Mówi: | prof. Sylwia Morawska |
Firma: | Szkoła Główna Handlowa, Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury |
W Polsce dziewięć razy mniej wniosków o upadłość niż w Niemczech
W wyniku postępowań upadłościowych wierzyciele odzyskują średnio 17 proc. swoich należności. Między innymi dlatego w Polsce wszczyna się niewiele tego rodzaju procedur – ok. 30 tys. w ciągu sześciu lat, czyli aż dziewięć razy mniej niż w Niemczech. Przyczyniają się do tego także przepisy prawne, wynika z nich bowiem, że wierzyciele prywatno-prawni uczestniczą w podziale funduszów masy upadłości w ostatniej kolejności i zazwyczaj nic już nie odzyskują. Sytuację w tym zakresie być może poprawi znowelizowane prawo upadłościowe.
– W Szkole Głównej Handlowej przeprowadziliśmy badania postępowań upadłościowych w latach 2004-2010. Zbadaliśmy sądy rejonowe w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie oraz Białymstoku. Wyniki badań nie były zadowalające. Po pierwsze razi liczba zgłoszonych wniosków o ogłoszenie upadłości. W skali całego kraju jest ona niezwykle niska. Mówmy tu o zaledwie 27 tys. zgłoszeń w ciągu sześciu lat, dla porównania w Niemczech jest to 45 tys. wniosków rocznie, czyli prawie dziewięć razy więcej – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes prof. Sylwia Morawska ze Szkoły Głównej Handlowej oraz Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury.
W poszczególnych miastach i regionach kraju wskaźnik ten jest jednak różny. Najmniej, około 10 proc. są w stanie odzyskać wierzyciele w postępowaniach przed sadami rejonowymi w Warszawie, Krakowie oraz Białymstoku. Najwyższy wskaźnik odnotowano we Wrocławiu, gdzie ponad jedna trzecia (35 proc.) należności wraca do wierzyciela.
– Badania wykazały, że bardzo dużą część masy upadłości [średnio ponad 40 proc. – red.] pożerają koszty postępowań, które przeciętnie trwają około dwóch lat – wyjaśnia prof. Morawska.
To może być jeden z powodów, dla którego liczba zgłaszanych wniosków o ogłoszenie upadłości jest niewielka. Poza tym badania SGH wskazały, że wnioski składają w Polsce głównie dłużnicy, a nie wierzyciele.
– Prawdopodobnie wynika to z tego, że wierzyciele prywatno-prawni uczestniczą w podziale funduszów masy upadłości w ostatniej kolejności, jako pretendenci do odzyskanych środków przez syndyka. W związku z tym w praktyce niczego nie odzyskują albo odzyskują bardzo niewiele – tłumaczy prof. Sylwia Morawska. – W pierwszej kategorii są koszty postępowania, wynagrodzenia i świadczenia o charakterze publiczno-prawnym, a na końcu sami wierzyciele prywatnoprawni, dlatego są kompletnie niezainteresowani składaniem wniosków o ogłoszeniu upadłości dłużnika.
Ekspertka przyznaje, że wyniki tego badania nie pokrywają się wynikami raportu „Doing Business”. Z danych Banku Światowego wynika bowiem, że wierzyciele odzyskują w Polsce przeciętnie 50 proc. swoich należności, postępowania trwają trzy lata, a koszty zarządzania masą upadłości wynoszą około 20-30 proc.
– Być może chodzi o metodykę badań – podkreśla prof. Morawska. – Bank Światowy przeprowadza wywiady, czyli pyta respondentów o to, ile według ankietowanych wierzyciele odzyskują. My natomiast prowadziliśmy tzw. badania aktowe, czyli prace na podstanie rzeczywistych postępowań upadłościowych.
Zagadnienia związane z likwidacją przedsiębiorstw reguluje obecnie głównie Ustawa z 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze, która jak podkreślają eksperci, bardziej koncentruje się na likwidacji niż na restrukturyzacji przedsiębiorstw. Trwają jednak prace nad nowelizacją przepisów, które mogą poprawić statystyki.
– W obecnym stanie prawnym jest automatyzm prawny. Jeśli zaistnieją przesłanki do ogłoszenia upadłości, sąd ma obowiązek ją ogłosić. To też powoduje pewne zniechęcenie ze strony przedsiębiorców, którzy udawali się do sądu po pomoc w restrukturyzacji, a sąd nie miał wyboru, musiał ogłosić upadłość likwidacyjną – mówi prof. Morawska.
Zgodnie z założeniami ustawy, która ma wejść w życie 1 czerwca br. firmy znajdujące w trudnej sytuacji finansowej będą mogły skorzystać z szeregu procedur restrukturyzacyjnych. Mają one pomóc w opanowaniu problemów z płynnością i uniknięciu likwidacji poprzez m.in. zmiany w strukturze majątku, zobowiązaniach oraz zatrudnieniu.
– Nowe prawo jest szansą na poprawę sytuacji – ocenia prof. Morawska. – Ustawa wprowadza także dużo procedur o charakterze układowym, na przykład możliwość ułożenia się z wierzycielami przed sądem, który tylko akceptuje ugodę dłużnika z wierzycielami. Postępowania sanacyjne mają być wreszcie dostępne również dla dłużników, którzy znajdują się w stanie niewypłacalności.
Czytaj także
- 2025-06-18: Dzięki e-commerce rośnie eksport polskich małych i średnich przedsiębiorców. Wartość ich sprzedaży na Amazon przekracza rocznie 5 mld zł
- 2025-06-13: Kobietobójstwo jest typem przestępstwa niedookreślonym przez polskie prawo. Świadomość na ten temat jest wciąż zbyt mała
- 2025-07-02: Qczaj: Na drogach szybkiego ruchu lubię mocniej wcisnąć pedał gazu. Niebawem planuję też zrobić prawo jazdy na motocykl
- 2025-05-21: Duży udział własności państwowej negatywnie wyróżnia Polskę na tle Europy. Większość Polaków za ograniczeniem wpływu polityków na gospodarkę
- 2025-05-28: Interakcja z firmą jest dla klientów równie ważna jak jej produkty. Biznes wykorzystuje do tego AI
- 2025-06-03: Zaufanie do UE deklaruje 58 proc. Polaków. Większość Europejczyków postrzega ją jako stabilne miejsce na tle niespokojnego świata
- 2025-05-07: Rynek saszetek nikotynowych w Polsce będzie uregulowany. Osoby nieletnie nie będą mogły ich kupić
- 2025-04-24: Niepewność gospodarcza rosnącym zagrożeniem dla firm. Sytuację pogarszają zawirowania w światowym handlu
- 2025-04-22: Rynek agencji PR staje się coraz bardziej rozproszony. Zdecydowanie rośnie liczba jednoosobowych działalności gospodarczych
- 2025-04-07: Różnice w prawodawstwie państw UE hamują eksport i rozwój firm. Biznes apeluje o ujednolicenie przepisów
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Polityka

