrodowiskowych.
Konsument
Konsumenci rynku telekomunikacyjnego narzekają na nieprzejrzyste oferty. Jeden z operatorów chce je wyeliminować

Co piąty Polak dostrzega pozytywne zmiany na rynku usług telekomunikacyjnych, głównie jego rozwój, zarówno pod kątem liczby ofert, jak i rozwoju technologii. Gorzej jednak wypada przejrzystość ofert – wynika z badania Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Konsumenci są zmęczeni skomplikowanymi taryfami i ukrytymi kosztami, dlatego coraz większym zainteresowaniem cieszą się proste pakiety. Dlatego też T-Mobile startuje z nową ofertą „Po prostu", z jednym, prostym abonamentem bez żadnych limitów.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.