Unijne mechanizmy ułatwiają zwiększenie wydatków na obronność przez europejskie kraje NATO. Ważnym aspektem infrastruktura podwójnego zastosowania
Wydatki na obronność w krajach NATO mają wzrosnąć do 2035 roku do 5 proc. PKB. W dużej mierze będzie to możliwe dzięki Unii Europejskiej, która stworzyła ramy umożliwiające krajom członkowskim realizację celów NATO w zakresie obronności, nie tylko poprzez finansowanie i inwestycje, ale także poprzez elastyczność budżetową. – To pełna synergia, można powiedzieć, że Unia Europejska współfinansuje razem z państwami członkowskimi cele zdolnościowe NATO – ocenia Paweł Zalewski, sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej.
Ochrona środowiska
Rusza budowa lądowej infrastruktury dla projektów Bałtyk 2 i Bałtyk 3. Prąd z tych farm wiatrowych popłynie w 2027 roku

Ruszyła budowa lądowej infrastruktury dla morskich farm wiatrowych Bałtyk 2 i Bałtyk 3 rozwijanych przez Equinor i Grupę Polenergia. To przede wszystkim baza serwisowa w Łebie i dwie stacje elektroenergetyczne. Jednocześnie trwają przygotowania do rozpoczęcia prac na morzu. Pierwszy prąd z obu projektów popłynie w 2027 roku, a w kolejce czeka morska farma wiatrowa Bałtyk 1 – największy i najbardziej zaawansowany projekt II fazy rozwoju offshore.
Edukacja
Uczelnie zaczynają wspólnie walczyć ze zjawiskiem mobbingu i dyskryminacji. Ruszają badania nad skalą problemu

Szkoły wyższe chcą aktywniej walczyć ze zjawiskiem mobbingu i dyskryminacji zarówno wobec pracowników, jak i studentów. W ramach projektu Bezpieczna Uczelnia będą się wymieniać dobrymi praktykami w zakresie polityki antymobbingowej. Zostaną przeprowadzone także badania na temat obecnej sytuacji w środowisku akademickim. Dotychczasowe badania prowadzone przez Fundację Science Watch Polska wskazują, że mobbing to dość powszechne zjawisko na uczelniach, które przybiera charakterystyczne dla środowiska formy.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.